فرمول حجم مبنا در بورس

تغییر حجم مبنا در بورس و فرابورس از روز دوشنبه

شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران از تغییر حجم مبنا در معاملات بازار بورس از روز دوشنبه (۱۲ اسفند) خبر دادند.

به گزارش تسنیم، شرکت بورس اوراق بهادار تهران با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با توجه به افزایش قابل ملاحظه ارزش معاملات در اکثر نمادهای بورس اوراق بهادار تهران و به منظور ارتقای سطح اثربخشی و کارآمدی مدل محاسباتی حجم مبنا براساس بررسی‌های به‌عمل آمده و تقاضای بورس اوراق بهادار تهران و همچنین مصوبه هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس، شیوه محاسبه حجم مبنا از روز دوشنبه، 12 اسفند 1398 به شرح پیوست اعمال خواهد شد:

حجم مبنای کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوبه 28 بهمن 1393 هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) 4 در 10 هزار سهام شرکت می‌باشد، به‌شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت‌ها برابر با 50 میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال تعیین گردید.

بر اساس این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی فرمول حجم مبنا در بورس سهم در آخر روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌گردد. همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.

گفتنی است به حداقل تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت اصلی (پایانی) آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد، «حجم مبنا» گفته می‌شود. حجم مبنا ابزاری است که تنها در بورس تهران برای کمک به حفظ آرامش در معاملات از آن استفاده می‌شود. به‌این‌ترتیب که این ابزار باعث کاهش هیجانات کاذب قیمت سهام شرکت‌های بورسی شده و همچنین از افت یا رشد بی‌رویه آن جلوگیری می‌کند. در تعیین میزان آن هیچ معامله‌گری دخالت نداشته و به‌طور خودکار توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود. برای مشاهده حجم مبنای مربوط به هر نماد بورسی، می‌بایست در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) به جست‌وجوی نماد موردنظر پرداخت. همزمان با اجرای تصمیم یاد شده در فرابورس نیز اقدامی مشابه صورت گرفته این شرکت نیز در نظر دارد تا با اعمال حجم مبنا، رویه‌های موجود در محاسبه قیمت سهام را نسبت به گذشته تغییر دهد. بنا بر اعلام این شرکت، با عنایت به موافقت شورای عالی بورس و اوراق بهادار و مصوبات روز چهارشنبه (7 اسفند 98) موضوع ششصد و بیست و هفتمین جلسه هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد از روز دوشنبه (12 اسفندماه جاری) برای تمامی شرکت‌های مندرج در بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ایران حجم مبنا 4 در 10 هزار تعداد سهام شرکت اعمال شود.

لازم به ذکر است حداقل و حداکثر ارزش مبنای قابل اعمال به شرح زیر تعیین می‌شود:

حداقل ارزش مبنا برای بازارهای اول و دوم 50 میلیارد ریال و در بازار پایه حداقل ارزش مبنا برای تابلوی زرد 20 میلیارد ریال، تابلوی نارنجی 10 میلیارد ریال و تابلوی قرمز 5 میلیارد ریال می‌باشد. همچنین در تمامی این بازار حداکثر ارزش مبنای شرکت‌های با سرمایه 20 هزار میلیارد ریال و بالاتر، 120 میلیارد ریال و شرکت‌های با سرمایه کمتر از 20 هزار میلیارد ریال، 100 میلیارد ریال تعیین می‌شود. بر پایه این اطلاعیه، تعداد حجم مبنای هر سهم، بر اساس قیمت پایانی سهام در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود. همچنین در صورت اعمال اقدامات شرکتی، تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب‌های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شود.

حجم مبنا در بورس به چه معنی است؟

حجم مبنا در بورس یکی از مباحث جنجالی در ماه های آخر سال 1398 بود و تغییراتی که در قوانین مربوط به آن در فرابورس انجام شد باعث به وجود آمدن حواشی مختلفی شد. اما حجم مبنا در بورس به چه معنی است و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به این مقوله بپردازیم و ضمن تعریف و توضیح مفهوم حجم مبنا، کاربرد این پارامتر در بازار سهام و همچنین ارتباط آن با قیمت پایانی یک سهم را بیان کنیم.

حجم مبنا در بورس یکی از مفاهیم مهم است که هر معامله گر سهام باید با آن به خوبی آشنا باشد. در این مقاله سعی کردیم ابتدا به زبان بسیار ساده مفهوم حجم مبنا را بیان کرده و در ادامه به کارکرد های آن در بازار سرمایه بپردازیم.

حجم مبنای یک سهم چیست؟
نبود منبعی که بتواند تعاریف بورسی را ساده سازی کند یکی از مشکلات افراد تازه وارد به بازار سرمایه است.بررسی حجم مبنا و توضیح مفهوم آن بدون بیان و توضیح مفهوم قیمت پایانی امکان پذیر نیست. بنابراین در ابتدا به مفهوم قیمت پایانی می پردازیم.

