(tno)>100 && (tval)>1000000000 && (ct).Buy_CountI >=2*((ct).Sell_CountI)
بررسی رابطۀ بین حجم معامله، بازده سهام و نوسان بازده در زمان مقیاسهای مختلف در بورس اوراق بهادار تهران
2 گروه مدیریت دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
چکیده
با وجود انجام مطالعات گسترده در مورد چگونگی ارتباط حجم معامله - بازده سهام و حجم معامله - نوسان بازده در بازارهای مالی، هنوز در مورد ساختار نظری یا تجربی این ارتباط اجماع حاصل نشده است. این پژوهش با هدف کشف اطلاعات نهفته در سری زمانی متغیرهای حجم معامله، بازده سهام و نوسان بازده در دورۀ زمانی 96 ماهه (ابتدای فروردین 1386 تا اسفند 1393) صورت گرفته است. بدین‌منظور سریهای زمانی این متغیرها با استفاده از تبدیل موجک گسسته با حداکثر هم‌پوشانی، تجزیه و ضرایب موجک آنها محاسبه شده است؛ سپس رابطۀ میان سریها با استفاده از آزمون علّیت گرنجری بررسی شده است. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش در دورۀ زمانی مورد بررسی، نشان‌دهندۀ تفاوت روابط بین متغیرها در مقیاسهای زمانی متفاوت است، چنانکه در برخی از مقیاسها، آزمون علّیت گرنجر، وجود رابطۀ علّی میان سریهای زمانی را تأیید میکند و در برخی از مقیاسهای زمانی این رابطه وجود ندارد.
کلیدواژه‌ها
20.1001.1.23831170.1395.4.4.8.1
موضوعات
- 1مدیریت دارایی
- مدیریت ریسک دارایی های مالی
عنوان مقاله [English]
Surveying the Relation among Volume, Stock Return and Return Volatility in the Tehran Stock Exchange: A Wavelet Analysis
نویسندگان [English]
- Ebrahim Abbasi 1
- Leyla Dehghan nayeri 2
- Nazila Poordadash Mehrabani 1
1 Management Dept., Faculty of Social Sciences and Economics, University of Al-Zahra, Tehran, Iran.
2 Management Dept., Faculty of Social Sciences and Economics, University of Al-Zahra, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Although many studies have tried to construct a theoretical or empirical structure of relation among trading volume, stock return and return volatility in financial markets, there still is not a general consensus about it. This study discovers latent information in variables time series for 96 months (April 2007- March 2015). To do so, related time series decomposed by using the maximum overlap discrete wavelet transform and wavelet coefficients has calculated. Then the relation between the series is examined by Granger causality test. The main feature of this research is to investigate the relation between variables at different time intervals. The results show that during the 2007 to 2015, the relation between variables in different time intervals varies. As in some periods, the Granger causality test confirms the causal relation between time series, while in some other time periods it does not support the existence of such relation.
کلیدواژه‌ها [English]
- Trading volume
- Stock return
- Return volatility
- Wavelet
- Granger causality
اصل مقاله
مقدمه
ارتباط حجم معامله - بازده سهام و حجم معامله - نوسان بازده در بازارهای مالی، طی دو دهۀ اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. اگرچه برخی از مطالعات تلاش کرده‌اند ساختاری نظری یا تجربی از این ارتباط ارائه دهند، هنوز اجماع کلی در این مورد حاصل نشده است. مطالعۀ رابطۀ حجم معاملات با بازده سهام و نوسان بازده در بازارهای مالی در درجۀ اول، سبب بهبود درک افراد از رابطۀ حجم و بازده و در درجۀ دوم، باعث شناخت بهتر عملکرد بازار میشود. سنجش دقیق این روابط به سرمایهگذاران کمک میکند حرکات بازار سهام را در آینده پیشبینی کنند و میزان ریسک و نقدینگی را در رابطه با توسعه و اتّخاذ استراتژیهای معاملاتیشان مشخص کنند. نوسان‌های قیمت سهام و یا نوسان‌های بازده، ریسک سهام را نشان میدهد؛ زیرا میزان تغییرات بازده، معرّف میزان عدم اطمینان از کسب بازده است. شرکت‌ها با استفاده از این روابط در راستای تحقق استراتژیها و اهداف شرکتشان می‌توانند تصمیماتی مناسب بگیرند.
