نکته: همانطور که گفته شد، در مواردی که شرکت در یک دوره ی مالی افزایش سرمایه می دهد، نمی توان سود هر سهم را در دو دوره مالی مختلف با یکدیگر مقایسه و یا با یکدیگر جمع کرد. در چنین موارد برای محاسبه ی EPS به روش TTM سود خالص شرکت را در دوره های مورد نظر با یکدیگر جمع کرده و تقسیم بر تعداد سهام فعلی شرکت می کنند.
EPS چیست؟ — به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
در آموزشهای قبلی مجله فرادرس، مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست — آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» ارائه کردیم و در آنها، با بازار بورس، فرابورس و بازار پایه و موضوعاتی مانند تابلوخوانی، نوسانگیری و تحلیل فاندامنتال در بورس آشنا شدیم. در این آموزش، میخواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که EPS چیست و چه تأثیری در معاملات سهام دارد.
فیلم آموزش رایگان سیگنال بورس EPS
فیلم آموزش رایگان EPS، در کادر بالا، به سوالات شما درباره EPS، به زبان ساده سوالات متداول درباره EPS و به صورت گام به گام پاسخ میدهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
EPS چیست ؟
«سود هر سهم» (Earnings Per Share) که به اختصار EPS گفته میشود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار میگیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیقشوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.
رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزشگذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم میتواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی بااهمیت و بسیار غیرمعمول است که منشأ آن رویدادهایی خارج از فعالیتهای عادی شرکت است.
فرمول محاسبه EPS چیست ؟
اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود به دست میآید. در مواردی میتوان در صورت و مخرج کسر تغییراتی انجام داد که میتواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد.
فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:
برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده میشود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیقتر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.
سود سالانه به ازای هر سهم
EPS رقیق شده سالانه برای اپل، آمازون، فیسبوک، نتفلیکس، گوگل، تسلا، فورد، مایکروسافت و بنک آو امریکا در شکل زیر نشان داده شده است.
سود سهام یا تجزیه سهام باید در محاسبه میانگین وزنی سهام منتشر شده انعکاس پیدا کند. برخی منابع با استفاده از تعداد سهام منتشره در پایان دوره، محاسبه را ساده میکنند.
برای مثال، محاسبه EPS برای سه شرکت در پایان سال مالی ۲۰۱۷ به شرح زیر است:
شرکت | درآمد خالص (میلیارد دلار) | سود سهام ممتاز (میلیارد دلار) | سهام عادی وزندار | EPS پایه |
فورد | ۷٫۶ | ۰ | ۳٫۹۸ | ۷٫۶/۳٫۹۸=۱٫۹۱ |
بنک آو امریکا | ۱۸٫۲۳ | ۱٫۶۱ | ۱۰٫۲ | ۱۸٫۲۳-۱٫۶۱/۱۰٫۲=۱٫۶۳ |
انویدیا | ۳٫۰۵ | ۰ | ۰٫۵۹۹ | ۳٫۰۵/۰٫۵۹۹=۵٫۰۹ |
مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست ؟
اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفههای اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده میشود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایهگذار میتواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخصهایی است که میتوان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.
مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایهگذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایهگذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه میکنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معاملهگران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.
EPS پایه و EPS رقیق شده
فرمول مورد استفاده در جدول فوق، EPS پایه هر یک از این شرکتهای منتخب را محاسبه میکند. EPS پایه رقیق شدن سهام را که ممکن است توسط شرکت صادر شود لحاظ نمیکند. هنگامی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانتنامهها و واحدهای سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایهگذاریها – در صورت اعمال شدن – میتوانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.
برای نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکتها EPS رقیق شده را نیز گزارش میدهند که در آن، فرض میشود تمام سهام منتشره عرضه شدهاند.
به عنوان مثال، فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال 2017، تعداد 33 میلیون بوده است. اگر این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط رقیق شده آن 599 میلیون + 33 میلیون = 632 میلیون سهم خواهد بود. بنابراین، EPS رقیق شده شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = 4٫82 دلار خواهد بود.
EPS و اقلام غیرمترقبه
سود هر سهم را ممکن است چه عمدی و چه ناخواسته با چند عامل تحریف شود. تحلیلگران برای جلوگیری از متداولترین روشهایی که ممکن است در EPS تحریف ایجاد کند، از تغییرات مختلفی در فرمول EPS استفاده میکند.
شرکتی را در نظر بگیرید که دارای دو کارخانه است که صفحه نمایش تلفنهای همراه را تولید میکند. زمینی که یکی از کارخانهها در آن قرار دارد بسیار ارزشمند است، زیرا تحولات جدیدی در چند سال گذشته در اطراف آن رخ داده است. تیم مدیریت شرکت تصمیم به فروش کارخانه و ساخت یک کارخانه دیگر در زمینهایی با ارزش کمتر گرفته است. این معامله سود بادآوردهای را برای شرکت حاصل میکند.
