بازار پایه چیست

خلاصه قوانین جدید بازار پایه چیست؟/ قوانین جدید بازار پایه از تاریخ 25 شهریور اجرایی می‌شود

اصلاحیه قوانین جدید بازار پایه شب گذشته اعلام شد، قوانینی که پس از جلسات متعدد مدیران بازار سرمایه به تصویب نهایی رسید و آن‌گونه که گفته شده قرار است از تاریخ 25 شهریور وارد مرحله بازار پایه چیست اجرا شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی "با اقتصاد"، قوانین بازار پایه فرابورس با هدف افزایش نقدشوندگی، تسهیل ورود شرکت‌های سهامی عام به بازار سرمایه و تفکیک شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس از ناشران اخراجی یا پذیرفته نشده بازنگری و اصلاح شده است. که دلایل این اصلاح به افزایش پرونده‌های تخلفاتی، عدم وجود شناخت اطلاعاتی در شرکت‌های بازار پایه، سیگنال فروش و دستکاری قیمت و کاهش ضریب نفوذ تحلیل‌های بنیادی باز می‌گردد.

اصلاح بازنگری قوانین بازار پایه در سه سطح، معاملات بلوکی، بازارگردانی و نحوه انجام معاملات در بازار پایه صورت گرفته است. که جمع بندی این اصلاحات جهت تغییر و اصلاح زیرساخت‌های بازار پایه و اعمال محدوده دامنه نوسان به صورت درصدی در معاملات صورت گرفته است.

در زمینه انجام معاملات بلوکی، دستور العمل به این شکل است که معاملات بلوک در بازار پایه صرفا به شیوه تسویه نقدی براساس رویه جاری پایاپای و بدون محدودیت حجمی انجام می‌شود، که این معاملات در نمادی مجزا از معاملات بازار عادی انجام شده و دامنه نوسان روزانه قیمت اوراق بهادار در معاملات بلوکی مشابه دامنه نوسان در بازار عادی است.

در زمینه قوانین مربوط به بازارگردانی نیز براساس قوانین جدید، شرکت‌های فعال در بازار پایه بایستی جهت معاملات بازارگردان داشته باشند که در قوانین قبلی الزامی به داشتن بازارگردان وجود نداشت.

اما در نهایت، مهم‌ترین بخش اصلاحات جدید بازار پایه مربوط به معاملات نمادهایی است که در حال حاضر در بازار پایه، به بازار پایه ب و ج تقسیم شده بودند. براساس اصلاحیه منتشر شده بازار پایه از این پس به سه رنگ دسته بندی شده است. بازار پایه زرد با دامنه نوسان روزانه 3 درصد، بازار پایه نارنجی با دامنه نوسان روزانه 2 درصد و بازار پایه قرمز با دامنه نوسان روزانه 1 درصد تقسیم می‌شود.

با توجه به تغییرات و اصلاحات ذکر شده، شایان ذکر است که مقررات جدید حداکثر تا تاریخ 25 شهریور برای هر 3 پایه رنگی اجرایی می‌گردد و سفارش‌های موجود در سامانه معاملاتی پس از 6 ماه از اجرایی شدن مقررات جدید، به تدریج و به تشخیص هیأت مدیره سازمان کاسته یا حذف خواهند شد.

«بهنام محسنی» امروز (سه‌شنبه) در گفت و گو با ایرنا به اصلاحیه مقررات جدید در بازار پایه اشاره و بیان کرد: این تغییرات در مورد ابلاغیه بهمن ماه سال ۹۷ صورت گرفته است که طبق صحبت‌های انجام شده قرار بر اجرای آن در خرداد ماه سال جاری بود.

وی ادامه داد: یکی از تغییرات در نظر گرفته شده، موضوع امکان اعلام حجم مبنا در معاملات است که توسط هیات مدیره فرابورس در معاملات مطرح شد.

معاون فرابورس ایران خاطرنشان کرد: تغییر دیگر بحث نمایش مظنه‌ها است که در ابلاغیه دستورالعمل جدید، از چهارم شهریور ماه به مدت ۶ ماه سفارش‌ها به روال قبل برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است.

محسنی افزود: پس از این دوره بر اساس تصمیم هیات مدیره سازمان بورس، نحوه عدم نمایش سفارش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی تغییر دیگر را مربوط به تابلوی معاملات در بازار پایه اعلام کرد و افزود: در هر یک از تابلوها یک حراج هفتگی به صورت حراج پایانی انجام می‌شود و بعد از آن دامنه نوسان در روزهای معاملاتی بین دو حراج در هر یک از تابلوهای زرد سه درصد، نارنجی دو درصد و قرمز یک درصد خواهد بود.

معاون فرابورس خاطرنشان کرد: یک روز در هفته حراج پایانی صورت می‌گیرد که در همان روز از ساعت ۱۲ تا 12 و 30 دقیقه سفارش‌گیری و راس ساعت 12 و 30 دقیقه حراج پایانی انجام می‌شود.

به گفته وی، قیمت پایانی در روز برگزاری حراج مبنای دامه نوسان تابلوهای بازار پایه در روزهای معاملاتی بعد از حراج خواهد بود.

معاون فرابورس در پایان به موضوع مخفی بودن سفارشات اشاره و بیان کرد: بحث هیدن بودن سفارشات به ۶ ماه آینده موکول شد و تا آن زمان نمایش سفارش‌ها به روال قبل خواهد بود.

