ریزش بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟
یک تحلیلگر بازار سرمایه دلیل ریزش این روزهای بازار سرمایه را وجود برخی ابهامات سر راه این بازار عنوان کرد و گفت: احتمالا این ریزش تا نیمه آبان ماه ادامه داشته باشد و روند بازار در ماه های آذر و دی به مرور صعودی خواهد شد.
سعید جعفری در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه بازار سرمایه با ابهامات زیادی مواجه است، اظهار کرد: مشکل اساسی که بازار با آن مواجه است، نرخ بالای سود بهره بدون ریسک یا همان نرخ اوراق است. نرخ بهره بین بانکی نسبت به تابستان سال جاری که شرایط بازار خوب شده بود حداقل دو درصد افزایش یافته است. این عامل مهمی است. رفتار دولت که درحال انتشار اوراق و اجرای سیاست های انقباضی و جمع آوری نقدینگی است باعث شده در بازار سرمایه شاهد حضور پول های پارک شده نباشیم.
وی ادامه داد: همچنان هم با ابهام آینده مذاکرات مواجه هستیم و چشم انداز تورم شدید مانند دوره های قبل وجود ندارد. به همین دلیل فعالین بازار نمی دانند نرخ ارز که عامل مهمی در وضعیت سودآوری شرکت ها است را چند در نظر بگیرند. از سوی دیگر نگرانی درمورد اینکه دولت بخواهد در بودجه سال آینده چه تصمیمی برای حامل های انرژی بگیرد وجود دارد و این نگرانی باعث شده است شرکت های انرژی بر علی رغم اینکه ارزنده هستند مورد توجه نباشند.
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به وضعیت بازارهای جهانی گفت: در آخر هفته قبل قیمت برخی کالاها از جمله ذغال سنگ و متانول در بازار جهانی افت کرده است. قرار گرفتن این اتفاقات در کنار هم باعث شده است که فشار فروش در بازار زیاد باشد و از طرف دیگر هم تقاضایی وجود نداشته باشد.
جعفری درمورد آینده بازار سرمایه در کوتاه مدت توضیح داد: برآورد من این است که فشار فروش با این شدت، نهایتا تا نیمه آبان وجود داشته باشد و هرچه به سمت اواخر آبان میرویم شرایط بازار بهتر شود و به مرور شاهد رشد در بازار در آذر و دی خواهیم بود. قیمت ها در بازار این روزها برای افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار سهام را دارند جذاب است. این اتفاق و این قیمت ها شاید هرچند سال یک بار اتفاق افتد.
وی ادامه داد: البته ریزش بورس ادامه دارد باید به این نکته توجه کرد که اتفاقی که سال گذشته برای بازار سرمایه افتاد اعتماد مردم را از بین برد. تبلیغات زیادی از سوی مسئولان برای سرمایه گذاری در این بازار صورت گرفت اما بازار از مرداد رها شد.
به اعتقاد او، بازگشت قیمت ها به سطوح تابستان سال قبل دور از دسترس است، زیرا اعتماد از بین رفته و با وعده و وعید، بسیاری از مردم اعتماد نمیکنند. اعتماد زمانی که از بین میرود که در بورس کالا قیمت ها بسیار پایین تر از قیمت آزاد است و درواقع قیمت گذاری دستوری در حوزه های مختلف اعمال می شود.
ریزش بورس تا کجا ادامه دارد
به اعتقاد تحلیل گران بازار سرمایه، ریزش بورس در روزهای اخیر رفتار طبیعی بازار بوده و انتظار می رود تا نیمه خرداد نیز این روند ادامه داشته باشد. گروه های خودرویی، پالایشی و متانول ساز از عوامل اصلی ریزش بورس محسوب می شوند.
شاخص کل بورس در پایان معاملات روز یکشنبه (8 خرداد 1401) با افت ۱۹۳۷۴٫۰۳ واحدی به۱،۵۳۴،۰۲۸٫۲۱ واحد رسید. همچنین حجم معاملات امروز ۸٫۱۸۶ میلیارد سهم بود که طی ۶۳۳،۳۳۰ معامله دادوستد شد و ارزش کل این معاملات نیز به ۴۴،۶۵۴٫۱۴۳ میلیارد ریال رسید. در جریان معاملات روز گذشته نمادهای "فولاد"، "کچاد" و "وامید" بیشترین تأثیر منفی را در شاخص کل داشتند.