با اینکه این فروش زمین سود واقعی برای شرکت و سهامداران آن آورده است، جزو «اقلام غیرمترقبه» محسوب میشود، زیرا هیچ کس بر این باور نیست که شرکت بتواند آن معامله را در آینده تکرار کند. سهامداران ممکن است در صورت اضافه شدن این سود بادآورده به فرمول EPS، گمراه شوند. بنابراین، فرمول از این موارد مستثنا هستند.
اگر یک شرکت ضرر غیرمعمول داشته باشد- مثلاً شاید یک کارخانه دچار آتشسوزی شود – که میتواند به طور موقت EPS را کاهش دهد و به همین دلیل حذف شود، میتوان دلیل مشابهی را مطرح کرد و آن را از آوردن در فرمول EPS معاف کرد.
فرمول محاسبه EPS به استثنای اقلام غیرمترقبه به شکل زیر است:
EPS و عملیات مستمر
یک شرکت سال مالیاش را با 500 فروشگاه آغاز کرده و ای پی اس 5 دلار داشته است. با این حال، فرض کنید که این شرکت در این مدت 100 فروشگاه را بسته و سال را با 400 فروشگاه به پایان رسانده است. یک تحلیلگر میخواهد بداند EPS فقط برای 400 فروشگاهی که شرکت قصد دارد تا برای دوره بعدی با آنها کار را ادامه دهد، چقدر بوده است.
در این مثال، این مورد میتواند EPS را افزایش دهد، زیرا 100 فروشگاه بسته احتمالاً با ضرر کار میکردهاند. با ارزیابی EPS از عملیات مستمر (Continuing Operations)، تحلیلگر قادر به مقایسه عملکرد قبلی با عملکرد فعلی است.
محاسبه EPS با در نظر گرفتن عملیات مستمر بدین شرح است:
EPS و سرمایه
جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمیگیرد، سرمایهای است که برای تولید سود (درآمد خالص) مورد نیاز است. دو شرکت میتوانند EPS مشابهی داشته باشند، اما یکی از آنها با ممکن است با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد. این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمدتر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت «بهتر» است. معیاری که میتواند برای شناسایی شرکتهای کارآمدتر مفید باشد، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) است.
انواع EPS
براساس مبدأ دادهها، سه نوع EPS وجود دارد:
- EPS دنبالهدار یا تحقق یافته (Trailing EPS): در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار سه ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیشبینی استفاده میشود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنبالهدار محاسبه میشود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.
- EPS جاری (Current EPS): به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل میشود که برخی از آنها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از دادهها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیشبینی است.
- EPS پیشبینی شده (Forward EPS): این نوع EPS مبتنی بر اعداد و دادههای آینده بوده و برای مدت زمانی (مثلاً چهار سه ماهه) در آینده پیشبینی میشود. مقدار این EPS توسط تحلیلگران یا خود شرکت انجام میشود. این EPS بر اساس برآوردها است و سرمایهگذاران اغلب به EPS پیشبینی شده به این دلیل علاقهمند هستند که میتوانند سرمایهگذاری را بر اساس برآورد درآمد آینده شرکت پیشبینی کنند.
تفاوت DPS و EPS چیست ؟
سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت میشود. افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری از شرکتهایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز میکنند.
در واقع، میتوان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.
چگونه سوالات متداول درباره EPS سوالات متداول درباره EPS EPS یک نماد را ببینیم؟
برای مشاهده EPS یک نماد، کافی اس به سامانه کدال (+) مراجعه کرده و نماد مورد نظر را جستجو کنید. پس از آن باید صورت سود و زیان شرکت را که در آنجا بارگذاری شده است، دریافت و مشاهده کنید که EPS نیز در آن موجود است.
جمعبندی
در این مطلب، سعی کردیم تا به این سؤال پاسخ دهیم که EPS چیست و چگونه محاسبه میشود. همچنین انواع آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت به عمل میآوریم تا از طریق بخش نظرات دیدگاههای خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسشهایی که فکر میکنید هنوز بیپاسخ ماندهاند را مطرح کنید، یا اگر سخنی دارید که تصور میکنید به غنای این مطلب خواهد افزود، آن را حتماً با سایر مخاطبین به اشتراک بگذارید.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
منظور از EPS و DPS چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
به عنوان یک فعال بازار سرمایه، شما حتما واژههای DPS و EPS را شنیده اید و شاید برایتان سوال شده باشد که این دو کلمه به چه معنا بوده و چه تفاوتی باهم دارند. در این مقاله قصد داریم تا هر دوی این این اصطلاحات را تعریف کرده و تفاوت آنها را بیان کنیم. در واقع می توان گفت که جزء اصلی تحلیل بنیادی سهام بورس، همین EPS می باشد که انواع مختلفی دارد. بنابراین ابتدا با تعریف EPS و نام بردن انواع آن، این مطلب را شروع می کنیم.
