زیر و بم ورود به بورس کالا | چه کسانی میتوانند در بورس کالا معامله کنند؟
هرچند بورس کالا نه فقط برای فعالان بازار سرمایه بلکه اخیرا و به دلایل مختلفی از جمله حاشیه های مربوط به افزایش قیمت سیمان برای بسیاری از مردم نام آشناست، اما این بازار در مقایسه با بازار سهام از اقبال کمتری برخوردار بوده و میتوان گفت این موضوع تفاوت فرایند معامله در بورس کالا و درواقع کالایی است که در بستر این بازار به مشتری عرضه میشود.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، بورس کالا به زبان ساده، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضهکنندگان، کالای خود را عرضه میکنند و کالای مربوطه پس از بررسیهای کارشناسی و قیمتگذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه میشود.
تاریخچه تشکیل این بازار در کشورمان به سال ۱۳۸۲ بر میگردد. زمانی که سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در شهریور ماه سال مذکور، به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز و پس از آن نیز سازمان کارگزاران بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال ۱۳۸۳ شروع به فعالیت کرد.
البته عمر این دو بازار طولانی نبود و هردو بعد از مدتی منحل شدند و شرکت بورس کالای ایران به موجب ماده ۵۸ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران که مقرر داشته «دولت اقدامات لازم را برای فعال کردن بورس های کالایی و تطبیق آن با این قانون و ارائه راهکارهای قانونی مورد نیاز را به عمل خواهد آورد» به عنوان یک شرکت جدید و کاملا مستقل از سازمان های کارگزاران بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی، پس از پذیره نویسی در چهار گروه سهامداری و برگزاری مجمع عمومی از ابتدای مهرماه سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرد.
بنابراین بورس کالای ایران با تجربه ای ۱۴ ساله، به داد و ستد انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده های نفت و پتروشیمی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه، سلف، سلف استاندارد و معاملات ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی مشغول است.
نحوه ورود به بورس کالا
فرایند ورود به بورس کالا تقریبا مشابه فرایند ورود به بازار سهام است. یعنی هر فرد حقیقی و حقوقی برای ورود به این بازار نیاز به کد مخصوص به خود دارد و برای دریافت این کد باید به کارگزاری مراجعه کند. درمورد کارگزاری ها باید گفت تقریبا کارگزاری های بورس کالا همان کارگزاری های بازار سهام هستند اما تعداد آن ها کمتر است.
درواقع ممکن است یک کارگزاری فقط خدمات مربوط به اخذ کد سهام داری بازار سهام را به مشتری ارائه دهد و یک کارگزاری هم خدمات مربوط به اخد کد برای ورود به بازار سهام و هم خدمات مربوط به اخذ کد برای ورود به بورس کالا را ارائه دهد.
در هر صورت متقاضی دریافت کد بورس کالا میتواند برای آشنایی با کارگزاری هایی که این خدمت را ارائه میکنند به آدرس اینترنتی شرکت بورس کالای ایران (/www.ime.co.ir) و سپس به سربرگ ذینفعان، قسمت کارگزارن، کارگزاران فعال، مراجعه کند.
طبق آخرین آمار حدود ۹۰ کارگزاری خدمات مربوط به کد معاملاتی بورس کالا را به متقاضیان ارائه میکنند.
مدارک مورد نیاز برای دریافت کد معاملاتی در بازار نقدی
مشتریان حقیقی باید در ابتدا فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار را تکمیل و تصویر شناسنامه و کارت ملی که توسط کارگزار برابر با اصل شده باشد را تحویل دهند. مشتریان حقوقی نیز باید بعد از تکمیل فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار، مدارک هویتی شرکت شامل اساسنامه شرکت، روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت، آخرین روزنامه رسمی در خصوص اعضای هیات مدیره و دارندگان امضای مجاز شرکت و شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضای مجاز و کلیه اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت را ارائه کنند و همه موارد مذکور باید توسط کارگزار برابر با اصل شود.