تصویر شماره ۱ - ریزش بورس تا کجا ادامه دارد؟
در روزهای اخیر شاهد ریزش و قرمز پوش شدن بورس هستیم. به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه، به دلیل آنکه از شروع سال جدید تا کنون بورس رشد خیلی خوبی داشته و اکثر نمادها حدودا رشد 30 درصدی داشته اند ، طبیعی است که بازار یک اصلاح و ریزش داشته باشد. تا دوباره با یک انرژی برای صعود آماده شود. ناگفته نماند اتفاقات سیاسی که در حال جریان است باعث شده ریسک سرمایه گذاران بیشتر شود.
به اعتقاد تحلیل گران بازار سرمایه، ریزش بورس در روزهای اخیر رفتار طبیعی بازار بوده و انتظار می رود تا نیمه خرداد نیز این روند ادامه داشته باشد. گروه های خودرویی، پالایشی و متانول ساز از عومال اصلی ریزش بورس محسوب می شومند.
سعید جعفری تحلیل گر بازار سرمایه در این باره می گوید: چند موضوع تاثیر گذار در روزهای اخیر باعث شده بورس دچار افت و ریزش شدید شود. این عوامل عبارتنداز؛ پیشروی گروه خودرویی و خبر واگذاری بلوک ایران خودرو و سایپا که باعث شد سهام این دو شرکت صعودی شده و ابهاماتی برای خریداران بهوجود آورد در نتیجه گروههای خودرویی عقب رانده شده و نمادهای خودرویی به عنوان یکی از نمادهای اصلی و شاخص ساز بازار حالت نزولی به خود گیرد.
وی افزود: گروه پالایشی نیز از پیشتازان بازار محسوب می شدند. اما گزاش یکساله آن ها به اندازه ای نبود که بازار را راضی نماید. باتوجه به اینکه گزارش این نمادها ناقص است و باید اطلاعات بیشتری از آن بدست بیایید تا این شرکت ها بتوانند سود قطعی داشته باشند. همین امر سبب شده سرمایه گذاران در گروه های پالایشی با احتیاط عمل کرده و حقوقی ها نیز درصد زیادی پول از بازار خارج نمایند.
ایشان ادامه داد: یکی از موضعات مهم تاثیر گذار در روزهای اخیر، گزارش های دور از انتظار متانول سازها است. افت قیمت متانول از یک سو و افزایش قیمت خوراک در سویی دیگر باعث شد سوداوری گروه متانول ساز در صنعت پتروشیمی کم شود. از طرف دیگر در دو هفته اخیر در گروه فلزات شاهد کاهش قیمت جهانی فولاد ایران بودیم که دلیل ان ورود فولادسازهای روس به بازارهای صادراتی ایران است. روس ها به دلیل تحریم محصولات خود را با تخفیف های زیاد عرضه میکنند و این اتفاق باعث می شود قیمت فولاد ایران و در نتیجه سهام فولاد کاهش یابد.
این تحلیل گر بازار یسرمایه به مذاکرات برجام اشاره نمود و گفت: چشم انداز امید بخشی به احیای برجام وجود ندارد و همین امر سبب شده قیمت دلار در بازار افزایش داشته و باعث افزایش ریسک با بازار سرمایه شود. در نگاهی دیگر به دولت باید گفت، سردرگمی در تصمیم گیری های اقتصادی، فضای سرمایه گذاری را کمی نا امن کرده است.
جعفری در پایان به آینده پیش روی بورس اشاره کرد و گفت: به اعتقاد من اصلاح بازار تا نیمه خرداد به طول خواهد انجامید و سپس شاهد رشد بازار خواهیم بود. در نتیجه باید گفت از اواخر خرداد و در تیرماه بازار روند صعودی را به خود خواهد گرفت.