بررسی مفهوم قیمت پایانی به زبان ساده
حواس خود را جمع کنید! قصد داریم با یک مثال مفاهیم قیمت پایانی و حجم مبنا را توضیح دهیم. فرض کنید می خواهیم قیمت مسکن در شهر تهران را تعیین کنیم. خوب طبیعتا برای بیان پارامتری به نام "قیمت مسکن در تهران" با چالش زیر مواجه هستیم:

باتوجه به اینکه قیمت مسکن در نقاط مختلف تهران متفاوت است، چگونه می توانیم قیمت مسکن را در تهران مشخص کنیم؟ از طرفی هر کسی می تواند ملک خود را به صورت دلخواه قیمت گذاری کند.

می بینید که برای اینکه مشخص کنیم قیمت ملک در تهران متری چند است باید به نوعی میانگین قیمت مسکن در همه مناطق را در نظر بگیریم. اما این قیمت، قیمتی است که در آن، معاملات ملک انجام شده است نه قیمتی که یک مالک برای ملک خود تعیین کرده است. در واقع زمانی که می گوییم قیمت مسکن در تهران متری فلان قدر است منظور میانگینی از قیمت های معاملات انجام شده در همه مناطق است. حال مطلب فرضی زیر را در نظر بگیرید.

فرض کنید می خواهیم قیمت مسکن را در سال 99 برای شهر تهران تعیین کنیم و دوباره فرض کنید که در منطقه 1 تهران یک معامله مسکن با قیمت متری 100 میلیون انجام شده است و این معامله تنها معامله مسکن در تهران در سال 99 بوده است! خوب فرمول حجم مبنا در بورس در این صورت برای تعیین پارامتری به نام "قیمت مسکن در تهران" که باید میانگینی از قیمت های مناطق مختلف باشد با مشکل مواجه خواهیم شد، زیرا عملا معامله ای در مناطق دیگر تهران انجام نشده است که ما قیمت مناطق دیگر را داشته باشیم.

آیا در این شرایط درست است که بگوییم قیمت مسکن در تهران متری 100 میلیون است؟ قطعا پاسخ شما منفی است.

حال فرض دیگری را در نظر بگیرید. فرض کنید در منطقه 1 تهران یک مالک نامرد قیمت بسیار نجومی بر روی ملک خود گذاشته است (مثلا متری 1 میلیارد تومان!) و از قضا کسی پیدا می شود و این ملک را میخرد و این معامله تنها معامله مسکن در فرمول حجم مبنا در بورس منطقه 1 بوده است! اما در منطقه 21 تهران، 10 معامله مسکن انجام شده که میانگین آنها متری 1 میلیون تومان بوده است و در بقیه مناطق هیچ معامله ای انجام نشده است. حال برای بیان "قیمت مسکن در تهران" می توانیم میانگین قیمت ها در مناطق مختلف را حساب کنیم.

خوب میانگین یا حد وسط بین 1 میلیون و 1 میلیارد تقریبا می شود 500 میلیون، یعنی قیمت مسکن در تهران متری 500 میلیون است. این درحالی است که در منطقه 1 فقط یک معامله انجام شده است و می تواند این 1 معامله بیانگر قیمت واقعی ملک در منطقه 1 تهران نباشد. بنابراین تعداد یا حجم معاملات در منطقه برای ما مهم است فرمول حجم مبنا در بورس و ما نمی توانیم تنها به یک یا چند معامله اعتماد کنیم. می بینید که برای بیان پارامتری مثل "قیمت مسکن در تهران" باید علاوه بر میانگین گیری قیمت ها در مناطق مختلف به حجم معاملات نیز توجه کرد تا بتوان تخمین واقعی تری از این موضوع داشته باشیم.
خوب تا اینجا همه چیز را درمورد مفهوم قیمت پایانی و حجم مبنا بیان کرده ایم! شما اگر فرض بالا را به خوبی درک کرده باشید تقریبا با درک مفهوم قیمت پایانی و حجم مبنا در بورس به اندازه یک تار مو فاصله دارید.

اگر تا اینجای مقاله نقطه ی ابهامی دارید پیشنهاد می کنیم یک بار دیگر مطلب بالا را با دقت مطالعه کنید و سپس ادامه این بحث را دنبال کنید.

مفهوم حجم مبنا به زبان ساده
قبل از آنکه به صورت تخصصی به بیان تعریف حجم مبنا در بورس بپردازیم، اجازه بدهید به کمک فرضی که در بالا کردیم به زبان بسیار ساده این مفهوم را بیان کنیم. فرض بالا را در نظر بگیرید، مفهوم "قیمت مسکن در تهران" دقیقا متناظر با "قیمت پایانی یک سهم" است. همان طور که باید برای تعیین قیمت مسکن در تهران میانگین قیمت در مناطق مختلف را محاسبه کنیم برای تعیین قیمت پایانی یک سهم باید میانگین قیمت در قیمت های مختلف را حساب کنیم. در بورس قیمت آخرین معامله ممکن است با قیمت پایانی سهم اختلاف داشته باشد. دقیقا مثل آخرین معامله مسکن در تهران که ممکن است در هر گوشه ای از تهران و با هر قیمتی اتفاق بیافتد. مقایسه آخرین قیمت معامله در بورس با قیمت پایانی مثل مقایسه آخرین معامله انجام شده مسکن در تهران با قیمت میانگین مسکن در تهران است.