مشتریان حقیقی همچنین باید مدارک مالی شرکت شامل اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی، کد اقتصادی، صورتهای مالی آخرین دوره مالی شرکت به همراه گزارش حسابرس رسمی و بازرس قانونی (در صورت نیاز بر اساس اطلاعیه سالیانه وزارت امور اقتصادی و دارایی حسب مقدار دارایی و فروش اظهار نامه مالیاتی)، مجوزهای فعالیت شرکت شامل پروانه بهره برداری و . را نیز ارائه کنند.
مدارک مورد نیاز برای مشتریان خارجی
مشتریان خارجی باید فرم درخواست کد به زبان انگلیسی (اگر کشور غیر انگلیسی زبان باشد، مدارک باید به زبان فارسی و یا انگلیسی ترجمه شده باشند) یا فارسی را تکمیل کرده و اساسنامه شرکت را ارائه کنند.
همچنین باید تصویر لایسنس شرکت یا سایر مجوز های فعالیت نظیر کپی کارت بازرگانی که به تایید کنسولگری ایران در آن کشور رسیده باشد و تصویر پاسپورت مالک/مالکین و مدیر عامل شرکت نیز ارائه شود.
مدارک مورد نیاز برای مشتریان عمومی، دولتی و نظامی
مشتریان عمومی، دولتی و نظامی هم باید فرم درخواست کد مشتری نزد کارگزار را تکمیل و مدارک هویتی شرکت شامل اساسنامه یا مستندات تاسیس شرکت یا موسسه، آخرین روزنامه رسمی تغییرات و مدیران و دارندگان امضای مجاز شرکت یا موسسه، تصویر شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضای مجاز و مدیرعامل یا رئیس شرکت یا موسسه را ارائه کنند. همچنین مدارک مالی شرکت شامل اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی(در صورت وجود)، کد اقتصادی باید ارائه شود.
انواع کدهای معاملاتی
متقاضیان معامله در بورس کالا میتوانند برای دریافت سه نوع تاریخچه بورس کالا کد معاملاتی عام، کد معاملاتی خاص گروه کالا و کد معاملاتی خاص کالا اقدام کنند.
کد معاملاتی عام کد معاملاتی است که جهت خرید و فروش کالا یا گروه کالایی خاص ایجاد نشده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجود محدودیتی اعلامی جهت خرید کالا یا گروه کالایی خاص در بورس اقدام به خرید کلیه کالاهای پذیرفته شده در بورس کند.
بر این اساس، مسئول پذیرش موظف است حداکثر ظرف سه روز کاری پس از ارائه مدارک کامل مشتری توسط کارگزاری، نسبت به صدور کد معاملاتی عام برای مشتری اقدام یا اینکه عدم کفایت مدارک ارائه شده را به کارگزار اعلام کند.
کد معاملاتی خاص گروه کالا کد معاملاتی است که جهت خرید و فروش یک گروه کالای خاص ایجاد شده و دارنده آن مجاز است به شرط عدم وجود محدودیت اعلامی جهت خرید یک کالای خاص از کلیه کالاهای پذیرفته شده آن گروه کالایی نیز خرید کند. برای مثال اگر فردی بخواهد محصولات گروه پتروشیمی را معامله کند، باید کد معاملاتی خاص گروه کالا را دریافت کند.
کد معاملاتی خاص کالا نیز کد معاملاتی است که جهت خرید یکی یا چند کالای خاص ایجاد شده و دارنده آن مجاز است کالا یا کالاهای خاص را خرید کند. برای مثال فرد دارنده این کد فقط اجازه معامله چند محصول خاص پتروشیمی را دارد نه همه کالاهای گروه پتروشیمی.
جهت صدور کد معاملاتی خاص کالا و خاص گروه کالا، متقاضی باید مدارک و مستندات خود را به کمیته پذیرش مشتریان ارایه کند. مشتریانی که واجد شرایط خرید بیش از یک کالا هستند، اعم از اینکه در یک گروه کالایی یا در گروه های کالایی متفاوت قرار داشته باشند، باید فرآیند اخذ کد معاملاتی را به طور جداگانه طی کنند. البته به هر مشتری صرفا یک کد معاملاتی اختصاص می یابد.
دبیر کمیته موظف است حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز کاری پس از ارائه مدارک مشتری توسط کارگزاری، گزارش کارشناسی خود حاوی اظهار نظر در خصوص احراز یا عدم احراز شرایط اعطای کد معاملاتی خاص کالا و یا خاص گروه کالا را به انضمام مستندات مربوط به کمیته ارسال کند.