EPS چیست؟
EPS مخفف شده عبارت Earnings Per Share به معنی سود به ازای هر سهم می باشد. همانطور که می دانید، هدف شرکتها تنها کسب سود و ایجاد درآمد برای خودشان و سهامدارانشان می باشد. هر شرکت بسته به فعالیتی که انجام میدهد، هر ساله مقداری سود (یا ضرر) میسازد. این مقدار در صورتهای مالی سالیانه شرکت، در صورت سود و زیان قابل مشاهده است. اگر سودی که شرکت ساخته است را به تعداد سهام آن تقسیم کنیم، سود شرکت به ازای هر سهم (یا همان EPS) محاسبه میشود. البته شرکت ها برای شفافیت اطلاعات و توانمند سازی سهامداران جهت تصمیم گیری و تحلیل، هر سه ماه، صورت های مالی میاندوره ای خود را نیز در سایت کدال منتشر می کنند که در این گزارش ها مقدار سودی که شرکت در آن دوره (سه ماهه، شش ماهه یا نه ماهه) ساخته است، ثبت می شود. سود شرکت ها در سه ماهه ی اول و دوم و سوم و چهارم با یکدیگر جمع شده و در نهایت سود سالانه ی شرکت به دست می آید.
برای به دست آوردن صورت سود و زیان شرکت ها، ابتدا به سایت کدال مراجعه نموده و نماد شرکت مورد نظر خود را جست و جو کنید. سپس به یکی از گزارش های صورت های مالی شرکت مراجعه کرده و بین گزارش های موجود، گزارش صورت سود و زیان شرکت را باز کنید. به عنوان مثال شکل زیر ردیف های آخر صورت سود و زیان شش ماهه ی نماد فملی را در سایت کدال نشان می دهد:
مشاهده می کنید که در این جدول 4 ستون عدد وجود دارد. عدد اول مربوط به دوره شش ماهه سال مالی فعلی، عدد دوم برای دوره شش ماهه سال مالی قبل و عدد سوم متعلق به دوره ی 12 ماهه ی سال مالی قبل می باشد. عدد چهارم نیز درصد تغییرات عدد اول و دوم می باشد.
در جدول فوق اعداد مقابل ردیف "سود (زیان) خالص هر سهم" در واقع همان EPS برای دوره ی مالی مربوطه می باشد. مثلا با توجه به شکل، سهم فملی در دوره ی شش ماهه ی اول سال مالی 1400/12/29، به ازای هر سهم 1242 ریال سود ساخته است که نسبت به دوره ی مشابه سال مالی قبل، یعنی 485 ریال، 156 درصد رشد داشته است.
نکته ی بسیار مهم: هنگام مقایسه ی روند سود سازی یک شرکت در سال مالی فعلی با سال مالی قبل، حتما به اعداد درج شده در ردیف سرمایه، توجه کنید. اگر سرمایه ی شرکت به دلیل افزایش سرمایه در یک سال مالی با سال مالی بعد تفاوت داشته باشد، در واقع تعداد سهام شرکت فرق کرده است. پس بنابراین نمی توان سود هر سهم امسال و پارسال را با یکدیگر مقایسه کرد. در چنین مواردی باید به اعداد مقابل ردیف "سود (زیان) خالص" توجه کرد. چرا که این عدد دیگر ارتباطی با تعداد سهام شرکت نداشته و می تواند برای مقایسه مورد استفاده قرار گیرد.
انواع EPS
وقتی صحبت از EPS می شود، در واقع منظور سودی است که شرکت به ازای هر سهم در یک دوره ی 12ماهه ساخته است. مگر اینکه بعد از EPS قید شود که منظور سود هر سهم در دوره ی مثلا شش ماهه می باشد. اما آیا این به آن معنی است که باید برای به دست آوردن EPS شرکت ها، یکسال منتظر گزارش صورت مالی سالانه آنها باشیم که در پایان سال مالی منتشر می شود؟ برای پاسخ به این سوال، انواع EPS را در ادامه تعریف خواهیم کرد.
محاسبه ی EPS به روش TTM
تصور کنید که اکنون در ماه آبان قرار داریم که در نتیجه گزارش صورت های مالی شرکت برای سه ماهه بهار و تابستان در کدال درج شده است. برای محاسبه ی سود هر سهم به روش TTM، سودی که شرکت به ازای هر سهم در فصل بهار و تابستان سال جاری و پاییز و زمستان سال قبل ساخته است، با یکدیگ جمع می کنند تا در نهایت EPS برای یک دوره ی 12 ماهه به دست آید.