همچنین در بالا گفتیم که برای تعیین قیمت مسکن در تهران باید میانگین قیمت مناطق مختلف را در نظر گرفت و از طرفی باید حجم معاملات هر منطقه مد نظر قرار داده شود. گفتیم که نمی توانیم به یک یا چند معامله اعتماد کنیم، سوال اینجاست که چند معامله باید در یک منطقه انجام شود که بتوانیم به آن اعتماد کنیم و میانگین قیمت آنها را قیمت مسکنِ آن منطقه در نظر بگیریم؟ حداقل حجم معاملاتی که باید انجام شود تا بتوانیم میانگین آنها را به عنوان قیمت مسکن در آن منطقه در نظر بگیریم، متناظر با حجم مبنا در بورس است.

به زبان علمی تر حجم مبنا حداقل حجمی است که باید یک سهم در یک قیمتی معامله شود تا نهایت تأثیر را در قیمت پایانی سهم بگذارد.

اگر هنوز متوجه مفهوم حجم مبنا نشده اید عجله نکنید.

در ابتدا فرض کردیم که در کل تهران فقط یک معامله در منطقه 1 تهران با قیمت متری 100 میلیون انجام شده باشد. اگر بخواهیم این قیمت را "قیمت مسکن در تهران" بدانیم، درست مانند این است که با معامله شدن یک عدد سهم در یک قیمت خیلی بالا یا خیلی پایین، قیمت اصلی آن سهم را همان قیمت در نظر بگیریم. اتفاقی که برای سهام هایی که حجم مبنای آنها 1 است در بورس می افتد.

وقتی حجم مبنای یک سهم 1 است، یعنی اگر فقط یک عدد برگه سهم در قیمت سقف مجاز روزانه و در مثبت 5 درصد معامله شود، قیمت پایانی آن سهم نیز 5 درصد رشد می کند. اما سهمی که حجم مبنای آن 100 هزار است، باید 100 هزار سهم در قیمت سقف مجاز روزانه معامله شود تا قیمت پایانی نیز به آن قیمت برسد. در واقع هر چقدر حجم معاملات در یک قیمتی بیشتر شود، قیمت پایانی به سمت آن قیمت گرایش پیدا می کند اما حداقل حجم مورد نیاز برای رسیدن قیمت پایانی به یک محدوده قیمتی به اندازه حجم مبنای سهم است. در اینجا لازم است کمی در مورد بازه مجاز قیمتی روزانه یک سهم صحبت کنیم.

بازه مجاز قیمت روزانه در یک سهم
دامنه نوسان یا بازه مجاز قیمتی روزانه ی یک سهم به معنی بیشترین تغییرات مجاز قیمت در طول یک روز می باشد یا به عبارت دیگر قیمت یک سهم در یک روز از یک سقف یا کف تعیین شده نمی تواند فراتر برود.

در بسیاری از بورس های سهام دنیا دامنه نوسانی وجود ندارد و البته این مسئله به سیاست های اقتصادی و ظرفیت های بازار بورس هر کشور بستگی دارد. دامنه نوسان در بازار بورس ایران به دلیل کمبود آگاهی های مالی افراد تازه وارد و البته آشفتگی های قیمتی در واکنش به اخبار و حساسیت بازار به شایعات و هیجانات ایجاد شده تا از ضرر و زیان سهام داران خرد و افراد مبتدی و کم تجربه جلوگیری شود. بنابراین در زمان تصویب این قانون نیت جلوگیری از ضرر و زیان افراد مبتدی بوده است.

اما این بازه مجاز قیمت روزانه بر چه اساسی تعیین می شود؟ جواب این سوال "قیمت پایانی دیروز" است. در واقع قیمت پایانی یک سهم در هر روز، بازه قیمت مجاز فردا را مشخص می کند به این صورت که سقف مجاز 5 درصد بالاتر از قیمت پایانی و کف مجاز 5 درصد پایین تر از قیمت پایانی خواهد بود.
در حال حاضر دامنه نوسانات نمادهای بورسی در بازار الف فرابورس مثبت یا منفی 5% نسبت به قیمت پایانی روز قبل هر سهام می باشد. برای مثال اگر قیمت پایانی یک سهم امروز 100 تومان باشد قیمت مجاز برای معاملات فردای این سهم در بازه 95 تا 105 تومان خواهد بود. این بازه برای برخی از نمادها 3% و برخی دیگر 1% است که در بازار پایه فرابورس قرار دارند. به هر حال تمامی سهام ها دارای بازه مجازی هستند که بر اساس قیمت پایانی تعیین می شود.