کمیته موظف است حداکثر ظرف پنج روز کاری پس از دریافت گزارش و مستندات مربوط نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر اعطای کد معاملاتی خاص کالا یا گروه کالا را به متقاضی اعلام کند و در صورت رد درخواست، متقاضی میتواند مراتب اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم کمیته به وی به بورس اعلام کند.
ممکن است اکثر افراد جامعه گمان کنند امکان معامله در بورس کالا را ندارند. درحالی که این تصور اشتباه است. اشخاص حقیقی میتوانند پس از اخذ کد معاملاتی نسبت به معامله گواهی سپرده سکه یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا اقدام کند.
درواقع فرد حقیقی اجازه معامله برخی کالاها از جمله فولاد یا محصولات پتروشیمی را ندارد. چراکه برخی کالاها نیاز به اخذ مجوز از مراجع را مربوطه دارند. به طور مثال کالاهای تولیدی پتروشیمی ها و برخی کالاهای دیگر به ثبت نام مشتری در سامانه بهین یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و تائید و ارسال سهمیه به بورس توسط بهین یاب نیاز دارند.
برخی کالاها نیز به پروانه بهره برداری، گواهی استاندارد اجباری و یا معرفی توسط وزارت صمت یا سایر ارگان ها نیاز دارند. البته این شرایط توسط کارگزار به متقاضی توضیح داده میشود.
بورس اوراق بهادار
در قرن پانزدهم میلادی , بازرگانان و صرافان بلژیکی در مقابل خانه مردی به نام واندر بورس جمع می شدند و به داد و ستد می پرداختند. بدین ترتیب نام فعالیتی که بعدها یعنی در سال ۱۴۶۰ بازار متشکلی را شامل گشت از اسم آن مرد بلژیکی گرفته شد. اولین بورس اوراق بهادار در دنیا در شهر آمستردام و توسط اولین شرکت چند ملیتی به نام «کمپانی هند شرقی هلند» پدیدار شد. به همین نحو، شرکت «کمپانی هند شرقی هلند» اولین شرکتی بود که سهام منتشر کرد. فعالیتهای مرتبط با بورس تاریخچه بورس کالا در شهر لندن از اوایل قرن هجدهم میلادی و در قهوهخانهها شروع شد. این فعالیتها در سال ۱۷۷۳ میلادی و با خرید ساختمان مستقل توسط معاملهگران وارد فصل جدیدی شد. در نهایت در سوم مارس سال ۱۸۰۱ میلادی، بورس لندن فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.
تاریخچه بورس ایران
ایده اولیه ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران به سال ۱۳۱۵ باز میگردد که به درخواست دولت ایران، شخصی بلژیکی به نام «وانلوترفلد» درباره تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران بررسیهایی انجام داد و طرح قانونی تاسیس و اساسنامه آن را نیز تهیه کرد. در اردیبهشت ۱۳۴۵ لایحه قانون بورس اوراق بهادار توسط مجلس شورای ملی به تصویب رسید؛ و بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از ابزارهای استراتژی اتکا به نظام بازار آزاد و تشویق فعالیت بخش خصوصی در ایران تاسیس شد.
بازار فرابورس
ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکتها محسوب میشود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمدهای از شرکتهای سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکتها از مزایای بازار سرمایه محروم بودهاند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است. بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه میباشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند، لذا رویههای پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
بورس لندن
بورس اوراق بهادارلندن در سال ۱۵۷۱ میلادی توسط توماس گرشام بر اساس مدل بورس اوراق بهادار آنتورپ تأسیس شد و توسط الیزابت اول انگلستان افتتاح و برای استفاده رونمایی شد.تا سال ۱۸۰۱ هیچگونه مقررات یا عضویت رسمی در بورس اوراق بهادار لندن مشاهده نشد .تعدادی اعتقاد داشتند که خرید وفروش سهام امری غیر اخلاقی و شیطانی محسوب میشود.و همینطور در طول قرن هفدهم سهامداران به دلیل رفتار غیر حرفه ای و غیر اصولی حق حضور در بورس اوراق بهادار را نداشتند.