چاره وضعیت نابسامان معاملات بازار پایه فرابورس چیست؟!

با وجود اینکه بازار سهام این هفته تا حدودی تحت تأثیر اعلام اجرای تغییر دستورالعمل معاملات بازار پایه قرار داشت و حتی در روز یکشنبه و ابتدای معاملات دوشنبه رنگ قرمز به خود گرفته بود اما در پایان نسبت به پایان هفته گذشته بیش از چهار درصد رشد داشت.

با وجود اینکه بازار سهام این هفته تا حدودی تحت تأثیر اعلام اجرای تغییر دستورالعمل معاملات بازار پایه قرار داشت و حتی در روز یکشنبه و ابتدای معاملات دوشنبه رنگ قرمز به خود گرفته بود اما در نهایت فوران نقدینگی باز هم موجب به پیش رفتن قیمت ها شد و در پایان معاملات روز چهارشنبه شاخص کل به رقم ۲۹۰ هزار و ۱۷۸ واحد رسید و نسبت به پایان هفته گذشته بیش از ۴ درصد رشد داشت.

بازار پایه فرابورس اما سرنوشتی متفاوت داشت و تصمیم سئوال بر انگیز مدیران بازار در خصوص نحوه انجام معاملات این بازار که به کاهش جذابیت آن و در نتیجه محدود شدن معاملات در آن می انجامد با واکنش هیجانی و فرارگونه معامله گران رو به رو شد. اینجاست که مَثَل "در و تخته با هم جور می‌شود" مصداق پیدا می کند. اطمینان بخشی و ایجاد ثبات و شفافیت جهت فراهم کردن امکان تصمیم گیری فعالان هر بازار ساختار یافته از وظایف اصلی و دلایل وجودی مدیران است که در تصمیمات اخیر همه این وظایف یکجا قربانی شد. مدیران و مسئولان رده‌های مختلف سازمان بورس و شرکت فرابورس در اظهار نظرهای جسته و گریخته مسائلی نظیر موارد مختلف تخلف و دستکاری قیمت، شکایت‌های متعدد از معاملات بازار پایه و ایجاد حباب قیمتی در تعدادی از سهم‌های مورد معامله در این بازار را از عوامل اتخاذ این تصمیمات دانسته و آن را پیشگیرانه ذکر کرده اند، اما پاسخگوی این سئوال نبوده که در برابر رخداد اتفاقات مشابه که به کرّات حتی در بازار اصلی بورس نیز دیده می شود چه راهکاری اندیشیده می شود؟!

البته وضعیت نابسامان و آشفته معاملات در بازار پایه موضوع عیانیست که در یادداشت های پیشین نیز به آن اشاره شده اما آیا علاج یک بیماری سر به نیست کردن بیمار است؟ اگر باز بودن دامنه نوسان قیمت در بازار پایه موجب جذابیت آن و جذب نقدینگی شده است چرا این مزیت به بازارهای بالاتر تسری پیدا نکند و بر عکس ایراد بزرگ بازار اصلی که حاکی از طفولیت بازار در کشور و یا حداقل نگاه این چنینی مسئولان به بازار است، گریبانگیر بازار پایه نیز بشود؟ اگر بازار پایه محل معامله سهام شرکت هایی است که به واسطه عوامل مختلف ایجاد ریسک از معیارهای اطمینان بخش جهت معامله در بازارهای اصلی برخوردار نیستند چرا معامله در این بازار محدود به معامله گران حرفه ای و یا افرادی که توان پذیرش ریسک آن را دارند، نشود؟ البته در این صورت جهت بهره مندی سرمایه گذاران غیر حرفه ای از نوسانات این بازار باید زمینه تأسیس صندوق‌های سرمایه گذاری مخاطره پذیر با هدف سرمایه گذاری در این بازار را نیز فراهم کرد تا معامله گران غیرحرفه ای به طور غیر مستقیم از عواید آن بهره مند شوند. در هر صورت واشکافی همه ابعاد این تصمیم در حوصله این نوشتار نیست اما گویای زوایای مختلفی از نحوه مدیریت بازار سرمایه در ایران می تواند باشد.

اما سمت تخته بازار نیز در پاسخ به این تصمیمات شگفتی آفرید. اشتیاق سهامداران جهت خلاصی از سهام بازار پایه ای خود به جایی رسید که مسئولان رفتار مهربان‌تر از مادر در پیش گرفتند و دامنه نوسان قیمتی را در این بازار از ۱۰ به سه درصد محدود کردند تا سهامداران بیش از این به سرمایه خود آسیب نزنند. تحلیلگران به درستی می پرسیدند اگر مبنای خرید و فروش سهام ارزش آن باشد تصمیم در چگونگی انجام معاملات چرا باید موجب آن شود که سهامداران در نرخ های ۲۰ تا ۳۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید اقدام به فروش سهام خود کنند؟ حقیقتا چنین روش سهامداری چنان روش مدیریتی را نیز می طلبد. در هر صورت به غیر از چند سهام معدود در هفته ای که گذشت عمده سهام بازار پایه فرابورس با کاهش قیمت مواجه بود که در این میان بیمه حافظ با ۲۵ درصد کاهش در یک هفته رکورد دار شد و سهامداران نمادهای شپلی، لکما، ولانا و سجام نیز شاهد کاهش بیش از ۲۰ درصدی ارزش دارایی خود در یک هفته بودند. البته در روز پایانی بسیاری از سهام‌های بازار پایه به تعادل رسیده و یا صف خرید شدند.