رابطه حجم مبنا، قیمت پایانی و بازه قیمت مجاز سهم
تا حالا فهمیدیم که قیمت پایانی به حجم معاملات و حجم مبنای سهم وابسته است و بازه مجاز قیمتی فردا به قیمت پایانی بستگی دارد. کم کم متوجه می شوید که پارامترهای مختلف در تابلوی معاملاتی یک سهم چگونه به صورت زنجیروار به یگدیگر وابسته هستند. این پارامترها را در تصویر زیر مشاهده می کنید.

تابلوی معاملاتی یک سهم

حجم مبنا و قیمت پایانی و بازه مجاز
محاسبه قیمت پایانی یک سهم بر اساس حجم معاملات و حجم مبنا به صورت زیر است:

فرمول محاسبه قیمت پایانی

در فرمول بالا میانگین وزنی قیمت معامله شده در واقع میانگین قیمت در همان روز (با توجه به حجم معاملات در قیمت های مختلف) است. البته شما نیازی به دانستن این رابطه ندارید و تنها درک درستی از قیمت پایانی داشته باشید کافی است.

حجم مبنا در بورس چگونه تعیین می شود؟
قانون حجم مبنا برای کنترل رشد یا نزول بی رویه قیمت سهام و در سال 1382 تصویب شد. این قانون گاها دچار تغییراتی می شود و در آخرینِ آنها سعی شده است در طی یک سال که دارای حدود 250 روز کاری است، حداقل به اندازه 10 درصد از کل سهام یک شرکت معامله شود که بر این اساس حجم مبنای روزانه یک سهم 0.0004 (چهار ده هزارم) کل سهام شرکت قرار گرفته است. نتیجه منطقی این قانون این است که هر چقدر یک شرکت سهام بیشتری داشته باشد حجم مبنای بزرگ تری دارد.

نکته: با توجه به این قانون حجم مبنا، در تمام شرکت های بورسی در صورتی که حداقل 10 درصد از تعداد سهام کل شرکت در یک سال در بالاترین یا پایین تر دامنه نوسانی روزانه معامله شود، قیمت اصلی یا همان پایانی سهم حداکثرِ افت یا رشد خودش را می تواند تجربه کند.

تعداد کل سهام یک شرکت را می توانید در تابلوی معاملاتی هر سهم در سایت TSETMC پیدا کنید.

تابلوی معاملاتی

تعداد سهام شرکت در تابلوی معاملاتی
محاسبه حجم مبنا برای برخی از شرکت ها (بنا بر مقتضیات مختلف) کمی متفاوت است. اما آیا واقعا این مسئله برای ما مهم است؟ قطعا برای کسی که به دنبال کسب سود در بازار سهام است دانستن نحوه محاسبه حجم مبنا اهمیتی نخواهد داشت، چیزی که مهم است دانستن کارکرد حجم مبنا در یک سهم و کاربردهای مختلف آن است. شما باید یاد بگیرید در بورس به مطالعه مطالب به درد بخور بپردازید و وقت خود را برای مطالعه ی مطالبی که کاربرد زیادی ندارند هدر ندهید. از این رو از آوردن جزئیات بیشتر در این زمینه خودداری می کنیم.

حجم مبنا برای یک معامله گر حرفه ای چه استفاده ای دارد؟
اصولا وجود حجم مبنا باعث عمق بازار می شود و اجازه نمی دهد سهم بدون اینکه حجم زیادی معامله شود قیمتش افت یا رشد زیادی کند. حجم مبنا یک جور ترمز برای حرکات سریع قیمت است. ممکن است قیمت لحظه ای (آخرین قیمت) یک سهم در مثبت 5 باشد اما قیمت پایانی سهم هنوز منفی باشد. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که در ان روز تعداد زیادی سهم در قیمت های پایین معامله شده است و حجم معاملات در مثبت ها بالا کم بوده است. بر این اساس معامله گر های حرفه ای می توانند سهام هایی که فردا احتمالا صف خرید یا فروش خواهند بود را شناسایی کنند. معمولا اگر سهامی شرایط بالا را داشته باشد فردای آن روز صف خرید است. در این راستا می توانید از فیلترهای بورسی مربوطه کمک به گیرید و این گونه نمادها را در طول روز پیدا کنید.

یکی دیگر از کارکردها ی حجم مبنا برای یک معامله گر با تجربه این است که بر اساس حجم مبنای یک سهم می تواند تشخیص دهد که یک صف خرید تا چه اندازه می تواند پایدار باشد. به عنوان یک نکته به یاد داشته باشید که حجم های صف خرید اگر کمتر از حجم مبنای سهم باشد احتمال زیاد پایدار نیست و معمولا صف هایی که چندین برابر حجم مبنا حجم دارند، پایدار خواهند بود.