بنابراین کارگزاران و سهامداران مجبور بودند از سایر مکانها در مجاورت تالار بورس استفاده کنند .یکی از مکانهایی که کارگزاران و خریداران و فروشندگان اوراق بهادار برای ملاقات و تبادل اطلاعات و تجمع استفاده میکردند بود . این قهوه خانه در مجاورت و نزدیکی تالار بورس قرار داشت .
در سال ۱۶۹۸ اتفاقی افتاد و ایده اولیه تشکیل بورس لندن کلید خورد .در این قهوهخانه، یک کارگزار به نام جان کستینگ شروع به تهیه لیست قیمت چند کالا مانند نمک، زغالسنگ و کاغذ و نرخ ارز در سال ۱۶۹۸ کرد. در ابتدا این لیست روزانه نبود و تنها چند روز در هفته از این لیست منتشر شد. این لیست و فعالیت بعدها به قهوهخانه Garraway منتقل شد..
معاملات قهوهخانهای و غیررسمی با مشکلات فراوان به مدت چندین سال همچنان ادامه داشت.
سرانجام در سال ۱۸۰۱ میلادی به منظور جلوگیری از تقلب و کلاهبرداری برخی از فعالان بازار، برای اولین بار زمینه تشکیل بورس منسجم و سازمانیافته اوراق بهادار در لندن به صورت جدی فراهم شد.
بورس اوراق بهادار لندن با پذیرش مجموعه قوانینی توسط کارگزاران و پرداخت حق عضویت مشخصی توسط آنها به سازمان بورس آغاز به کار نمود.
بورس چیست؟ همه چیز درباره بورس
در اقتصاد، بازار سرمایه که شامل بازار سهام و بازار بدهی است مقابل بازار پول (شامل بانکها و موسسات اعتباری) تعریف میشود. در بازار سرمایه بحث سپرده مطرح نمیباشد و در آن اوراق بهادار مورد معامله قرار میگیرند. بازاری که بتوان در آن سهام شرکتها و اوراق بدهی را خرید و فروش کرد بازار بورس نام دارد.
با خواندن مقاله بورس چیست با مفهوم بورس آشنا میشویم و با مطالب آموزشی کلینیک سرمایه بر تمام اطلاعات بازار بورس تسلط پیدا میکنیم.
فهرست عناوین مقاله
تاریخچه تشکیل بورس
پیدایش واژه بورس به قرن پانزدهم میلادی برمیگردد. آن زمان که بازرگانان و کسبه شهری در بلژیک، دور میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه فردی به نام «واندِر بورس» جمع میشدند و به داد و ستد کالای خود بر اساس حراج میپرداختند.
معنی کلمه بورس در فرانسوی “کیف پول” است. اولین بورس دنیا در شهر آمستردام هلند و در قرن هفدهم میلادی تشکیل شد. البته این اولین شرکت سهامی نبود. اولین شرکت سهامی در سال 1553 میلادی در روسیه تشکیل شد و «مسکووی» نام داشت.
دلیل نیاز به بورس ایجاد ارتباط بین سرمایه گذاران و افرادی بود که کسب و کاری داشتند و نیازمند سرمایه بیشتر بودند. این ارتباط در بورس به شکل قانونمند و قابل پیگیری ایجاد شده است. اولین بورس ایران هم در تاریخ پانزدهم بهمنماه سال ۱۳۴۶به طور رسمی با انجام معاملاتی بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی شروع به کار کرد.
انواع بازارهای بورس
برای اینکه بدانیم بورس چیست ابتدا باید با مفهوم بازار و دارایی مالی آشنا شویم. بازار به مکانی میگویند که در آن خرید و فروش صورت میگیرد. داراییهایی که در بازار معامله میشوند به دو دسته فیزیکی و مالی تقسیم میشوند.
دارایی فیزیکی مانند املاک و ماشین و کالاها
دارایی مالی مثل اوراق بهادار سهام و اوراق مشارکت
در ایران 2نوع بازار بورس وجود دارد که شامل بورس اوراق بهادار و بورس کالا میشود. در این مقاله بیشتر تمرکز بر بازار بورس اوراق بهادار داریم و بورس کالا هم معرفی میشود و توضیحات کامل آن در مقالات دیگر سایت کلینیک سرمایه موجود هست. بورس ارز هم از دیگر انواع بورس می باشد که در ایران فعال نیست ولی تعداد ایرانیهایی که در بازارهای ارزی جهانی مثل فارکس فعالیت دارند کم نیستند.