به عنوان مثال اعداد زیر را در نظر بگیرید:
سود هر سهم در سه ماهه ی پاییز 1399: 140 ریال
سود هر سهم در سه ماهه ی زمستان 1399: 120 ریال
سود هر سهم در سه ماهه ی بهار 1400: 120 ریال
سود هر سهم در سه ماهه ی تابستان 1400: 130 ریال
در نتیجه EPS سهم مورد نظر به روش TTM برابر خواهد بود با 510 ریال.
این عدد در مقابل تابلوی هر سهم در سایت TSETMC نوشته می شود و با انتشار هر صورت مالی در هر سه ماه، آپدیت می شود:
نکته: همانطور که گفته شد، در مواردی که شرکت در یک دوره ی مالی افزایش سرمایه می دهد، نمی توان سود هر سهم را در دو دوره مالی مختلف با یکدیگر مقایسه و یا با یکدیگر جمع کرد. در چنین موارد برای محاسبه ی EPS به روش TTM سود خالص شرکت را در دوره های مورد نظر با یکدیگر جمع کرده و تقسیم بر تعداد سهام فعلی شرکت می کنند.
EPS پیشبینی
در بعضی از زمان ها، قانونی تصویب می شود که طبق آن شرکت ها موظفند پیشبینی خود را از روند سود سازی شرکت تا پایان سال مالی، با هر بار انتشار گزارش صورت های مالی، در قالب گزارشی جداگانه منتشر کنند. به عنوان مثال بعد از انتشار گزارش شش ماهه نماد فملی، شرکت اعلام می کند که در این دوره ی شش ماهه 124 تومان به ازای هر سهم سود ساخته و با توجه به فرضیاتی از جمله قیمت جهانی مس، قیمت ارز در کشور و تعداد تولید و فروش، پیش بینی می کند که سود هر سهم تا پایان سال مالی به 300 تومان خواهد رسید. به این عدد EPS پیشبینی گفته می شود. در بعضی مواقع ممکن است پیش بینی شرکت فراتر از عملکرد آن و در بعضی موارد ممکن است عملکرد فراتر از پیشبینی باشد. در بعضی از مواقع نیست پیشبینی و عملکرد شرکت بسیار به هم نزدیک می باشد. در این میان، بعضی از شرکت ها ممکن است بنا به هر دلیلی و از روی عمد، EPS پیشبینی را بسیار دور از انتظار و واقعیت محاسبه کنند.
در بعضی زمان ها، سازمان بورس شرکت ها را ملزم به انتشار این گزارش می کند و در بعضی زمان ها، انتشار این گزارش متوقف می شود.
EPS فوروارد
بسیاری از تحلیلگران بنیادی، با توجه به اعداد و ارقام منتشر شده از سوی شرکت، خود اقدام به محاسبه و پیشبینی EPS شرکت تا پایان سال مالی می کنند. ساده ترین راه اینست که سود هر سهم را در دوره های باقی مانده تا پایان سالی، برابر با سود هر سهم در آخرین گزارش صورت مالی منتشر شده در نظر گرفت و با سود هر سهم در دوره های قبلی جمع کرد. به عدد حاصل EPS فوروارد گفته می شود. به عنوان مثال اگر سال مالی شرکت انتهای زمستان بوده و اکنون در فصل پاییز باشیم و شرکت در فصل بهار به ازای هر سهم 130 ریال و در فصل تابستان 120 ریال سود محقق کرده باشد، سود فصل پاییز و زمستان را نیز برابر با دوره مالی آخر یعنی تابستان و مساوی با 120 ریال تخمین می زنیم و بنابراین:
Forward EPS = 130 + 120 +120 +120 = 490 ریال
EPS منفی به چه معناست؟
گاهی اوقات ممکن است در تابلوی یک سهم در سایت بورس، با عددی منفی مقابل EPS رو به رو شوید و یا سود خالص هر سهم در صورت سود و زیان شرکت در کدال، داخل پرانتز و یا با رنگ قرمز مشخص می شود. این به آن معناست که حاصل فعالیت های آن شرکت در آن دوره ی مالی خاص، زیان خالص بوده است. گاهی اوقات زیانده بودن شرکت موقتی و تنها محدود به یک دوره می شود اما در بعضی مواقع، زیانده بودن شرکت ادامه داشته و زیان دوره های مالی مختلف با یکدیگر جمع می شود. این به آن معناست که مشکلات اساسی گریبانگیر آن شرکت می باشد. در این گونه موارد بهتر است تا زمانیکه تحولات بنیادی آشکاری در ساختار شرکت و روند سود سازی آن رخ نداده، سهام این شرکت ها به قصد سرمایه گذاری بلند مدت خریداری نشده و با استفاده از تحلیل تکنیکال و روش های دیگر و با دید حداکثر میان مدت، آنها را خرید و فروش کرد.