یکی از جالب ترین موارد استفاده از حجم مبنا و قیمت پایانی، ترفند خرید سهم از صف فروش است که این مطلب را در جزوه ی آموزش تابلوخوانی پیشرفته به طور کامل بیان کرده ایم.

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله چیست؟

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله

در بازار بورس ایران دو قیمت برای یک سهم وجود دارد که یکی قیمت پایانی سهم است و دیگری قیمت آخرین معامله ولی آیا می دانید تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله چیست؟ تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله بسیار ساده است؛ به زبان ساده قیمت آخرین معامله، قیمتی است که آخرین معامله سهم انجام شده است ولی قیمت پایانی، متوسط قیمت خرید و فروش در طول روز را نشان میدهد و مبنای بازگشایی قیمت سهم فردای آن روز، همین قیمت پایانی می باشد. البته که فرمول حجم مبنا در بورس تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله بسیار ساده است و به صورت مختصر آن را بررسی کردیم، ولی دقیق تر آن را می توانید در مطلب زیر به صورت رایگان یاد بگیرید.

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله

به صورت معمول تمامی افراد پس از این که برای دریافت کد بورسی خود اقدام کردند و دسترسی آن ها به سامانه معاملاتی فراهم شد، مشتاقند هر چه سریع تر معاملات خود را شروع کنند، ولی در همان قدم اول می فهمند که معامله آنقدری که فکر می کردند هم ساده نیست! در مسیر شروع فرآیند معامله گری ما به مواردی بر خواهیم خورد که معنی آن ها را نمی دانیم و اگر معنی آن ها را به صورت تئوری یاد بگیریم، بازهم در عمل شاید کارکرد آن ها را درک نکنیم. قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله نیز از همین دسته از موارد است.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

البته شاید در نگاه نخست کمی عجیب به نظر برسد که چرا دو قیمت برای یک سهم وجود دارد که بعضی مواقع برابر یکدیگر است و بعضی مواقع با یک دیگر اختلاف دارند! در ادامه اگر این دو مورد را یاد بگیرید و مفهوم حجم مبنا در بورس را فرمول حجم مبنا در بورس بلد نباشید، بازهم متوجه نخواهید شد که نحوه محاسبه این دو عدد چگونه است، بنابراین اگر می خواهید فرق آخرین معامله با قیمت پایانی را درک کنید، ابتدا باید بدانید قیمت پایانی سهم، قیمت آخرین معامله و حجم مبنا چیست و چطور این اعداد قابل محاسبه اند تا در ادامه به این بپردازیم که از اختلاف قیمت های سهم چه برداشت هایی می توان کرد.

قیمت پایانی سهام چیست؟

قیمت پایانی سهام متغیری است که با در نظر گرفتن معیارهای گوناگونی قابل محاسبه است و همان قیمتی است که معاملات بورس در ساعات ابتدایی روز بعد با آن شروع خواهد شد. این قیمت در سایت‌ های مرجعی که قیمت سهام شرکت‌ های عرضه شده در بورس را به نمایش در می آورند نیز دیده می شود و به صورت پیوسته در طول روز کاری بورس بروز می شود.

از همین روی تعداد زیادی از سهامداران و خریداران، پیش از تصمیم برای خرید یک سهام در بازار بورس همیشه در این سایت‌ ها قیمت پایانی سهام را بررسی می کنند تا از قیمت سهام در روزهای آینده اطلاع پیدا کنند. در بخش بعدی قیمت آخرین معامله و حجم مبنا را به همراه تاثیراتش در قیمت سهم مورد بررسی قرار داده ایم تا دیدتان در این خصوص بهبود پیدا کند.

قیمت آخرین معامله سهام چیست؟

قیمت آخرین معامله سهام یک شرکت عرضه شده در بورس، آخرین قیمتی است که سهام آن شرکت در بازار بورس خرید و فروش شده است و از همین روی همچین لقبی را به خود اختصاص داه است. این قیمت روزانه در نوسان است و در ساعات ابتدایی و پایانی کار بورس می‌ تواند تغییرات چندین درصدی و حتی بیشتر را به خود ببیند. نکته حائز اهمیتی که در این خصوص باید مد نظر قرار دهید این است که چنانچه شما قصد خرید سهام یک شرکت خاص را داشته باشید، اطلاع از قیمت آخرین معامله سهام آن شرکت می تواند برای شما بسیار حائز اهمیت باشد.