اغلب پژوهش‌های صورت‌گرفته در این مورد، رابطۀ حجم و بازده سهام و نوسان آن را در بلندمدت بررسی کرده‌اند و عواملی از قبیل درجۀ ریسک‌گریزی، ریسک‌پذیری و فواصل زمانی متفاوت (کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) را در نظر نگرفته‌اند (ممکن است افراد در دورههای زمانی مختلف، رفتارهای متفاوتی از خود بروز دهند)؛ به عبارت دیگر، نقطۀ تمایز این پژوهش با سایر پژوهش‌ها، توجه به موضوع عملکرد متفاوت سرمایهگذاران در دورههای زمانی متفاوت (زمان مقیاسهای مختلف) است. گفتنی است هدف از این مقاله بررسی ارتباط حجم و بازده سهام و نوسان آن در بورس اوراق بهادار است. در همین راستا درادامه ابعاد نظری آن را بررسی خواهیم کرد.
مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش
در رابطۀ بین حجم معاملات در بازار سرمایه و بازده سهام و نوسان‌های بازده، برخی نظریهها اطلاعات را نیروی محرکی می‌دانند که سبب تغییرات بازده و حجم معاملات می‌شوند. در مقابل، دستۀ دیگری از نظریهها ارتباط حجم و بازده را به اختلافات در باورها و عقاید سرمایهگذاران بازار مرتبط می‌دانند. این نظریهها عبارتند از:
فرضیۀ ورود متوالی اطلاعات [1] : این فرضیه را کوپلند [2] (1976) ارائه کرد و جنینگ، استارکس و فلینگهام [3] (1981) آن را توسعه دادند. در این فرضیه مبادلهگران به دو دستۀ خوشبین و بدبین تقسیم و مبادلات کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت، پرهزینهتر از مبادلات بلندمدت فرض شدهاند؛ بنابراین، سرمایهگذارانی که خرید و فروش کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت می‌کنند، نسبت به تغییر قیمت کمتر حساس هستند. آنها نشان دادند به‌طورکلی زمانی که معامله‌گران بدبین هستند، حجم معاملات کمتر از زمانی است که مبادلهگران خوشبین هستند.
در این فرضیه، اطلاعات با سرعتهای متفاوت، به انواع متفاوتی از معامله‌گران می‌رسد؛ اما عامل دیگری که در این فرضیه نقش دارد، عدم تقارن اطلاعاتی است. دسترسی عدهای از معامله‌گران به اطلاعات محرمانه (خصوصی) و عملکرد آنها براساس این اطلاعات، درحالی‌که سایر معامله‌گران به چنین اطلاعات مهمی دسترسی ندارند، موجب بروز عدم تعادل در بازار میشود. این موضوع با عنوان عدم تقارن اطلاعاتی مطرح میشود [8].
فرضیۀ ترکیب توزیعها [4] : این فرضیه در ارتباط بین حجم معاملات و بازده سهام، نرخ جریان ورود اطلاعات را به بازار مطرح میکند. در این فرضیه، قیمتها و حجم معاملات به جریان ورود اطلاعات در طول زمان معاملات، واکنش نشان میدهد [6]. فرضیۀ ترکیب توزیعها به‌طور کلی به دو دلیل از فرضیۀ ورود متوالی اطلاعات متداولتر هستند:
1- این فرضیه با انتشار اطلاعات، بهصورت همزمان و تدریجی سازگار است؛ درحالی‌که فرضیۀ کوپلند بر ارتباط منفی بین حجم معاملات و قدرمطلق تغییر قیمت، زمانی که در آن اطلاعات بهصورت همزمان منتشر شود، دلالت دارد.
2- فرضیۀ ترکیب توزیعها با توزیع تجربی تغییرات قیمت و تفاوت در همبستگی بین حجم معاملات و قدرمطلق تغییر قیمت در فراوانیهای متفاوت سازگار است.