DPS چیست؟
اکنون که با معنای EPS و انواع آن به طور کامل آشنا شده اید، می توانیم به توضیح مفهوم DPS بپردازیم. سهامداران شرکت در مجمع عمومی عادی سالیانه تصمیم میگیرند که چه مقدار از EPS به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم شود. درواقع، هر سال شرکتها میتوانند بخشی از سودی که ساختهاند را پسانداز کرده (که به آن سود انباشته میگوییم و در ترازنامه ی شرکت ذکر می شود) و بخش دیگر را بین سهامداران تقسیم کنند.
پس DPS مقدار سودی است که بین سهامداران تقسیم شده است. این کلمه، مخفف شده عبارت (Divided Per Share) است که سود تقسیمی به ازای هر سهم ترجمه میشود.
برای مشاهدهی مقدار DPS باید به گزارش تصمیمات مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت که در سایت کدال بارگزای میشود، مراجعه کنید. به عنوان نمونه:
تصویر بالا، از یکی از گزارشات منتشر شده بر روی سایت کدال برداشته شده است، همان طور که مشاهده میکنید، شرکت به ازای هر سوالات متداول درباره EPS سهم 1302 ریال سود سازی داشته که مجمع عمومی شرکت مصوب کرده است تا از این مقدار، 280 ریال بین سهامداران تقسیم شود.
طبق قانون تجارت، شرکتها موظف هستند تا حداقل 10 درصد از سود شرکت را ما بین سهامداران تقسیم کنند و حداکثر 8 ماه مهلت دارند تا این سود را پرداخت کنند. نحوه ی پرداخت سود تقسیمی سوالات متداول درباره EPS بین سهامداران معمولا به یکی از سه روش زیر انجام می شود:
- واریز به شماره حساب ثبت شده در سامانه سجام
- واریز به یک بانک خاص و درخواست از سهامداران برای مراجعه به آن بانک
- اعلام شماره حساب به شرکت
برای اطلاع از نحوه ی پرداخت سود و زمان آن، باید گزارش "زمانبندی پرداخت سود" را در گزارش های منتشر شده شرکت در کدال مطالعه کنید.
آیا DPS امکان دارد که از EPS بیشتر باشد؟
طبق قانون، شرکت ها آن بخشی از سود را که بین سهامداران تقسیم نمی کنند و به عنوان سود انباشته در ترازنامه ثبت می شود، در مدت زمانی مشخص، تعیین تکلیف کنند. این سود انباشته یا باید در طی یک زمان مشخص برای افزایش سرمایه استفاده شود و یا در سالهای بعد به عنوان سود نقدی بین سهامداران تقسیم شود. بنابراین اگر یک شرکت از این سود برای افزایش سرمایه استفاده نکند، ممکن است در سال بعد بخشی از سود سال گذشته را نیز بین سهامداران تقسیم کند. یعنی به عنوان مثال سود هر سهم شرکت برابر 200 تومان باشد و شرکت این سود را به علاوه ی 50 تومان که از سال مالی گذشته به عنوان سود انباشته ذخیره شده، بین سهامداران تقسیم کند و در نتیجه در این مورد DPS از EPS بیشتر می شود.
نکته: معمولا دو روز قبل از برگزاری مجمع سالیانه نماد شرکت در بورس متوقف می شود. بعد از مجمع سالانه شرکت ها، اگر شرکت سود نقدی تقسیم کرده باشد، قیمت تئوریک سهم، با کم کردن این سود نقدی از قیمت پایانی قبل از برگزاری مجمع، به دست می آید. اما چون بازگشایی نمادها بعد از مجمع سالانه، بدون محدودیت نوسان صورت می گیرد، عرضه و تقاضا است که قیمت بازگشایی سهم را مشخص می کند.
جمع بندی
در این مقاله با معنای EPS یا سود ساخته شده به ازای هر سهم و انواع ان آشنا شدیم. همچنین تفاوت آنرا با DPS یا سود تقسیمی نیز بیان کردیم. در تحلیل بنیادی سهام شرکت ها، هدف نهایی این است که EPS سهم تا پایان سال مالی محاسبه شود که برای این کار نیاز به در نظر گرفتن عوامل بنیادی زیادی می باشد. امیدواریم که این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشد.
یک کلمهی کلیدی در بورس: EPS
در نوشتههای قبلی، , وقتی ماجرای فروش سهم شرکت «امید فردا» مطرح شد دیدیم که این شرکت یک میلیون سهم دارد و هر سهم در پایان سال ۲۰۰ تومان سود ایجاد میکند. در زبان بورس و سرمایه گذاری به این ۲۰۰ تومان، EPS یا Earning Per Share یا «درآمد به ازاء هر سهم» گفته میشود.