چرا که با آگاهی از قیمت آخرین معامله این توانایی را خواهید داشت که قیمت سفارش خود را معادل و یا حتی کمی بالاتر از آن انتخاب نمایید تا در سفارش شما با احتمال بسیار بالایی تکمیل شود. حال که شما با قیمت پایانی سهام و قیمت آخرین معامله آشنا شدید، در بخش بعدی حجم مبنا و تاثیرات آن بر قیمت پایانی سهم را مورد بررسی قرار داده ایم؛

حجم مبنا و تاثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام

حجم مبنای سهام هر شرکت بعد از تصویب در اوایل دهه ۸۰ برای هر شرکت با توجه به تعداد کل سهام آن شرکت قابل ارزیابی است. از همین روی هر شرکتی که در در بازار بورس فعالیت دارد، از حجم مبنای متفاوتی برخوردار است و هر چقدر تعداد کل سهام یک شرکت بیشتر باشد، حجم مبنای آن شرکت هم به مراتب بالاتر خواهد بود. برای مثال برای شرکتی که کل سهام آن ۱۰۰ میلیون برگ سهم باشد، حجم مبنا برابر با ۸۰ هزار سهم خواهد داشت و چنانچه سهم شرکتی دو برابر شود، حجم مبنای آن نیز به همان ترتیب دو برابر خواهد شد.

جالب است بدانید که حجم مبنا بر نوسانات قیمت سهام و قیمت پایانی سهام تاثیر زیادی دارد، به این خاطر که قیمت پایانی سهام هر شرکت با استفاده از فرمولی قابل محاسبه است که یکی از متغیرهای آن حجم مبنا است. نکته مهمی که در این خصوص باید در خاطر داشته باشید اینجاست که حجم مبنا برای شرکت‌ هایی که در فرابورس عرضه شده‌ اند برابر با ۱ است و همچنین نمادها در روز بازگشایی با حجم مبنای فرمول حجم مبنا در بورس یک فعالیت خود را آغاز خواهند کرد. اما نکته مهمتر اینجاست که به هر اندازه ای که حجم مبنای سهم در طول یک روز کار پر شود، قیمت پایانی اجازه نزدیک شدن به قیمت آخرین معامله را خواهد داشت و این موضوعی است که باید درک کنید.

فرق قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله

همان طور که گفتیم قیمت آخرین معامله به آخرین قیمتی می گویند که در طول یک دوره زمانی به عنوان مثال یک روز کاری خرید و فروش شده است. نام دیگر قیمت آخرین معامله، قیمت بسته شدن است اما قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی بر اساس حجم معاملات است. این را در خاطر داشته باشید که حتما نباید قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله برابر باشد.

فرق آخرین معامله با قیمت پایانی

اگر قیمت اخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی بود چه کنیم؟

به این دلیل که قیمت آخرین معامله نوسانات بسیاری دارد و بیشتر بالا و پایین می شود، برای اشاره به قیمت یک سهام، از قیمت پایانی استفاده می گردد و همان طور که گفتیم قیمت پایانی سهم میانگین قیمت کل معاملات آن سهم در طول روز کاری بورس است.

زمانی که میانگین پایین تر از قیمت آخرین معامله است، نشان دهنده این است که قیمت معامله سهم پایین بوده و تحت شرایطی قیمت آن در انتهای بازار افزایش پیدا کرده است. در این صورت که قیمت پایانی از قیمت آخرین معامله جا می ماند، الگوی ساعت تشکیل می شود. به جز وقتی که سهم در صف خرید باشد و حجم مبنای سهم تکمیل نشود، قیمت پایانی افزایش پیدا نخواهد کرد و به این حالت الگوی ساعت نخواهیم گفت.

وقتی قیمت پایانی کمتر از آخرین معامله باشد بخریم؟

هنگامی که سهم بیشتر از حجم مبنا مورد معامله قرار گیرد فرمول حجم مبنا در بورس و اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله از دو درصد بیشتر می شود، می گویند که الگوی ساعت را شاهدیم و نشانه خوبی برای پیش بینی صعودی بودن قیمت سهم در روزهای آتی به حساب می آید. این حداقل دو درصد بالاتر بدین معنی خواهد بود که سرمایه گذاران حاضرند حداقل دو درصد مثبت تابلوی فردای آن سهم را خریداری کنند. قیمت پایانی روز پیش مبنای قیمت گذاری روز بعد است و این می تواند در پیش بینی وضعیت سهم در روز آینده بسیار حائز اهمیت باشد. مطابق با تکنیک الگوی ساعت داریم؛

اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۱٫۵ درصد بیشتر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا مثبت خواهد بود.
اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۲ درصد بیشتر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا صف خرید خواهد بود.
اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۱٫۵ درصد کم تر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا منفی خواهد بود.
اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۲ درصد کم تر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا صف فروش خواهد بود.

شما قادرید به منظور یافتن سهم هایی که بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی سهمی بیش ار ۲ درصد اختلاف وجود داشته باشد و قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی باشد از فیلتری که در ادامه برایتان آورده ایم استفاده کنید، ولی این را در نظر داشته باشید که برای کاهش خطا در انتخاب سهم مناسب، نیاز است که بعد از انتخاب سهام مطابق با این فیلتر، تحلیل جامعی هم از آن سهم داشته باشید تا احتمال خطا کاهش یابد.