دلایل و پیامدهای ریزش بورس تهران ؛ افت شاخص بورس تا کجا ادامه دارد؟
همهگیری بورس تهران در اردیبهشت ماه 99، افراد بسیاری را به سمت بازار سرمایه سوق داد. این افراد برخلاف اشتیاق وصف نشدنی به هنگام ورود، فاقد ابتداییترین اطلاعات مورد نیاز بازار سرمایه بودند. با بررسی سوابق گذشته بورس و رشد شارپی شاخص کل در اوایل سال 99، تشخیص حباب بورس چندان مشکل نیست. حباب بورس در نتیجه تفاوت چشمگیر ارزش ذاتی و قیمت معامله سهام شرکتها شکل میگیرد. هرچه حباب بزرگتر باشد، عواقب ترکیدن آن وخیمتر است. حباب بورس در مرداد ماه به یکباره ترکید و ریزش تاریخی بورس ریزش بورس ادامه دارد رقم خورد. کمتر کسی را میتوان یافت که از نوسانات شدید بازار سرمایه و ریزش اخیر آن مطلع نباشد. در ادامه به بررسی دلایل و پیامدهای ریزش بورس تهران خواهیم پرداخت.
افت شاخص بورس یعنی چه؟
نوسانات بازار سرمایه توسط پارامتری به نام شاخص کل قابل مشاهده و اندازهگیری میباشد. شاخص کل نشاندهنده عملکرد کل بازار در طی هر جلسه معاملاتی است. در هر جلسه معاملاتی این میزان میتواند مثبت و یا منفی باشد. مثبت بودن این میزان، نشاندهنده رشد میانگین ارزش سهام شرکتها و در نهایت رشد شاخص بورس بوده و منفی بودن آن، نشان دهنده کاهش میانگین ارزش سهام شرکتها و در نهایت افت شاخص بورس است. کاهش و یا ریزش شاخص بورس با اصلاح قیمتها متفاوت است و ممکن است برخی این دو را اشتباه بگیرند. اصلاح قیمت در واقع توقف رشد ارزش سهام و استراحت کوتاه و موقت در روند گفته میشود تا سهام از روند اصلی خود فاصله نگیرد.
عوامل مؤثر در افت شاخص بورس
عوامل بسیاری در ریزش شاخص تاثیر گذارند. در واقع ریزشهای ناگهانی شاخص نتیجه ترکیدن حباب قیمت سهام است. حباب بورس در صورت عدم وجود اطلاعات کامل، سفته بازی و ناکارآمدی بازار شکل میگیرد. ترس و طمع دو عامل هدایت کننده حباب قیمت در بورس هستند که طمع صعود ارزش را شدت میبخشد و ترس ریزش بازار را تشدید مینماید. به هنگام شکلگیری این معضل اقتصادی، قیمت مورد معامله سهام شرکتها به طور غیر منطقی شروع به رشد مینمایند. با مطالعه صورتهای مالی شرکتها افراد میتوانند متوجه تفاوت قیمت ذاتی و قیمت مورد معامله شوند. از آنجاییکه در نهایت قیمتها به قیمت ذاتی خود برمیگردند لذا حباب قیمت در نهایت میترکد و همانطور که رشد کرده شاهد ریزش آن خواهیم بود.
همچنین میتوان اظهار نظرهای متفاوت مسئولین دولتی در خصوص بازار سرمایه، افزایش نرخ سود بانکی، عرضه آبشاری حقوقیهای بازار و یا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را نیز از عوامل تاثیر گذار در افت شاخص بورس دانست. سیاستهای ترامپ در خصوص مقابله ایران مبنی بر فشار حداکثری بود. این سیاست، رشد بی رویه ارزش شرکتها را به همراه داشت که پس از انتخابات و پیروزی بایدن این روند صعودی متوقف و اکثر بازارها روندی نزولی در پیش گرفتهاند.