احتمالاً به خاطر دارید که قیمت هر سهم ۱۰۰ تومان بود و حتماً دقت دارید که اگر این شرکت در پایان سال میتواند به ازاء هر سهم، به سهامداران خود ۲۰۰ تومان سود بدهد نشان میدهد که کسب و کار تعریف شده در این مجموعه با هر ۱۰۰ تومان پول، بیشتر از ۲۰۰ تومان سود ایجاد کرده بوده که بخشی از آن به عنوان مالیات پرداخت شده و ماندهی آن برای سهامداران ۲۰۰ تومان بوده است.
بنابراین، گفته میشود که EPS شرکت امیدفردا ۲۰۰ تومان است.
صفتهای زیادی برای EPS ها وجود دارد که ما فعلاً دوتا از آنها را بررسی میکنیم: EPS تحقق یافته و EPS پیش بینی شده.
EPS پیش بینی شده، چیزی است که در ابتدای سال مالی یا در مقاطع مختلف زمانی، توسط واحد مالی شرکت برآورد شده و اعلام میشود. فرض کنید آقای مالکی، از سهامداران عمدهی شرکت که مدیر مالی آن هم هست، برآورد کرده باشد که هر سهم در پایان سال مالی، ۳۰۰ تومان درآمد خواهد داشت. پس EPS پیشبینی شدهی شرکت ۳۰۰ تومان است. آیا این EPS حتماً تحقق هم خواهد یافت؟ مشخص نیست.
اگر چه مدیران شرکت احتمالاً تلاش میکنند تخمین واقعی از EPS داشته باشند ممکن است به دلایل مختلف، سود شرکت کاهش یا افزایش یابد و در نهایت EPS واقعی کمتر یا بیشتر از این مقدار باشد. رکود اقتصادی ممکن است EPS را کاهش داده یا فروش سوالات متداول درباره EPS بیش از حد پیشبینی یک طرح جدید، EPS تحقق یافته را به میزان قابل ملاحظهای افزایش دهد.
البته شرکتها در طول سال، ممکن است بر اساس شرایط جدید، پیشبینی خود را از EPS تغییر دهند. مثلاً شرکت امید فردا، اعلام کند که بر خلاف برآورد اولیهی ما که گفته بودیم هر سهم ۳۰۰ تومان سود دارد، برآوردهای جدید نشان میدهد که هر سهم حدود ۲۶۳ تومان سود خواهد داشت. به این تغییر پیشبینی در ادبیات بورس، تعدیل EPS گفته میشود.
فعالان بازار سرمایه معتقدند پس از قیمت یک سهم، دومین پارامتر مهمی که میتواند در بررسی وضعیت یک سهم مورد توجه قرار بگیرد EPS آن است. اگر چه شرکتها در بورس انواع روشها برای دستکاری و تغییر EPS را در اختیار دارند – که در آینده به آنها خواهیم پرداخت – اما هنوز EPS یکی از معتبرترین معیارها برای ارزیابی قدرت یک سهم است.
با این وجود به خاطر داشته باشیم که دامهای مختلفی وجود دارد که اگر به آنها توجه نکنیم، اطلاعات EPS میتواند برای ما گمراه کننده باشد. در این نوشته، چهار مورد از این دامها را بررسی میکنیم:
چهارمین نکته هم تاثیر ساختار سرمایه در محاسبهی EPS است. در آینده خواهیم دید که اگر چه گاهی مجبور میشویم برای ارزیابی توانمندی دو شرکت، EPS آن دو را با یکدیگر مقایسه نماییم، اما EPS از ساختار سرمایهی شرکت هم تاثیر میپذیرد و با دادن سهام جایزه (سود در قالب سهام) و عرضهی سهام جدید یا جمعآوری سهام قبلی و …، عملاً مقدار EPS تغییر کرده و با شرکت دیگری که سیاست های متفاوتی را اجرا کرده قابل مقایسه نخواهد بود.
تمرین:
با مراجعه به سایت سازمان بورس EPS شرکتهای مختلف را بررسی کنید. در این مرحله قرار نیست کار خاصی انجام دهیم. فقط قرار است نسبت به اعداد و ارقام این پارامتر و نحوه جستجو کردن و پیدا کردن مقادیر جاری آن آگاهی داشته باشیم.
EPS چیست و چه کاربردی دارد؟
معنی EPS چیست؟
با ورود به بازار بورس و سرمایه گذاری، شاید بارها کلمه EPS به گوش شما خورده باشد و با خود بگویید که معنی EPS چیست ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که EPS مخفف کلمه Earnings Per Share بوده و بیان کنندهی سود حاصل از هر یک سهمهای موجود در بازار بورس است. در واقع باید گفت که EPS بیان کنندهی نسبت سود حاصل از سهام شرکتهای مختلف به تعداد سهمهایی از این شرکت است که در دست سهامداران و سرمایه گذاران قرار دارد. نتیجهای که از محاسبه این نسبت به دست میآید، بیان کنندهی مشخصهای است که از طریق آن میتوان مقدار سودی که از سرمایه گذاری بر روی سهام یک شرکت به دست میآید را محاسبه کرد.