بازار سرمایه بورس به دو دسته بازار سهام و بازار بدهی تقسیم میشود.
بازار سهام
بسیاری از مردم این بازار را معادل بازار بورس میدانند. در این بازار سهام شرکت ها به واحدهای هم قیمتی تقسیم میشود و به صورت عرضه اولیه وارد بازار بورس میشود. بعد از آن در بازار ثانویه این سهام خرید و فروش میشود و بر اساس فاکتورهای زیادی قیمت آن بالا و پایین خواهد شد.
بازار بدهی
در بازار بدهی اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرند. این اوراق معمولا دارای نرخ سود مشخصی هستند و شرکتها با فروش اوراق تامین مالی میشوند. در این موارد به جای آنکه ناشر اوراق تامین مالی را از یک منبع (بانک) انجام دهد این کار را با جمعآوری سرمایه از افراد خریدار اوراق انجام میدهد.
چرا باید در بورس سرمایه گذاری کنیم؟
در بورس شرایطی فراهم شده است که افراد با سرمایههای اندک و زیاد قادر به سرمایه گذاری در فضایی مطمئن و قانونمند باشند. این موضوع علاوه بر سرمایه گذاران برای سرمایه پذیران هم مفید است، زیرا میتوانند با سرمایه ای که از عرضه سهام خود در بازار بورس اوراق بهادار به دست میآورند کسب و کار خود را گسترش دهند یا از ورشکستگی نجات یابند.
اما مزایای سرمایه گذاری در بورس آنقدر زیاد است که این بازار سهام را باوجود ریسک های موجود بسیار محبوب ساخته است. مزایای سرمایه گذاری در بورس شامل:
- کسب درآمد از بورس: بسیاری از شرکت ها پس از محاسبه سود سالیانه و براساس تصمیمات گرفته شده در جلسات مجمع، بیشتر این سود را بین سهامداران تقسیم میکنند. البته این تنها مدل کسب درآمد از بورس نیست بلکه با بالارفتن ارزش سهام شرکتها درواقع سرمایه فرد هم بالاتر میرود و با معامله یا فروش این سهام میتواند درآمد داشته باشد.
- تنوع سرمایه گذاریها: در بازارهای بورس موجود، تنوع زیادی برای انواع سلیقهها و انواع ریسک پذیریها وجود دارد. برای مثال سهام شرکتهای مختلف، اوراق مشارکت، سرمایه گذاری در بازار مشتقه و صندوقهای سرمایه گذاری مانند ETF از جمله تنوعهای موجود برای سرمایه گذاری در بورس و فرابورس هستند.
- سرمایه گذاری مطمئن و شفاف: شما قصد سرمایه گذاری در سهام هر شرکتی را که داشته باشید، سازمان بورس اطلاعات مفید درباره آن شرکتها در اختیار شما قرار میدهد. علاوه بر این اطلاعات نظارت دقیقی بر فعالیت شرکتها دارد و گزارشات دورهای از آنها دریافت میکند.
- قابلیت نقد شوندگی: افراد میتوانند هر زمان که قصد فروش سهام خود را داشتند اقدام به فروش آن کنند و زمان کمتری برای نقد شدن نسبت به فروش مسکن و دیگر سرمایه گذاریهای فیزیکی میخواهد.
- جلوگیری از بی ارزش شدن پول: همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد این سرمایه گذاری در بورس و سهام باعث میشود سرمایه شما در گردش باشد و سود داشته باشد و طی زمان بی ارزش نشود و راکد نماند.
شاخص بورس چیست؟
شاخص بورس همان عددی است که در اخبار اعلام میشود. این عدد میانگین قیمت تمامی سهام موجود در بازار بورس است که تغییرات این شاخص برای سرمایه گذاران مهم است زیرا بیانگر وضعیت عمومی بازار بورس است. انواع مختلفی از شاخصهای بورسی وجود دارند که در مقاله دیگری به آن پرداخته شده است.