واکنش رئیس سازمان بورس در خصوص ریزش بی سابقه بازار سرمایه
حسن قالیباف اصل با سوابق و تحصیلات عالیه در حوزه بورس در تاریخ 19 فروردین 1399 پس از استعفای شاپور محمدی، به ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار منصوب گشت. وی با وجود فعالیتهای فراوان و اقدامات گسترده نتوانست مانع ریزش تاریخی بورس در سال 99 گردد و این میزان تا 50 درصد نیز رسید. در نهایت وی اواخر دی ماه ناچار به استعفا شد. پس از استعفا قالیباف اصل، وزیر امور اقتصاد و دارایی (فرهاد دژپسند) دهقان دهنوی را جایگزین وی اعلام نمود. دهقان دهنوی از تاریخ 7 بهمن ماه 99 ریاست سازمان بورس را بر عهده گرفت.
چکیدهای از نظرات ریزش بورس ادامه دارد و واکنشهای وی را در ادامه بیان نمودهایم.
اظهار نظر قالیباف اصل در خصوص ریزشهای مداوم، بیاعتمادی مردم و خروج سرمایه از بازار به شرح زیر است. وی بازار را متاثر از عوامل مختلف دانست که قیمتها در آن بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میگردد. او همچنین اعلام نمود که متاسفانه برخی به علت کمبود نقدینگی، منابع مالی مورد نیاز خود را از بورس بدست میآورند که این امر موجب برهم زدن نظم بازار و متضرر شدن سهامداران خرد میگردد. با سرمایهگذاری در سهام ارزنده، میتوانید بدون نگرانی از نوسانات کوتاه مدت عبور کنید.
نقش سهامداران خرد در افت شاخص بورس
در این مطلب سعی داریم نقش سهامداران خرد در افت اخیر شاخص بورس را بررسی نماییم. در واقع وجود و ورود سهامداران خرد برای بازار سرمایه مفید و حیاتی است. بازار سرمایه بستری برای جذب منابع مالی مورد نیاز جهت پرورش ایدهها و احیای فرصتهای کسب سود میباشد. رشد بورس و جذب نقدینگی مورد نیاز شرکتها از طریق سرمایه گذاری افراد، منجر به رشد اقتصاد کشور میگردد و مانع از ورود افراد سودجو و دلال به عرصه میشود.
از آنجاییکه این بازار پر ریسک است و نیاز به کسب دانش و آموزش دارد تبلیغ آن در رسانه جمعی و تضمین سودآوری آن امری اشتباه بود. اما این بدان معنا نیست که مسئول ریزش شاخص کل بورس، دولت و یا سهامداران خرد میباشند زیرا دولتها کوچیکتر از بورسها هستند و نمیتوان به طور قطع گفت که افت شاخص بعلت دستکاری دولت بوده است اما تشویق به حضور افراد بدون آگاه ساختن آنان از شرایط بازار و ریسکهای آن امری اشتباه تلقی میشود.
تاثیر معاملات کلان حقوقی ها در شدت و تداوم ریزش تاریخی بورس
معاملهگران حقوقی به علت در دست داشتن مبالغ هنگفت، با معاملات خود تاثیرات به مراتب بیشتری بر روند ارزش سهام میگذارند. حال ممکن است برخی از آنان، معاملات و سرمایه خود را در جهتی خاص بکار گیرند ریزش بورس ادامه دارد و موجب برهم زدن روند کلی بازار گردند. در ادامه به بررسی رفتار حقوقیهای بازار سرمایه میپردازیم.
حقوقیها با دید بلند مدت در بازار سهامداری میکنند لذا این دسته از فعالین به دنبال سرمایهگذاری در شرکتهایی میباشند که سود تقسیمی (DPS) بالاتری داشته باشند. حقوقیها معمولا در خلاف جهت بازار معامله میکنند یعنی در زمان کاهش قیمت، سهم خریده و در زمانی ریزش بورس ادامه دارد که قیمتها به اندازه کافی رشد نمود و یا وجود حباب را حس نمودند از سهم خارج میگردند. اما هر زمان که این دسته از فعالین بازار سرمایه، مانند حقیقیها معامله نمایند بازار در شرایط بحرانی قرار میگیرد.