افزایش رفت و آمدهای هیئت‌های دیپلماتیک به فرانسه که اخیرا ابتکار عمل جهت متقاعد کردن ایران برای پایبندی به برجام را در دست گرفته نیز از اخباری بود که در این هفته خاطر سهامداران را از افزایش نیافتن تنش‌ها آسوده می کرد به ویژه آنکه در آخرین سفرها هیئت‌های بانکی و اقتصادی نیز با دیپلمات‌ها همسفر بودند تا چگونگی بهره مندی از اعتبار ۱۵ میلیارد دلاری پیشنهادی فرانسه را ارزیابی کنند.

در آخرین خبرها وزیر دارایی فرانسه مذاکرات خود با همتای آمریکایی در این رابطه را سازنده خوانده است.

در ابتدای این هفته خبری منتشر شد که در آن وزیر صنعت، معدن و تجارت راهکار دولت برای حل معضل رکود در صنایع مستقر در اراک را واگذاری شرکت‌های واگن پارس، آذراب و هپکو به مپنا اعلام کرد. این گونه دست اندازی دولت به منابع شرکت‌هایی که سهام آن در دست عموم است بسیار جای تأمل دارد. خوب است در هیئت وزیران مجالس نقالی برای مرور تجارب واگذاری اجباری شرکت‌های ریز و درشت به بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی به عنوان رد دیون و خصوصی سازی و نتایج آن برگزار شود تا اندک شرکت‌های سرپای باقی مانده نیز مانند بانک‌ها و صندوق‌ها به بحران ورشکستگی نرسند. اگر زمینه تولید و رونق کسب و کار در کشور فراهم باشد بخش خصوصی به خوبی از پس اداره کردن صنایع کوچک و بزرگ بر خواهد آمد و اگر چنین زمینه ای فراهم نباشد از دست مپنا و غیرمپنا نیز کاری ساخته نیست و این راهکارها صرفا جهت بهره مندی از منابع ابر شرکت‌ها برای به تعویق انداختن بحران های کارگری در شرکت‌های کوچک‌تر مطرح می شود که در نهایت ممکن است به تسری مشکلات از صنایع کوچک‌تر به صنایع بزرگ‌تر نیز بینجامد. در هفته ای که گذشت بازدهی شرکت مپنا بیش از ۲۰ درصد و صنایع آذراب کمتر از سه درصد بوده و هپکو نیز بیش از ۱۲ درصد از ارزش خود را از دست داده و بازار پایه ای بودن از دلایل اصلی این کاهش ارزش است.

در گروه سنگ آهن انتشار آمار فعالیت ماهانه شرکت سنگ آهن گل گهر نشان از به صفر رسیدن صادرات این شرکت در مرداد ماه داشت. به نظر می رسد این موضوع نه به دلیل تحریم‌ها بلکه به دلیل کارزاری است که تولید کنندگان فولاد و در رأس آنها ذوب آهن جهت جلوگیری از خام فروشی سنگ آهن و الزام تولیدکنندگان آن به فروش به فولاد سازان داخلی به راه انداخته اند. این کارزار که با پخش گزارش‌های خبری در بخش‌های اصلی خبر سیما نیز حمایت شده است در حالی است که اگر فولادسازان داخلی حاضر باشند سنگ آهن را به نرخ جهانی خریداری نمایند دلیلی برای صادرات آن باقی نمی ماند در غیر اینصورت انتقال ثروت از جیب سهامداران تولیدکنندگان سنگ آهن به جیب سهامداران تولید کنندگان فولاد چه توجیهی دارد؟ در چهار ماهه ابتدای سال متوسط نرخ فروش گندله صادراتی در سنگ آهن گل گهر تا ۲۸ درصد بالاتر از نرخ فروش داخلی بوده است. بنابر اخبار رسیده مقرر شده است از ابتدای مهر سال جاری بر صادرات سنگ آهن عوارض ۲۵ درصدی وضع شود تا صادرات آن توجیه کمتری داشته باشد. در هفته ای که گذشت با وجود فضای هیجان خرید، سهام شرکت گل گهر با یک درصد کاهش ارزش، مواجه شد.

از غایب بزرگ بازار یعنی بانک ملت نیز خبر رسیده است که مدیران آن به دلیل محرمانه بودن جزئیات توافق با خزانه داری انگلیس در خصوص دریافت غرامت از انتشار آن خودداری می نمایند. مدیر مالی این بانک در همین ارتباط طی مصاحبه ای اعلام کرد که « پس از دریافت غرامت مذکور و لحاظ مبلغ درآمد حاصله به عنوان قلمی از اقلام سایر درآمدها، صورت سود و زیان بانک در مقطع پس از وصول تهیه و به سهامداران محترم و بازار سرمایه تقدیم خواهد شد». وی اظهار امیدواری کرده است با اتمام دوره تعلیق نماد این بانک و پس از تعطیلات عاشورا و تاسوعا امکان معاملات روی سهام آن فراهم شود. از گوشه و کنار بازار خبر می رسد که اشتیاق بالایی برای خرید بازار پایه چیست سهام این بانک در زمان بازگشایی در قیمت‌های شگفت آور وجود دارد که لازم است بازگشایی آن به نحوی صورت گیرد که عدم تقارن اطلاعاتی به حداقل برسد. وجود قوانین در راستای شفافیت معاملاتی و انتشار جزئیات خرید و فروش کدهای معاملاتی در چنین مواقعی می تواند جلوی سوء استفاده از ناآگاهی عمده فعالان بازار را بگیرد.