کلمه EPS مخفف چیست؟
سوال مهم دیگر این است که EPS مخفف چیست ؟ همانطور که پیشتر اشاره شد، مخفف کلمه Earnings Per Share بوده که سود حاصل از هر یک سهمهای موجود در بازار بورس را نشان میدهد. باید بدانید که میزان بازدهی و سود حاصل از سرمایه گذاری بر روی سهام یک شرکت در صورتی بالا خواهد رفت که شاخصهی EPS برای آن شرکت بالا باشد و افراد با محاسبه این شاخصه میتوانند درباره سود حاصل از سرمایه گذاری بر روی سهام این شرکت را محاسبه کرده و تصمیمی درست را برای سرمایه گذاری خود اتخاذ کنند. برای پیش بینی اندازهی EPS، لازم است که از یک فرمول خاص استفاده شود که در ادامه به بررسی این فرمول و چگونگی استفاده از آن برای محاسبه این شاخصه مهم خواهیم پرداخت.
معنی EPS پیش بینی شده چیست؟
برای پی بردن به شکل کاملا دقیق به این که EPS چیست و چه معنایی دارد، لازم است که انواع EPS را بشناسیم؛ از انواع EPS میتوان به نوع پیش بینی شده اشاره کرد. در پاسخ به این که EPS پیش بینی شده چیست باید گفت که این شاخصه بر پایهی اعداد و ارقام و همچنین دادهها و اطلاعات مربوط به آینده به دست آمده است و با توجه به وقایعی که در آینده رخ میدهد قابل تعیین است. این نوع شاخصه را خود شرکت بورسی و یا تحلیل گرانی که از سبکهای مختلف تحلیل برای بررسی وضعیت بازار استفاده میکنند محاسبه میکنند. اکثر سرمایه گذاران با استفاده از این شاخص، درآمد و سودی که در آینده برای این شرکت به دست میآید را پیش بینی میکنند.
معنی EPS محقق شده چیست؟
نوع دیگر EPS، EPS نوع محقق شده یا تحقق یافته است. در پاسخ به این که معنی این نوع از EPS چیست باید گفت که این شاخصه با توجه به آمار و ارقام به دست آمده در زمان گذشته محاسبه میشود. به عبارتی به جای این که از آمار و ارقام پیش بینی شده استفاده شود، اعداد واقعی و درآمدهای سوالات متداول درباره EPS پیشین مورد استفاده قرار میگیرند. از این نوع EPS برای محاسبه نسبت P به E استفاده میشود. افراد میتوانند با اطمینان بیشتری از نتایج این شاخصه استفاده کنند؛ چرا که این شاخصه نشان دهندهی آمار و ارقام واقعی از پیش تعیین شده است و نه اعداد ارقامی که احتمال رخ دادن آنها وجود خواهد داشت.
معنی EPS از سوالات متداول درباره EPS نوع جاری چیست؟
نوع دیگر EPS، نوع جاری آن است. در پاسخ به این که معنی این نوع از EPS چیست باید گفت که به طور کلی برای محاسبه این شاخصه، حداقل سه الی چهار ماه از سال مالی در نظر گرفته میشود. در واقع بخشی از این مدت زمانها پشت سر گذاشته شدهاند و بخشی دیگر نیز هنوز سوالات متداول درباره EPS به پایان نیامده است. در واقع بخشی از اعداد و ارقام به دست آمده به وسیلهی این شاخصه حقیقی بوده و بخشی دیگر از این اعداد ارقام با پیش بینی به دست آمدهاند؛ میتوان این شاخصه را ترکیبی از دو شاخصهی قبلی دانست.
اهمیت EPS در بورس چیست؟
سوال مهم دیگری که در اینجا مطرح است این است که اهمیت استفاده از شاخص EPS در بورس چیست ؟ در واقع در جهت آگاهی دقیق از این که EPS چیست و چه کاربرد و مزیتهایی دارد، لازم است که پاسخ این سوال را به شکل دقیق تحت بررسی قرار دهیم. با گذشت مدت زمانی مشخص از سال مالی، شرکتهای مختلف وظیفه دارند تا گزارشی از وضعیت کار و خدمات خود را ارائه داده و همچنین مقدار EPS پیش بینی شده را نیز محاسبه کرده و گزارشی از آن را نیز ارائه دهند. EPS هایی که در دوران مختلف سال مالی به دست میآیند، با توجه به گستردگی اطلاعات به دست آمده در سال مالی متفاوت هستند.