فیلتر اختلاف قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی : (plp)-(pcp)>2

تذکر : فیلتر را دقیقا کپی کنید در سایت tsetmc وارد فرمایید تا سهم های مورد نظر برای شما به صورت یکجا نمایش داده شود. این اختلاف درصدی هر عددی می تواند باشد، اما تنها محدوده نوسانی معاملات را شامل خواهد شد. شما می توانید با قرار دادن این فیلتر در بخش فیلترنویسی سایت سازمان بورس سهامی فرمول حجم مبنا در بورس که در روز معاملاتی جاری اختلاف قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی آن ها بیش از ۲ درصد است را ملاحظه فرمایید.

دلیل استفاده از قیمت پایانی برای قیمت پایه روز کاری بعدی چیست؟

شاید بپرسید چرا قیمت پایه سهم در ابتدای روز، همان قیمت آخرین معامله سهم در روز پیش نیست و این که چرا از قیمت پایانی سهم، تحت عنوان قیمت پایه سهم در ابتدای روز مورد استفاده قرار می گیرد؟ در واقع قیمت آخرین معامله سهم معمولا نوسانات زیادی دارد، از همین روی بهتر است که از قیمت پایانی سهم برای قیمت پایه سهم در ابتدای روز معاملاتی بعدی بهره بگیریم.

البته این امر موجب نمی شود که تصور کنیم قیمت آخرین معامله به هیچ عنوان کارایی ندارد. بلکه باید در نظر داشته باشید که قیمت آخرین معامله انجام شده برای سفارش گذاری در بورس بسیار حائز اهمیت است، لذا بهتر است که شخص، قیمت سفارش خود را، نزدیک و یا حتی مساوی با قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم وارد کند. به این ترتیب احتمال کامل شدن سفارش و انجام سریع معامله بیشتر خواهد شد.

‌نکاتی در مورد قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی سهام

قیمت آخرین معامله سهام هر شرکت به طور روزانه در تابلوی بازار بورس قابلبیت تغییر و نمایش را دارد، از همین روی بسیاری هستند که به طور لحظه‌ ای آن را چک می کنند. باید در نظر داشت که این قیمت تابع قانون خاصی نیست و مولفه‌ های بسیار زیادی روی آن تاثیر می گذارند که در این بین می توان به میزان تقاضا برای خرید سهام یک شرکت اشاره کرد که هر چقدر بیشتر باشد، قیمت آخرین معامله سهام نیز بیشتر خواهد بود. قیمت پایانی سهام با توجه به حجم معاملات سهام یک شرکت و حجم مبنا از دو روش به دست می آید که به شرح زیر می باشد:

چنانچه حجم سهام خرید و فروش شده در بورس از حجم مبنای یک شرکت کم تر باشد، قیمت پایانی سهام با استفاده از یک فرمول خاص قابل محاسبه است که در آن متغیرهای گوناگونی مثل حجم سهام معامله شده، آخرین قیمت معامله سهام، حجم مبنا، قیمت میانگین وزنی موثر خواهد بود. قیمت پایانی سهام در این حالت به وسیله نرم افزارهای کارگزاری‌ ها قابل محاسبه خواهد بود.
تحت شرایطی که حجم معامله شده از سهام یک شرکت عرضه شده در بورس یا یک نماد، از حجم مبنای آن شرکت یا نماد بیشتر باشد، قیمت میانگین وزنی تعیین کننده قیمت پایانی سهام خواهد بود.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

همان طور که یاد گرفتیم، قیمت آخرین معامله، به آخرین معامله ای که در آن روز انجام شده گفته می شود ولی قیمت پایانی مفهوم متفاوتی دارد که آن را بیان کردیم و در محاسبه آن دو فاکتور موثر هستند؛ اول این که قیمت ها روی چه اعدادی معامله شده اند. به عنوان مثال چنانچه ۹۰ درصد معاملات امروز روی مثبت ۲ درصد انجام شده باشد و تنها ۱۰ درصد قیمت معاملات در پایان روز به مثبت ۵ درصد رسیده اند، آن وقت میانگین وزنی آن ها تعیین کننده قیمت پایانی سهم است.

البته در این مثال قیمت پایانی که محاسبه می کنیم، از قیمت آخرین معامله کم تر خواهد فرمول حجم مبنا در بورس بود. معیار دیگری که در محاسبه قیمت پایانی تاثیرگذار است را حجم مبنا نامیده اند. چنانچه سهامی حداقل به اندازه حجم مبنایش خرید و فروش شده باشد، فرمول بالا صدق خواهد کرد وگرنه، به نسبتی که امروز خرید و فروش شده، قیمت را تعدیل می کنند. در مثال بالا قیمت پایانی ۲٫۳ درصد به نسبت اول روز رشد کرده ولی به این خاطر که حجم معاملات فقط نصف حجم مبنا بوده، لذا قیمت پایانی بجای اینکه ۲٫۳ درصد رشد کند تنها ۱٫۱۵ درصد رشد می کند.