در روز چهارشنبه این هفته شرکت پایا سامان پارس وابسته به بنیاد مستضعفان اقدام به عرضه اولیه شرکت زیرمجموعه خود به نام جنرال مکانیک در بازار دوم فرابورس کرد که طی آن ۱۰ درصد از سهام این شرکت معادل ۱۰۰ میلیون سهم به ارزش ۷۹۰ میلیارد ریال به ۵۲۹ هزار و ۱۹۶ متقاضی فروخته شد.

قابل توجه است که این نوشته حاوی هیچ توصیه ای برای هرگونه تصمیم سرمایه گذاری شامل خرید و فروش نبوده و صرفا بیان رویدادهای مرتبط با بازار سرمایه و نظر شخصی نگارنده است و مسئولیت هر گونه تصمیم بر عهده سرمایه گذاران خواهد بود.

** کارشناس ارشد مدیریت مالی، تحلیل گر بازار سرمایه و بورس

دامنه نوسان بورس چیست؟ + دامنه نوسانات بازارهای بورس

“دامنه نوسان بورس” و “حجم مبنا” دو پارمتر موثر در بازار بورس تهران برای کنترل بهتر روی قیمت‌ها هستند‌. قیمت‌ها در بورس مثل سایر بازارهای مالی با توجه به مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. عواملی مثل هیجانات فردی معامله‌گران، سفته‌بازان بورسی و… می‌تواند باعث تغییرات شدید قیمت‌ها شود. بنابراین بخاطر عمق کم بازار بورس تهران و شفافیت اطلاعاتی کمتر، باید مکانیزمی جهت جلوگیری از نوسان شدید قیمت وجود داشته باشد. دامنه نوسان روزانه قیمت سهام یکی از این پارامترها است. در واقع قیمت سهام در بورس تهران با محدودیت نوسان روبه‌رو است و قیمت‌ها در بازه مشخصی می‌توانند تغییر کنند. در ادامه آموزش بورس به واکاوی اهمیت دامنه نوسان و مقدار آن در بورس، فرابورس و بازار پایه خواهیم پرداخت.

اهمیت دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران

یکی از مزیت‌های اصلی بورس عدم دخالت نهادهای دولتی در قیمت‌گذاری سهام شرکت‌های بورسی است. اما عدم دخالت در بازه نوسان قیمت‌ها، باعث تلاطم و ریسک بیشتر بازار بورس می‌شود. در واقع باید مکانیزم عرضه و تقاضا در بلندمدت باعث همگرا شدن قیمت‌ها به ارزش ذاتی خود شود.

در بهترین حالت ممکن، حجم معاملات روزانه در بورس تهران 1 میلیارد دلار است! بنابراین امکان دستکاری قیمت سهام بصورت هیجانی به مراتب راحت‌تر از بورس‌های جهانی خواهد بود. بنابراین سازمان بورس برای کاهش ریسک بازار و کنترل بیشتر روی قیمت سهام، بازه‌ای برای تغییر قیمت سهام در یک روز کاری تعیین می‌کنند. دامنه نوسان قیمت در بازارهای مختلف بورس تهران متفاوت است. با پارس سهام در ادامه این مقاله آموزشی همراه باشید.

آیا قیمت‌ها در بورس تهران کنترل می‌شود؟

در بازار بورس تهران “نهاد ناظر بازار” همیشه در حال نظارت بر قیمت سهام مختلف است. گاهی اوقات بخاطر تخلفات در ثبت قیمت، تمامی سفارشات و معاملات یک نماد بورسی باطل می‌شود.

نکته: دامنه نوسان قیمت در بورس‌های جهانی متفاوت است. دامنه نوسان در بورس آمریکا (نیویورک و نزدک) بصورت نامحدود است. اما قوانین مختلفی برای نظارت و کنترل قیمت‌ها وجود دارد. برای مثال در صورتی که شاخص بورس 15% تغییر کند تمامی معاملات متوقف می‌شود!

مزایا دامنه نوسان روزانه بورس

• کاهش هیجانات فردی معامله‌گران و در نتیجه کاهش ریسک بازار
• جلوگیری و کاهش دستکاری قیمت‌ها توسط سوداگران بورسی
• همگرا شدن قیمت سهام شرکت‌ها به ارزش ذاتی آن در بلندمدت
• شفافیت بیشتر بازار بورس
• محافظت از سرمایه معامله‌گران مخصوصا تازه‌واردان بورسی در برابر ضررهای سنگین
• جلوگیری از ایجاد حباب و نوسان غیرمنطقی در قیمت سهام

معایب دامنه نوسان قیمت سهام در بورس

• کاهش جذابیت بازار بورس
• دخالت نهادهای دولتی
• عدم همگرایی قیمت سهام شرکت‌ها به ارزش ذاتی در کوتاه مدت
• بازی و فریب دادن معامله‌گران خُرد با ایجاد صف خرید و فروش
• فروش در قیمت‌های پایین‌تر هنگام صف خرید
• عدم نقدشوندگی در صف فروش

انواع بازه نوسان روزانه قیمت سهام

بورس و بازار اول و دوم فرابورس

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و بازار اول و دوم فرابورس، بازه نوسان روزانه بین مثبت 5 و منفی 5 درصد بازار پایه چیست دارند.