فرضیۀ اختلاف عقاید [5] : در فرضیۀ اختلاف عقاید، فرض میشود معامله‌گران مختلف (مطّلع و نامطّلع) عقاید متفاوتی در مورد اهمیت اطلاعات دارند. درواقع، پراکندگی بیشتر در عقاید، تغییرپذیری بیشتری را در قیمت و حجم معامله نسبت به مقدار تعادلی آنها ایجاد میکند [12]. فرضیۀ اختلاف عقاید برای مقایسۀ چگونگی واکنش معامله‌گران مطّلع و نامطّلع به اطلاعات مناسب است. معامله‌گران مطّلع نسبتاً عقاید همگن و هماهنگی دارند که بر درک و شناخت آنها از بازار مبتنی است. ازاین‌رو، معامله‌گران مطّلع، خرید و فروش خود را در چارچوب قیمتی نسبتاً کوچک در حدود ارزش منصفانۀ دارایی انجام میدهند. همچنین معامله‌گران نامطّلع نمی‌توانند تشخیص دهند معاملۀ سایرین برای تقاضای نقدینگی (عملیات پوششی) کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت یا به‌دلیل مبانی اساسی عرضه و تقاضا است. ازاین‌رو، آنان تمایل دارند به همۀ تغییرات در حجم و قیمت واکنش نشان دهند؛ چراکه به نظر آنها این تغییرات منعکس‌کنندۀ اطلاعات جدید است؛ درنتیجه تمایل دارند تغییرات قیمت را اغراق‌آمیز فرض کنند که خود به نوسان‌های بیشتر در قیمت منجر میشود.
الگوی قیمت‌گذاری داراییها براساس انتظارات عقلایی [6] : این الگو نشان میدهد اختلاف نظرها از اطلاعات محرمانه نشأت‌گرفته است. وانگ [7] (1994) الگوی تعادلی معاملات سهام را توسعه داد که براساس آن سرمایهگذاران در زمان تقارن اطلاعات، مبادلات عاقلانهای انجام میدهند. در الگوی او چون سرمایهگذاران ریسک‌گریزند، معامله همیشه با تغییرات قیمت توأم است؛ برای مثال، وقتی گروهی از سرمایهگذاران برای ایجاد تعادل در سبد سهام خود به فروش سهام اقدام می‌کنند، باید برای وادارکردن سایرین به خرید، قیمت سهام را پایین بیاورند؛ به عبارت دیگر، در صورت افزایش عدم تقارن اطلاعات، معامله‌گران نامطّلع که به خرید سهام از افراد مطّلع اقدام می‌کنند، خواستار تخفیف بیشتری در قیمت سهام می‌شوند؛ بنابراین، این‌گونه نتیجه گرفته میشود که سرمایهگذاران نامطّلع برای حفظ خود از اطلاعات نهانی، بدین‌صورت ریسک خود را پوشش میدهند و درنتیجه، حجم معاملات همیشه با قدر مطلق تغییرات قیمت، رابطۀ مثبت دارد و این همبستگی با افزایش عدم تقارن اطلاعات افزایش مییابد [18].
برخی از پژوهش‌های مشابه در این رابطه را که در داخل و خارج از کشور انجام شده است، در جدول (1) می‌توان مشاهده کرد.
معایب محدودیت دامنه نوسان چیست؟
بیش از دو دهه از اعمال دامنه نوسان در بازار سهام می‌گذرد و محدودیتی که به بهانه محافظت از حقوق سهامداران خرد متولد شد، تنها بلوغ بازاری را که می‌توانست نقشی مولد در اقتصاد کشور داشته باشد، به تعویق انداخت.
بورس تهران حالا عمری ۵۴ ساله دارد؛ اما همانند کودکی است که بدیهی‌ترین پیش‌شرط‌های بلوغ را نیز در اختیار ندارد. فقر سازوکارهای منسجم و همزمان با آن محدودیت‌هایی چون دامنه نوسان و حجم مبنا سبب شده است زمینه شکل‌گیری ابرنوسان‌ها چه در مسیر صعودی و چه نزولی فراهم شود.
با این حال اتفاق نظر بورسی‌ها فارغ از میزان تخصص و تجربه بر ناکارآیی «اعمال محدودیت بر نوسان قیمت سهام» سبب شد تا سیاستگذار بورسی تصمیم به افزایش دامنه نوسان از ۲۹ فروردینماه بگیرد.