بورس کالا ایران
بازار بورس کالا یک بازار سرمایه است که در آن کالاهای خام و فرآوری نشده مثل گندم، برنج، فلزات و پنبه معامله میشود. این بازار دارای انواع قراردادهای بورس کالا است که تنوع آن باعث جذابیتش در کنار بازار سهام شده است.
نحوه ورود به بورس
برای ورود به بورس راهنمای کاملی در همین سایت ارائه کردیم. اولین کار برای ثبت نام در بورس دریافت کد سجام و کد بورسی است. فعالیتهای بورسی که شامل داد و ستد سهام هستند از طریق کارگزاریها انجام میشوند. در واقع کارگزاریها نقش واسطه بین سرمایه گذار و سازمان بورس را دارند. اول در کارگزاری مورد نظر خود ثبت نام کنید و کد بورسی دریافت کنید. اما فقط داشتن کد سجام و کد بورسی کافی نیست. افراد برای اینکه در بازار بورس دچار ضرر نشوند و بدانند که در چه زمانی خرید و فروش کنند نیازمند آموزش بورس هستند. سایت کلینیک سرمایه اخبار بورس و آموزش بورس رایگان و دورههای تخصصی را در اختیار شما قرار میدهد.
امتیاز شما به این محتوا
میانگین امتیازات: / 5. تعداد امتیاز:
اولین نفری باشید که به این محتوا امتیاز می دهد
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
NFT فیلم چیست و چرا توکن غیرمثلی فیلمی مهم است؟
فومو در ارز دیجیتال چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
هولد کردن یا هودل (HODL) ارز دیجیتال چیست؟
مارکت کپ (Market Cap) چیست و چرا اهمیت دارد؟
ترید روزانه ارز دیجیتال چیست؟ + بهترین روش های معامله روزانه
ربات ترید ارز دیجیتال چیست؟ معرفی بهترین ربات های معاملهگر
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
محصولات فروش ویژه
دستهها
نوشتههای تازه
- ارز دیجیتال ایاس چیست؟ نقد و بررسی رمزارز EOS
- NFT فیلم چیست و چرا توکن غیرمثلی فیلمی مهم است؟
- بهترین صرافی خارجی برای ایرانی ها در بازار رمزارزها چیست؟
- لایت کوین چیست؟ نقد و بررسی رمزارز LTC
- بیت کوین کش چیست؟ نقد و بررسی رمزارز BCH
کلینیک سرمایه با هدف آموزش تخصصی بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال در کنار به روز ترین متدهای طراحی استراتژی و سیستم های معاملاتی راه اندازی شده است.
تاریخچه بورس در ایران
در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی مصادف با حکومت رضاشاه پهلوی، مطالعات اولیه بر روی شکلگیری بورس در ایران آغاز شد. در این سال، «ران لوترفلد» بلژیکی که برای دربار ایران کار میکرد، اساسنامه داخلی بورس را پس از انجام مطالعات گسترده درباره تأسیس بورس و شروع معاملات سهام در ایران را تهیه و به مسئولان ایرانی ارائه کرد. اما با توجه به شرایط آن زمان و شروع جنگ جهانی دوم و سایر مسائل داخلی کشور، موضوع بررسی و تأسیس بورس در کشور ما بیش از ۲۵ سال به تأخیر افتاد!
پس از ایجاد ثبات نسبی در کشور و در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعت و معدن ایران تشکیل و موافقتنامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون تنظیم گردید. در زمستان همان سال هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیرکل این بورس برای مشارکت در راهاندازی بورس ایران به کشورمان دعوت شدند. اما در نهایت و پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵، قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.
در پانزدهم بهمن ماه سال ۱۳۴۶ و حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، بورس اوراق بهادار تهران با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعت و معدن که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار می رفت، به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
سیر تحولات تاریخ ۵۰ ساله بورس در ایران
تاریخچه بورس ایران را میتوان به ۴ دوره زمانی تقسیم کرد. در دوره اول که به زمان پیش از انقلاب اسلامی ایران برمیگردد، بورس ایران با عرضه سهام بانک صنعت و معدن، شرکت نفت پارس، سیمان تهران، سیمان شمال، بانک توسعه صنعتی، اوراق قرضه دولتی، اوراق قرضه عباس آباد، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اسناد خزانه شروع به کار کرده و تا سال ۱۳۵۷ تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس به عدد ۱۰۵ رسید.