برای مثال فرض کنید قیمت پایانی سهام یک شرکت در پایان معاملات روز کاری، 1000 تومان باشد. حال قیمت سهام این شرکت در روز کاری بعد می‌توانید بین 950 و 1050 تومان نوسان کند. در واقع 5 درصد 1000 تومان می‌شود 50 تومان! حال برای محاسبه کمترین قیمت مجاز در روز کاری بعد، مبلغ 50 تومان را از 1000 تومان کم کنید. برای محاسبه بیشترین مقدار قیمت مجاز نیز مبلغ 50 تومان را به 1000 تومان اضافه می‌کنیم.

در واقع حداقل و حداکثر قیمت برای ثبت سفارش در روز کاری بعد، به ترتیب 950 و 1050 تومان است. حال فرض کنید اگر هیچ سهامداری حاضر به فروش سهام خود در بالاترین قیمت آن روز کاری نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟

پاسخ: سهام آن شرکت صف خرید می‌شود. اگر سهام یک شرکت برای چند روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد دامنه نوسان توسط ناظر بازار تغییر می‌کند. در ادامه تمامی این موارد را خدمت شما توضیح خواهیم داد.

بازارهای پایه فرابورس

بازار پایه فرابورس دارای سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز است. قوانین پذیرش شرکت‌ها در بازار پایه فرابورس نسبت به فرابورس راحت‌تر است. بنابراین ریسک بازار پایه فرابورس نسبت به بورس و فرابورس بیشتر است. به همین دلیل جهت جلوگیری از ضرر و زیان‌های هنگفت سهامداران، دامنه نوسان با سخت‌گیری بیشتری اعمال می‌شود.

دقت بفرمایید که در تابلوی اول و دوم بازار فرابورس، دامنه نوسان همان دامنه نوسان بورس یعنی 5% است. دامنه نوسان قیمت سهام در بازار پایه بصورت زیر است:

• دامنه نوسان بازار پایه زرد فرابورس

در بازار پایه زرد فرابورس، دامنه نوسان روزانه قیمت سهام بین 3- و 3+ درصد است. در صورتی که 3 روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد این دامنه در روز کاری بعد به 5- و 5+ درصد تغییر خواهد کرد.

• دامنه نوسان بازار پایه نارنجی

در بازار پایه نارنجی فرابورس، دامنه نوسان روزانه قیمت سهام %2± درصد است. صف خرید یا فروش به مدت 3 روز کاری متوالی باعث تغییر دامنه به 4% می‌شود.

دامنه نوسان روزانه قیمت سهام در بازار پایه قرمز فرابورس 1± درصد است. در صورتی که 3 روز کاری متوالی صف خرید یا فروش باشد دامنه نوسان 3% خواهد شد.

برای مطالعه توضیحات کامل‌تر پیرامون بازارهای پایه فرابورس به مقاله آموزشی زیر مراجعه بفرمایید.

دامنه نوسان حق تقدم سهام

بازه نوسان تمامی “حق تقدم سهام” دو برابر دامنه نوسان سهام آن است. برای مثال برای تمام شرکت های بورسی، حق تقدم سهام بین %10+ و %10- است. در مقاله آموزش زیر به واکاوی کامل حق تقدم سهام پرداختیم.

دامنه نوسان خاص و استثنا در بورس تهران

اگر به صفحه سایت TSETMC مراجعه کنید شاید سهامی را ببینید که دامنه نوسان قیمت روزانه 10 درصدی دارند. برای مثال نماد بورسی سمگا دارای دامنه نوسان روزانه قیمت 10% است. در شهریور 95 بر اساس اطلاعیه معاونت عملیات و نظارت بازار، نماد معاملاتی “سمگا1” با دامنه نوسان 10% اعلام گردید.

دامنه نوسان نامحدود در بورس تهران

گاهی اوقات سهام شرکت‌ها با دامنه نوسان نامحدود معامله می‌شوند. در ادامه شرایطی که دامنه نوسان نامحدود در بورس تهران وجود خواهد داشت را با هم بررسی می‌کنیم.

1. برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه

تمامی شرکت‌های بورسی موظف به برگزاری مجمع عمومی سالانه جهت ارائه اطلاعات مالی شرکت در 1 سال اخیر هستند. چند روز قبل از برگزاری مجمع سالانه، اطلاعیه‌ای توسط شرکت در سایت کدال منتشر می‌شود. سپس وضعیت نماد بورسی آن، ممنوع – متوقف شده و امکان معامله تا بعد از برگزاری مجمع عمومی سالانه وجود نخواهد داشت. بعد از برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، سهام آن شرکت بدون محدودیت نوسان بازگشایی خواهد شد.