بیشترین ریزش مختص کدام نماد است؟
سقوط شاخص کل بورس، از 20 مرداد ماه 99 آغاز شد. این ریزش تا امروز (11 فروردین 1400) حدود 40 درصد ریزش داشته است. این ریزش تا 45 درصد نیز رسید و تا ماهها بازار را قرمز پوش کرده بود. در این میان برخی شرکتها افت شدید ارزش داشته اند که سهامداران آنان ضررهای سنگین و جبران ناپذیری متحمل شدند. شتران، خپارس، خمحرکه، خگستر و حکشتی 5 نماد بازار سرمایه میباشند که در این مدت بیشترین ریزش را داشتهاند. شتران نماد شرکت پالایشگاه نفت تهران میباشد که با ریزش 81 درصدی بیشترین ریزش در بازار را داشته است. در نمودار قیمت زمان نماد شتران، وجود حباب و ترکیدن آن به یکباره قابل مشاهده است. بالاترین قیمت خرید ثبت شده 5131 تومان و پایین ترین قیمت فروش ثبت شده 974 تومان بوده است.
علل ریزش بورس در مرداد 99
- دستکاری در صورتهای مالی شرکتها
- سفته بازی
- تشویق حضور در بورس و تضمین سوددهی آن از طرف دولت در حالی که نوسانات و ریسک جز لاینفک بازار سرمایه است.
- عدم وجود برنامهریزی بلندمدت برای گذر از تاثیرات منفی ریزش شاخص کل
- تاثیرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در تداوم ریزش
- ورود سهامداران ناوارد و مبتدی بدون کسب اطلاعات مورد نیاز بازار سرمایه
- اظهار نظر افراد غیر متخصص
ریزش شاخص بورس تا کی ادامه دارد؟
این سوالی است که ذهن تمامی فعالین بازار را به خود مشغول کرده و عدهای در انتظار آن هستند. با وجود انتشار خبرهای مثبت، بورس کماکان روند نزولی دارد و نتوانسته بر جو منفی بازار غلبه نماید و مجدد اعتماد سهامداران را جلب کند. توقف روند نزولی نیازمند حمایت دولت میباشد. دولت با تلاش در راستای سرمایه محور نمودن اقتصاد از طریق کاهش بهره سپردههای بانکی، واگذاری شرکتهای دولتی به مردم از طریق بورس و همچنین وضع قوانین مناسب در جهت انگیزه دادن به سهامداران برای شرکت در بازار سرمایه میتواند مداخلهای موثر و مفید در اقتصاد داشته باشد.
جمعبندی و توصیه به سرمایهگذاران
در سال 99 بارها پیشبینی توقف ریزش بورس مطرح شد اما بازار کماکان ریزشی باقی ماند. اینطور که به نظر میرسد این کاهش ارزشها تا مدتها و حتی در دوره ریاست جمهوری آینده نیز ادامه دار خواهد بود. امید به بازگشت به برجام و مذاکره با ریاست جمهوری ریزش بورس ادامه دارد جدید آمریکا، نیز جز جو روانی مثبت چیزی در بر ندارد. از این رو تا مشخص شدن استراتژی معاملاتی خود و یافتن سهمهای ارزنده، با احتیاط کامل معامله کنید.
ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟
یک کارشناس بازار سرمایه ضمن تشریح دلایل سقوط این بازار در روزهای گذشته اظهار کرد: اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از آن رشد خواهد کرد.
به گزارش شهرآرانیوز، سعید جعفری در تشریح عواملی که باعث ریزش بازار سرمایه در روزهای اخیر شده است اظهار کرد: یک مورد، رفتار طبیعی بازار است، زیرا در سه ماه اخیر شاهد یک رشد خوب در بازار بودیم و اکثر نمادها حداقل ۳۰ درصدی رشد کردند؛ بنابراین طبیعی است که بازار اصلاحی انجام دهد و دوباره یک انرژی برای صعود به دست آورد. البته این موضوع این مصادف شد با چند اتفاق. در روزهای اخیر چند اتفاق سیاسی در کشور رخ داد که باعث افزایش ریسک در فضای سرمایه ریزش بورس ادامه دارد گذاری شد.