با پیروزی انقلاب اسلامی بورس اوراق بهادار تهران نیز وارد فصل جدیدی شد. رویدادهای سیاسی و شروع جنگ تحمیلی در آن زمان و همچنین اتفاقات اقتصادی پس از آن، اعم از ادغام بانکها و شرکتهای بیمه و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران منجر به کاهش تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۸ شد.
پایان جنگ تحمیلی و توسعه بازار سرمایه
دوره سوم از سال ۶۸ آغاز شده و با شکلگیری سیاستهای دولت مبنی بر گسترش بازار سرمایه همراه شد. به طوری که در سال ۱۳۷۵ تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس به حدود ۲۵۰ شرکت رسید. در این سالها افزایش عرضه سهام شرکتهای دولتی در بورس، عرضه این سهام از طریق شبکه بانکی در سرتاسر کشور و همچنین عرضه سهام به کارگران به نرخهای ترجیحی براساس مصوبات دولت، منجر به فراگیر شدن تب و تاب بورس در کشور شد. در ادامه و تا سال ۱۳۸۳ شاخصهای بورس از رشد بسیار خوبی برخوردار بوده و حضور پرتعداد سهامداران در تالارهای بورس اوراقبهادار نویدگر روزهای خوش برای بازار سرمایه در ایران بود.
عکس زیر تصویری از تالار حافظ بورس تاریخچه بورس کالا در تهران را در اواسط دهه ۷۰ نشان میدهد.
تحولات بازار سرمایه پس از سال ۱۳۸۴
آغاز دوره زمانی چهارم در بورس ایران همزمان با رونق و شکوفایی این بازار در سال ۱۳۸۳ اتفاق افتاد. اگرچه بورس ایران در تاریخ فعالیت خود، همواره فراز و فرودهای بسیار زیادی را داشته است، اما به جرات میتوان گفت که یکی از مهمترین تحولات تاریخ بورس در ایران، تصویب قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار در اول آذر سال ۱۳۸۴ بود که با رفع برخی نارساییها و نواقص موجود در قانون اولیه، زمینه توسعه گسترده بورس در کشورمان را فراهم کرد.
براساس این قانون، بخش نظارتی بورس از بخش های عملیاتی آن تفکیک شد، به این معنا که سازمانی به عنوان سازمان بورس و اوراق بهادار، به عنوان نهاد نظارتی بازار سرمایه ایران تشکیل شد. راهاندازی سامانه معاملات آنلاین در سال ۱۳۸۹ نیز نقطه عطف دیگری در گسترش معاملات بورس ایران، چه از نظر ارزش معاملات و چه از نظر فراگیر بودن در جامعه بود. لازم به ذکر است سازمان بورس که خود تحت نظارت شورایی به اسم شورای عالی بورس فعالیت میکند، وظایف متعددی دارد که یکی از مهمترین وظایف آن، تأسیس و نظارت بر عملکرد بورسهای مختلف است.
امروز، چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند:
- بورس اوراق بهادار تهران : انجام معاملات سهام شرکتها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت و …
- فرابورس ایران : که در آنجا هم سهام شرکتهایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمیشوند، مورد دادوستد قرار میگیرد.
- بورس کالای ایران: انجام معاملات انواع کالاها و محصولات مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … .
- بورس انرژی: انجام معاملات حاملهای انرژی از جمله برق، زغالسنگ و کک و …
چکیده مطلب :
ارزش بورس اوراق بهادار تهران در حال حاضر و در اوایل سال ۱۳۹۹ به بیش از ۳۶۰۰ هزار میلیارد تومان (۲۰۰ میلیارد دلار) میرسد. طراحی انواع اوراق بهادار، راهاندازی نهادهای متنوع مالی، گسترش فعالیتهای آموزشی و همچنین اطلاعرسانی نسبتا بیشتر موجب شده تعداد سهامداران بورس در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته باشد. پیشبینی میشود که این روند همچنان ادامه داشته باشد تا جایی که به مانند کشورهای توسعهیافته، بازار سرمایه همواره در اولویت اول مردم برای سرمایهگذاری خوب و با هدف تولید ثروت بیشتر قرار گیرد.
دیدگاه شما