2. افزایش سرمایه

شرکت‌های بورسی تحت شرایط و ضوابط خاص می‌توانند سرمایه خود را افزایش دهند. بعد از برگزاری مجمع فوق العاده افزایش سرمایه، سهام آن شرکت در روز بازگشایی با دامنه نوسان نامحدود بازگشایی می‌شود. در مقاله آموزشی زیر بطور کامل به بحث افزایش سرمایه در بورس پرداختیم.

3. تغییر بیش از 20 درصدی EPS

تمامی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس موظف به ارائه وضعیت صورت‌های مالی بصورت دوره‌ای و ماهانه هستند. هر گونه تغییر در EPS شرکت (ESP مخفف Earning Per Share به معنی سود هر سهم) باید سریعا به اطلاع سهامداران برسد. حال با انتشار تغییر در EPS، سهام آن شرکت جهت بررسی بیشتر و ارائه مستندات لازم بسته خواهد شد. اگر تغییر در بازار پایه چیست سوددهی بیشتر از 20% باشد سهام آن شرکت بدون محدودیت نوسان و با استفاده از مکانیزم حراج ناپیوسته بازگشایی می‌شود.

در مقاله آموزشی زیر بطور کامل به بررسی دلایل توقف نمادهای بورسی و نحوه بازگشایی نمادها با استفاده از مکانیزم حراج ناپیوسته پرداختیم.

تذکر: دقت بفرمایید که سهام شرکت صرفا در همان روز بازگشایی، بدون محدودیت نوسان خواهد بود. بالطبع در روزهای کاری بعدی، با همان محدودیت نوسان قبلی معامله خواهد شد.

نکته: هنگام بازگشایی نماد با دامنه نوسان نامحدود، نظرِ ناظر بازار بورس تهران نیز اهمیت دارد.در واقع معاملات باید به تایید ناظر بازار برسد.

صف خرید و فروش و تغییر دامنه نوسان

اگر سهامی با صف خرید یا فروش همراه شود با توجه به حجم معاملات، قیمت پایانی سهام تغییر خواهد کرد. اگر حجم معاملات روزانه خیلی کمتر از “حجم مبنا” باشد Close Price تغییر چندانی نخواهد کرد. اگر چندین روز متوالی این وضعیت رخ دهد به اصطلاح سهام در صف خرید یا فروش قفل خواهد شد. این وضعیت بدین خاطر است که اکثر معامله‌گران اعتقاد به تفاوت زیاد بین ارزش سهم با قیمت فعلی دارند.

در این وضعیت ناظر بازار محدودیت دامنه نوسان قیمت را حذف می‌کند. حال قیمت سهام با دامنه نوسان اعلام شده از طرف ناظر بازار معامله خواهد شد. برای مثال ناظر بازار اعلام می‌کند که سهام شرکت با دامنه 50% قابل معامله شدن است. حال سهامدارانی که حاضر به عرضه سهام خود در صف خرید نبودند، یحتمل این افزایش قیمت 50 درصدی باعث تحریک آنها برای فروش می‌شود.

همانطور که گفتیم سازمان بورس اوراق بهادار با ارائه پارامتر “حجم مبنا و دامنه نوسان روزانه” نظارت بهتری روی قیمت سهام دارد. در مقاله آموزشی زیر پیرامون حجم مبنا، فرمول محاسبه و تاثیر آن بر قیمت پایانی بصورت مفصل صحبت کردیم.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

معرفی کامل بازیگر و بازیگران در بازار بورس ایران

برای درک این موضوع (بازیگران بورس) بهتر است که مطلب خود را با یک مثال عنوان کنیم: تصور کنید که شما سرمایه­ خیلی زیادی در اختیار دارید و همین موضوع در بازارهای مالی به شما قدرت زیادی هم می دهد. حال، شما تصمیم می گیرید که یک سهم از بورس را خریداری کنید و مشخصا هدف شما از این کار سود کردن است. شما مثلا در قیمت 100 تومان وارد یک سهم می شوید و به دلیل زیاد بودن سرمایه و تقاضا ی شما، قیمت سهم مقداری بیشتر میشود و تا 110 تومان بالا می رود؛ بازار پایه چیست حال که شما خرید خود را کامل کرده­ اید، توقع رشد را از سهم خود دارید و در صورت نیاز هر کاری می کنید تا سهم شما رشد کند.

فرض کنید سهم مورد نظر شما شروع به رشد می کند و پس از مدتی وارد اصلاح می شود. زمانی که شما می بینید سهم در حال کاهش قیمت است، مجددا مقداری خرید کرده و اجازه ­ی صف فروش شدن به سهمتان را نمی دهید و حتی با تقاضای بیشتر از عرضه، صف خرید ایجاد می کنید. دیگر افرادی که می بینند تقاضا برای این سهم وجود دارد نیز سهم را مستعد رشد دیده و به سهم ورود می کنند. با همین حمایت کوچک از سهمتان می توانید از اصلاح آن جلوگیری کنید و تقاضا را برای آن نماد بیشتر کنید. در ادامه وقتی قیمت سهم بالا رفت، مثلا 200 تومان، شما نیز با سودی که کرده اید، کم کم از سهم خارج می شوید و سهام خود را می فروشید.