«دنیای اقتصاد» در یک نظرسنجی جویای نظر کارشناسان بورسی درخصوص این منگنه بورسی شد. فارغ از اختلاف نظر کارشناسان درخصوص نحوه افزایش یا حذف دامنه نوسان اما جملگی بر ناکارآمدی دو دهه حاکمیت این نابازارساز و عواقب بهکارگیری آن تاکید دارند.
عصر روز چهارشنبه 24 فروردینماه بود که خبر رسید هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق‌بهادار سرانجام در جهت افزایش کارآیی و افزایش نقدشوندگی بازار سرمایه، افزایش یک‌درصدی دامنه‌نوسان بهصورت متقارن در بازار اول شرکت بورس اوراق‌بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران را از تاریخ ۲۹ فروردین ۱۴۰۱ در دستور کار خود قرار داده است.
اواخر سال‌گذشته بود که نایب‌رئیس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق‌بهادار عنوان کرد بر اساس تصمیمات اولیه اتخاذ‌شده قرار بر این است که دامنه‌نوسان در سال1401 بهصورت تدریجی تا ١٠درصد تغییر کند و حالا قرار است استارت این مهم از روز دوشنبه زده شود، اما دامنه‌نوسان چیست و در طول عمر 54ساله بورس تهران چه تغییراتی بر این منگنه بورسی اعمال شده است؟
دامنه‌نوسان قیمت سهام در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای می‌گوید؛ هر سهم در هر روز معاملاتی حداکثر به چه میزان مجاز به رشد یا افت قیمتی است و طبیعتا زمانی که به سقف یا کف تعیین‌شده می‌رسید، شاهد تشکیل صف خرید یا فروش در آن سهم معاملاتی هستیم، بهعبارتی در سقف یا کف تعیین‌شده مازاد تقاضا یا عرضه رخ‌داده که همانند تشکیل صف است، اما دلیل اعتراض فعالان بورسی و البته خبرگان اقتصادی به محدودیت دامنه‌نوسان چیست؟
نقش اصلی بورس‌های اوراق‌بهادار، جذب و هدایت پس‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازها و نقدینگی سرگردان و پراکنده در اقتصاد به‌‌‌‌‌‌‌‌‌سوی مسیرهای بهینه آن است؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای‌‌‌‌‌‌‌‌‌که منجر به تخصیص بهینه منابع کمیاب مالی شود؛ اما این مهم منوط به‌وجود کارآیی بازارهای مالی است. کارآیی در بازارهای مالی به دلیل تامین اهداف اصلی همچون تخصیص بهینه سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، افزایش سرعت نقدشوندگی و تعیین عادلانه قیمت اوراق‌بهادار حائزاهمیت است و سرمایهگذاران طبیعتا به بازارهایی روی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آورند که از نقدشوندگی مناسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری برخوردار هستند.
این مقوله از عوامل مهم در رشد و توسعه بازارها محسوب میشود. نقدشوندگی به‌معنای توانایی بازار در جذب حجم زیاد معاملات بدون ایجاد نوسانات شدید در قیمت است.
از ویژگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازارهای با سهام نوسانی چیست؟ نقدشوندگی بالا، اندک بودن فاصله بین قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش است که به‌تبع آن معاملات به روش مقرون‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌صرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای اجرا می‌شوند. بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌شک هر عاملی که سبب اخلال در کارآیی بازار شود؛ دستیابی به اهداف مذکور را به خطر میاندازد.
معایب محدودیت دامنه نوسان چیست؟
محدودیت دامنه‌نوسان قیمت سهام از سال۱۳۷۸ تاکنون در بورس ایران اجرا می شود. در آن زمان سهام دامنه‌نوسان مشخصی نداشتند و این محدودیت بهصورت قضاوتی و کنترل‌شده بود تا اینکه از سال1380 سیاستگذار تصمیم گرفت با توجه به نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها دامنه‌نوسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی از یک تا 5درصد برای شرکت‌ها اعمال کند.
این قانون نیز تا خرداد 82 پابرجا بود و پس از آن تا اواخر سال84 بهصورت متقارن به مثبت و منفی 5درصد تغییر کرد. این دامنه‌نوسان نیز تا دو سال پابرجا بود و حجم مبنا نیز متولد شد که بر اساس آن باید روزانه تعداد مشخصی از سهام شرکت‌ها مورد دادوستد قرار می‌گرفت تا افزایش یا کاهش 5درصدی نرخ مشمول سهام شرکت‌ها شود.