وی ادامه داد: موضوعات دیگر به مباحث داخل بازار برمیگردد. یکی از گروههای پیشروی بازار خودرو است و خبر واگذاری بلوک ایران خودرو و سایپا باعث شد سهام این دو شرکت صعودی شوند، اما این اتفاق هنوز رخ نداده است و جنبههای مختلف آن مشخص نیست و همین ابهام باعث شد خریداران گروههای خودرویی عقب بکشند و نمادهای خودرویی نزولی شوند. موضوع بعدی نیز عرضه خودرو در بورس کالا بود. هنوز خودروهای سایپا و ایران خودرو در بورس کالا عرضه نشده اند و این اتفاق باید به مرحله عمل برسد تا از ریزش بورس ادامه دارد زیان دهی خودروسازها کاسته شود.
این کارشناس بازار سرمایه به اشاره به وضعیت گروه پالایشی گفت: این گروه نیز از گروههای پیشروی بازار محسوب میشود و گزارشهای ۱۲ ماهه انها به اندازهای که بازار انتظار داشت خوب نبود. البته گزارشها ناقص است و باید اطلاعات بیشتری کسب شود تا این شرکتها بتوانند سود قطعی خود را اعلام کنند. اما همین موضوع باعث شد سرمایه گذاران در گروه پالایشی احتیاط کنند.
جعفری افزود: موضوع بعدی گزارشهای دور از انتظار متانول سازها بود. افت قیمت متانول و افزایش قیمت خوراک باعث شد سوداوری گروه متانول ساز در صنعت پتروشیمی کم شود. از طرف دیگر در دو هفته اخیر در گروه فلزات شاهد کاهش قیمت جهانی فولاد ایران بودیم که دلیل ان ورود فولادسازهای روس به بازارهای صادراتی ایران است. روسها به دلیل تحریم محصولات خود را با تخفیفهای زیاد عرضه میکنند و این اتفاق باعث میشود قیمت فولاد ایران و در نتیجه سهام فولاد کاهش یابد.
وی با تاکید بر اینکه هنوز چشم انداز احیای برجام مشخص نیست، اظهار کرد:هرچند این موضع باعث افزایش قیمت دلار میشود، اما به مرور و در بلند مدت ریسکهای زیادی را به بازار سرمایه تحمیل میکند. از طرف دیگر سردرگمی دولت در تصمیم گیری افتصادی فضای سرمایه گذاری را کمی نا امن یا مردد میکند.
این کارشناس بازار سرمایه درمورد آینده این بازار گفت: به نظر من اصلاح بازار تا نیمه خردادماه ادامه دارد و بازار پس از ان رشد خواهد کرد؛ بنابراین از اواخر خرداد و در تیر بازار صعودی و رشدی خواهد بود.
آیا ریزش بورس ادامه دارد؟
اگر به P/E که یکی از معیارهای مهم بنیادی به شمار میآید، مراجعه کنیم، تا حدی میتوانیم به تصویر روشنی از آینده قیمت سهام دست یابیم. نمودار1 میانگین P/E کل بازار سهام ایران را به تصویر میکشد.
مطابق نمودار فوق، P/E بورس تهران تقریبا به حوالی میانگین قبل از سال 99 بازگشته است. و در حال حاضر در حوالی 8.8 واحد قرار دارد، این رقم همچنان اندکی بالاتر از میانگین تاریخی آن است، اما با توجه به گزارشهای خوب شرکتها میتوان گفت P/E تحلیلی(یا همان P/E فوروارد) پایینتر از این ارقام بوده و نمیتوان ریزش زیادی برای بازار متصور بود؛ مگر با تغییر اساسی متغیرهای بنیادی که خارج از حوصله تحلیل پیشِ رو است.
به طور کلی میتوان گفت کاهش قیمت این روزهای بازار، طبیعی بوده و به معنی ریزش آن تا محدودههای سه ماه پیش نخواهد بود. با وجود این، درصورتیکه سرمایهگذاران نمیخواهند در وضعیت اصلاح قیمت ریسک زیادی متحمل شوند، میتوانند به موارد جایگزین، یعنی صندوقهای سرمایهگذاری مراجعه نمایند.
صندوقهای سرمایهگذاری عموما به واسطه پرتفوی متنوعی که دارند، ریسک کاهش قیمت را در ریزشهای بازار به حداقل میرسانند.
دیدگاه شما