هر سهم بازیگر مخصوص خود را دارد و بازیگران بورس می توانند فرد حقوقی یا حقیقی باشد و کاری که سهامداران خرد باید انجام دهند، این است که با خواندن دست بازیگران، از آنها تبعیت کرده و ورود و خروج را با آنها تنظیم کنند. ورود پول توسط بازیگران بورس به یک سهم معمولا در یک بازار پایه چیست روز اتفاق نمی افتد و ممکن است هفته ها به طول انجامد چرا که برخلاف سهامداران معمولی، بازیگران بورس افراد بسیار صبوری هستند.

چگونه ورود بازیگر به یک سهم را بفهمیم؟

آسانترین راه برای دریافت سیگنال ورود یا خروج بازیگر به یک سهم، داشتن ارتباط با این اشخاص یا در واقع "رانت" می باشد اما برای اغلب سهامداران چنین چیزی امکان پذیر نمی باشد. سهامداران معمولی هیچ وقت نمی توانند ورود بازیگر به سهم را به طور صد در صد شناسایی کنند و تنها با استفاده از روش هایی می توانند احتمال دهند که بازیگران در حال ورود به یک سهم خاص هستند. از جمله ی این روش ها توجه به تابلوی معاملاتی سهم یا تابلوخوانی، زیر نظر گرفتن رفتار سهامداران عمده و مشاهده ی فهرست سهامداران عمده سهم در سایت بورس در هر روز معاملاتی می باشد. معمولا سهامی که سهامداران عمده آن، سهامداران حقیقی می باشند، سهام بازیگر محور می باشند. به عنوان مثال در عکس فوق مشاهده می کنید که 33 درصد از سهام شرکت در اختیار یک شخص حقیقی می باشد و به احتمال زیاد حرکات این سهم با توجه به سلیقه ی آن شخص حقیقی انجام می شود.

معمولا بازیگران بورس با توجه به میزان سرمایه ای که در اختیار دارند وارد سهم های بزرگ نمی‌شوند و سهم هایی را انتخاب می‌کنند بازار پایه چیست که ارزش بازار آن‌ها کم باشد یا به اصطلاح عمق آن کم باشد تا سرمایه ی آنها بتواند در سهم تاثیرگذار باشد. به عنوان مثال بازیگران بورس احتمال کمی دارد که به سراغ سهمی مانند فولاد مبارکه بروند و احتمالا سهامی مانند سهام موجود در بازار پایه را انتخاب می کنند.

باید در نظر داشت که بازیگران بورس برای کنترل و هدایت قیمت، عرضه و تقاضاهایی انجام می دهند ولی نمی توانند قیمت را دستکاری کنند. زمانی که بازیگر بخواهد یک سهم را بخرد معمولا چند هفته زمان میگذارد و از ترفندهای مختلفی استفاده می کند (مثل سفارش ترس یا اردر ترس ) تا به ارزان ترین قیمت ممکن بازار پایه چیست سهم را بخرد. بازیگر معمولا با کلافه کردن سهامداران خرد سعی می کند سهام آنها را به ارزانترین قیمت ممکن از دستشان در بیاورد. این کار باعث می شود تا نماد مورد نظر چند هفته درجا بزند یا حتی افت هایی را نیز تجربه کند تا خرید بازیگر کامل شود. پس اگر متوجه شدید که سهم شما مدتی است بر خلاف کلیت بازار و تحلیل های موجود، درجا می زند یا رشد نمی کند یا حتی نزول می کند، می توانید به این موضوع مشکوک شوید.

سفارش ترس یا اردر ترس

یکی از ترفندهایی که بازیگران بورس استفاده می کنند، سفارش خرید یا فروش غیر واقعی است که فقط برای ترساندن افراد گذاشته می شود و در صورت نیاز بلافاصله حذف می شود. برای مثال زمانی که بازیگر خواهان خرید سهم باشد، در قسمت فروشنده سفارش فروش خود را در قیمت بالاتر از قیمتی که در حال معامله است، قرار می دهد و در ردیف های پایین تر تظاهر به وجود فروشنده با تعداد زیاد سهام می کند تا سهامداران آن سهم از ترس افت قیمت به دلیل عرضه زیاد، اقدام به فروش سهم خود در قیمت های فعلی کنند و با کاهش قیمت سهم، بازیگر بتواند سهم را در قیمت های پایین تر خرید کند. اگر برخلاف خواست بازیگر، خریداران قیمت سهم را افزایش داده و سفارش ترس بازیگر در آستانه ی شروع به معامله باشد، بلافاصله سفارش خود را حذف می کند. در مورد فروش هم به همین شکل است. سفارش‌های فیک یا جعلی را در قسمت خرید قرار می دهد تا سهامداران دیگر فریب خورده و اقدام به خرید نمایند و پس از افزایش قیمت سهم به محدوده مورد نظر بازیگر، بازیگر سهام خود را در قیمتی بالاتر به فروش می رساند.