بنابراین به صورت خلاصه سهامی که آخر روز روی مثبت ۵ درصد داشت معامله می شد، به این دلیل که اولا بیشتر معاملات خود را روی مثبت ۲ درصد تجربه کرده است و ثانیا حجم مبنای آن تکمیل نشده است، نهایتا قیمت پایانی اش مثبت ۵ درصد نیست بلکه مثبت ۱٫۱۵ درصد بیش از قیمت شروع روز خواهد بود. این قیمت پایانی که محاسبه کردیم، مبنای قیمت گذاری روز بعد است و این بدین معنی است که دامنه نوسان فردا بر اساس قیمت پایانی امروز قابل اندازه گیری است و قیمت آخرین معامله در این موضوع دخالتی ندارد.

همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله را مورد بررسی قرار دادیم.

همچنین اگر دوست دارید نکات مهم در معاملات بورس را یاد بگیرید، این مطلب به بهترین شکل شما را راهنمایی خواهد کرد.

به نظر شما اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله می تواند سیگنال خرید یا فروش باشد؟

افزایش حجم مبنا در بورس از ۱۲ اسفند ماه

بورس

به گزارش ایبِنا، باتوجه به افزایش قابل ملاحظه ارزش معاملات در اکثر نمادهای بورس اوراق بهادار تهران و به منظور ارتقاء سطح اثربخشی و کارآمدی مدل محاسباتی حجم مبنا براساس بررسی های به عمل آمده فرمول حجم مبنا در بورس و تقاضای بورس اوراق بهادار تهران و همچنین مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس، شیوه محاسبه حجم مبنا از تاریخ ۱۲ اسفند ۹۸ به شرح زیر اعمال خواهد شد.

بر اساس این اطلاعیه، حجم مبنای کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براساس فرمول قبلی«ماده واحده مصوب ۲۸ بهمن ماه ۱۳۹۸ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار» ۴ در ده هزار سهام شرکت است؛ به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین شد. تعداد حجم مبنای هر سهم براساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا براساس مقررات و با رعایت نصاب های این مصوبه محاسبه و اعمال می‌شوند.

فرمول حجم مبنا در بورس

تیتر خبرهای روز :

یادداشت

بیمه سرمد، به مقام سومی لیگ برتر تنیس رسید

رونمایی از تمبر «روز جهانی و هفته گردشگری»

وزیر اقتصاد: دولت سیزدهم، ترمز زیان بانک ملی ایران را کشید

امروز در مصوبات دولت جایگاه و اثر پست بانک ایران دیده می‌شود

۲۱ مهرماه؛ آخرین مهلت بهره‌مندی از جوایز دهمین جشنواره قرض‌الحسنه بانک اقتصادنوین

ذوب آهن اصفهان قهرمان دومین دوره لیگ پاورلیفتینگ باشگاههای کشور

نشست تخصصی بازار و تولید در شرکت پگاه آذربایجان شرقی

اعطای مجوز برندهای دوم درصورت عدم سهم بازار از پگاه

تقدیر پگاه آذربایجان شرقی از همکاران بخش فروش شعبه تبریز

بازخرید معکوس ۶۷۴هزارمیلیارد ریال اوراق

Print This Post

جزییات نحوه محاسبه حجم مبنا در بورس تهران

مدیریت عملیات بازار بورس تهران جدیدترین شیوه محاسبه حجم مبنا را اعلام فرمول حجم مبنا در بورس کرد.

به گزارش صدای پول ، مدیر عملیات بازار بورس تهران در تازه ترین اعلامیه ای اظهار داشت: شیوه محاسبه حجم مبنا مطابق اطلاعیه هشتم اسفند ماه ۹۸ به شرح ذیل اعمال می شود: حجم مبنای کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس فرمول قبلی (ماده واحده مصوب ۲۸ بهمن ماه ۹۳ هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار) ۴ در ده هزار سهام شرکت است، به شرطی که حداقل ارزش مبنا برای تمامی شرکت ها برابر با ۵۰ میلیارد ریال و حداکثر ارزش مبنا برای شرکت های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰میلیارد ریال و برای شرکتهای با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین شد.

به این ترتیب، تعداد حجم مبنای هر سهم بر اساس قیمت پایانی سهم در آخرین روز معاملاتی هر هفته محاسبه و از اولین روز معاملاتی هفته ی بعد اعمال می شود. همچنین در صورت اقدامات شرکتی تغییرات حجم مبنا بر اساس مقررات و با رعایت نصاب های این مصوبه محاسبه و اعمال می شوند.

فرمول حجم مبنا در بورس

تغییر حجم مبنا در بورس و فرابورس از روز دوشنبه

حجم مبنا در بورس به چه معنی است؟

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله چیست؟