معنی EPS سهم چیست؟
در پاسخ به این که معنی EPS سهم چیست باید گفت که سود و بازدهی که از سرمایه گذاری بر روی هر سهمی به دست میآید، یکی از،اصلیترین شاخصههایی است که با توجه به آن میتوان قیمت اصلی سهم مورد نظر را تعیین کرد. برای این که بفهمیم معیار اصلی محاسبه شاخص EPS چیست ، لازم است که از ارکانی که برای محاسبهی این شاخصه به کار میروند آگاهی داشته باشیم. علاوه بر آن میتوان از این شاخص و انواع مختلف آن، جهت محاسبه نسبت قیمت به درآمد نیز بهره گرفت. بسیاری از سرمایه گذاران از محاسبه کردن این شاخصه در شرایط ثابت و مطلق بازار مالی خودداری میکنند؛ چرا که ممکن است به شکل مستقیم به درآمد حاصل از سرمایه گذاری بر روی هر سهم آگاهی نداشته باشند.
سوالات متداول درباره EPS
برای بررسی پایانی این که EPS چیست و چه کارایی دارد، لازم است که به یک سری سوالات متداول درباره این شاخصه مهم بورسی پاسخ دهیم.
مدیران شرکتها و نهادهای مختلف در آغاز سال مالی با در نظر گرفتن فعالیت کلی شرکت، EPS پیش بینی شده را گزارش میدهند. در طی گذشت زمان و با در نظر گرفتن این که روند فعالیت و خدمت رسانی شرکتها ممکن است متفاوت باشد و تغییر یابد، ممکن است که یک سری تغییرات در شاخص EPS به وجود بیاید. این EPS تغییر یافته، همان نوع تعدیل یافته است.
برای پاسخ این که EPS چیست سوالات بورسی ، لازم است ببینیم که آیا این شاخصه دچار نوسان و تغییر میشود یا نه. باید گفت که با در نظر داشتن این که وضعیت اقتصادی کشور تغییر پیدا کرده و دچار نوسان میشود و همچنین با در نظر گرفتن این که وضعیت فعالیت هر یک از شرکتهای بورسی در سال مالی متغیر است، شاخصه EPS دچار تغییر و نوسان میشود.
- برای خرید سهم باید به چه نکتهای توجه کرد؟
برای خرید سهم باید به میزان سود محقق شده، سود جمع شده و وضعیت بازار مالی توجه کنیم.
EPS چیست؟
دراین مقاله قصد داریم به اصطلاح EPS در بورس بپردازیم.
در بازار بورس از کلمه EPS زیاده استفاده می شود و معامله گران تازه کار و حرفه ای از برای بررسی یک شرکت از این اصطلاح زیاد استفاده می کنند. زیرا EPS اهمیت زیادی برای تحلیلگران بازار بورس دارد.
چنانچه شما تازه وارد بازار بورس شده باشید از این اصطلاحات چیزی نمی دانید وبا عث می شو د تا برای سرمایه گذاری دراین بازار سردر گم شوید و یا ترس از ندانسته ها برشما قالب شود.
به همین دلیل قصداریم که با یکی از پرکاربردترین اصطلاحات بورسی یعنی EPS شمارا آشنا کنیم.
مفهوم EPS را اینگونه می توان تعریف کرد که EPS هر شرکتی برابر است با مقدار سودی که برای هر عدد سهم بدست می آید.
کلمه EPS مخفف شده کلمه Earnings Per Share است که به معنی سود هریک سهم است. درزمانیکه شما درآمد کل(سود بعد از کسرمالیات) یک شرکت را در پایان سال مالی بر تعداد کل سهام تقسیم کنید EPS را محاسبه کرده اید.
دانلودنرم افزاردایره طلایی سهام با ۴۸ ساعت تست رایگان
فرمول محاسبه EPS
حال با یک مثال این فرمول را محاسبه میکنم، اگر شرکتی درپایان سال مالی ۲۰۰ میلیون ریال سود کسب کرده باشد و تعداد سهام آن شرکت ۱ میلیون سهم باشد. بنابراین EPS شرکت برابر است با سوالات متداول درباره EPS ۲۰۰ = ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ ÷ ۲۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰
درنتیجه بعد از محاسبه می توانید به سودی که شرکت به ازای هر یک عدد سهم در پایان سال مالی به دست آورده برسید.
بنابراین EPS شرکت فوق برابر است با ۲۰۰ ریال به ازای هریک عدد سهم. پس درنتیجه به این نکته توجه داشته باشید که عدد ثبت شده EPSدر سایت tsetmc فقط پیش بینی سود است که شرکت در یک سال آینده به دست خواهد آورد و هیچ قطعیت و تضمینی وجود ندارد که در انتهای سال مال EPS پیش بینی شده محقق شود.
در پایان شما می توانید با استفاده از نرم افزاردایره طلایی سهام و کلیک بر روی گزینه اطلاعات شرکت EPS تمامی شرکتهای بازار سرمایه را مشاهده کنید.
دیدگاه شما