تفاوت بازیگر و بازارگردان:

بازار گردان ها افراد حقوقی هستند که دارای مجوز از سمت سازمان بورس هستند و با هدف کنترل قیمت و جلوگیری از نوسان شدید عمل می‌کنند. آن‌ها در روزهای منفی از نزول قیمت تا زیر ارزش آن و صف فروش شدن آن جلوگیری می کنند تا نقدشوندگی سهام حفظ شود. همین طور در روزهای مثبت از حبابی شدن قیمت جلو گیری می کنند تا قیمت در یک مسیر صعودی رو به بالای بدون وقفه یا اصطلاحا قفل صف خرید، حرکت نکند تا اگر کسی نیز قصد خرید آن سهم را دارد، در صفوف خرید گیر نکند.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم بازیگران بورس آشنا شدیم. بازیگران بورس اشخاصی حقیقی یا حقوقی هستند که با توجه به منافع خود و با استفاده از راهکارهایی اقدام به هدایت قیمت سهم در جهت مورد نظر خود می کنند. این بازیگران معمولا به سراغ سهامی با ارزش بازار پایه چیست بازار کم می روند که در صورت توانایی در خواندن دست آنها، سودهای خوبی می تواند برای ما به ارمغان آورد.

انجام معاملات در پایه بازار تتر (USDT)، چطور به سوددهی بیشتر منجر می‌شود؟

زمانی که هر یک از رمزارزها دچار نوسان می‌شوند، خیلی از افراد معامله می‌کنند تا سود کنند یا در بدترین حالت ضرر نکنند.

یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توان از میزان نوسان‌های بیت کوین و دیگر رمزارزها سود مناسبی داشت و دچار زیان نشد، معامله در بازار USDT است. بازار USDT ، بازاری است که در آن می‌توان کوین‌های مختلف را به ارز دیجیتال تتر تبدیل کرد و برعکس. حتی می توان به خرید تتر پرداخت.

تتر یک ارز دیجیتال است که ارزش جهانی آن نسبت یک‌به‌یک با دلار دارد. در واقع به گفته‌ی سایت Tether، پشتوانه‌ی این ارز، به‌صورت کامل از طرف دلار آمریکا تامین می‌شود.

خوشبختانه والکس، امکان معامله رمزارزهای مختلف مانند بیت کوین، اتریوم، تتر و غیره را از ۱۵ شهریور سال ۱۳۹۸ برای تمامی کاربران فراهم کرده‌ است.

برای این‌که کمی با مفهوم پایه بازار و نحوه معامله با آن آشنا شوید، به بررسی برخی مفاهیم می‌پردازیم.

پایه بازار چیست؟

زمانی که در وبسایت والکس برای معامله رمزارزها (ترید) ثبت‌نام می‌کنید و وارد پنل خودتان می‌شوید، در صفحه‌ی معاملات نوشته‌ای تحت عنوان پایه بازار وجود دارد که در بالای صفحه مشاهده می‌شود.

در جلوی این نوشته، دو نوع پایه بازار ریالی و USDT قرار دارد.

منظور از پایه بازار ریالی مشخص است. اما پایه بازار USDT تتر چیست؟

در واقع منظور از بازار USDT این است که معامله‌های خود را برحسب ارز دیجیتال تتر انجام می‌دهید.

مثلاً وقتی که تصمیم می‌گیرید بیت کوین‌های خود را بفروشید، می‌توانید از طریق پایه‌ی بازار USDT معادل همان میزانی که قصد دارید بفروشید را تتر دریافت ‌کنید که به معنی این هست که در ازای فروش بیت کوین‌ خود، دلار تحویل گرفته‌اید.

سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که چه زمانی باید از پایه‌ی بازار USDT استفاده کرد؟

پاسخ این سوال خیلی ساده است. هر زمان که به دنبال تبدیل کردن ارز دیجیتال خود به ارزی باثبات هستید. با تبدیل ارز دیجیتال موردنظر به تتر، از لیکوئید شدن (به معنای از بین رفتن دارایی) جلوگیری می کنید.

معامله در بازار تتری والکس، چه مزیتی نسبت به بازار ریالی آن دارد؟

دو مزیت مهم و مرتبط در این مورد وجود دارد:

1. بازار تتری در والکس، کارمزد کمتری نسبت به بازار ریالی آن دارد.

کارمزد معامله کردن با پایه بازار تتری ۰/۲% است، اما کارمزد پایه بازار ریالی از ۰/۴% الی ۰/۲% متغیر است. در نتیجه، زمانی که قصد دارید معامله کنید، این کار در پایه بازار تتری با کارمزد کمتر انجام می‌شود و می توانید از نوسانات بازار سود بیشتری کسب کنید.

1. هنگام نوسان‌ رمزارزها، بهترین گزینه برای کسب سود بیشتر، ترید با پایه‌ی بازار تتری است.

در واقع تبدیل رمزارزها به تتر، همانطور که کمی بالاتر هم به آن اشاره کردیم، معادل تبدیل به دلار است. بنابراین، از ریسک کم‌ ارزش شدن دارایی شما کاسته خواهد شد.

از طرفی با بالا رفتن قیمت دلار در ایران، با داشتن دارایی‌های معادل دلار آمریکا، سود بیشتری بدست می‌آورید. برای معامله جفت ارز می توانید به صفحه: نحوه معامله جفت ارز در صرافی والکس سری بزنید.

صحبت پایانی

از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال همیشه در حال نوسان است، برای این‌که بتوانید از طریق معامله کردن رمزارزها سود خوبی کسب کنید، باید از تمامی عوامل کمک‌کننده آن استفاده کنید.

یکی از این عوامل کمک کننده، انجام معامله با پایه بازار تتر است که ارزش آن معادل دلار آمریکاست.

نظر شما در این مورد چیست؟ در بخش نظرات می‌توانید پاسخ خود را برای ما بنویسید.