در این سال‌ها علاوه‌بر محدوده نوسان و حجم مبنا، عدم‌فروش سهام تا 3 روز کاری نیز اعمال شد. این رویه با کاهش درصد نوسان قیمت از 5 به 2درصد در سال84 و بهکارگیری حجم مبنا ادامه داشت تا اینکه هیات‌مدیره شرکت بورس اوراق‌بهادار (که براساس قانون بازار اوراق‌بهادار از سال86 متولی عملیات بازار شده بود) در میانه اردیبهشت 87 و در پنجاه و چهارمین جلسه خود محدوده نوسان قیمتی از2 به 3درصد را تصویب و برای تایید به سازمان بورس و اوراق‌بهادار ارسال کرد که بعد از تصویب در سازمان بورس، دامنه‌نوسان کلیه شرکت‌های حاضر در دو تابلوی اصلی و فرعی بورس از 2درصد به 3درصد افزایش یافت.
5/ 1 سال‌بعد 5/ 0درصد به دامنه‌نوسان افزوده شد و سال‌بعد از آن نیز 5/ 0درصد دیگر تا اینکه در فروردینماه سال94 تصمیم گرفته شد تا دامنه‌نوسان به 5درصد افزایش یابد. قانونی که تا به امروز پابرجا بوده و در برهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی نیز مشمول محدودیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نامتقارنی در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت شد.
معایب دامنه نوسان
یکی دیگر از نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمت‌گذاری دستوری را می‌توان مستقیما در جریان دادوستد سهام یافت؛ «دامنه‌نوسان.» محدودیتی هیجان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساز که در دورههای صعودی به طولانی شدن صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خرید برای مدت طولانی و در نتیجه حبابی‌شدن قیمتها و ابرنوسان صعودی بازار مانند اتفاقی که در ۵ماه نخست سال۹۹ واقع شد، میانجامد و در دورههای نزولی، اصلاح قیمتها را به روندی طولانی و جان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فرسا تبدیل میکند و نقدشوندگی بازار سهام که مهمترین مزیت آن نسبت به دیگر گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری است را به خطر میاندازد.
سال‌هاست بورس و سهامداران با محدودیت دامنه‌نوسان دست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وپنجه نرم می‌کنند. محدودیتی که با ایجاد پدیده«صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشینی» و در نتیجه «انجماد معاملاتی» در حال تخریب تدریجی بازار سهام است. به گفته کارشناسان و صاحب‌نظران بورسی، این فرآیند ضمن ناکارآمد کردن بازار میتواند به کوچ همیشگی سرمایه از بورس بینجامد و بخشی از معایب محدودیت دامنه نوسان است.
بازار رمزارزها یکی از مقاصد این پول‌های گریزان از بورس است. بازاری که محدودیتی برای نوسان ندارد و با وجود بالا بودن دامنه تغییرات روزانه اما از چنان جذابیتی برای سرمایهگذاران برخوردار است که میتواند با وجود نبود یک چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشن به‌خوبی رقبای خود را کنار بزند. واقعیت این است که جذابیت یک بازار به همین نوسانات است،
از این‌رو می‌توان این‌گونه استنباط کرد که قانون دامنه‌نوسان که از همان ابتدای زمزمه اجرایی‌شدنش، با هشدار کارشناسان درخصوص ناکارآمدی آن با توجه به تجارب جهانی مواجه شد، طی سال‌های گذشته تنها منجر به کاهش ضربان اصلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین نشانه حیات بورس یعنی نقدشوندگی و البته ابرنوسانات هیجانی بازار شده است.
بنابر جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی مطالعاتی که در زمینه شناسایی اثرات تعیین دامنه‌نوسان قیمتی در بازارهای مختلف دنیا صورت‌گرفته است، مخالفان استفاده از مکانیزم متوقف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده خودکار (دامنه‌نوسان) معتقدند استفاده از محدوده قیمت، اثرات نامطلوبی بر بازار سهام دارد که از جمله آنها می‌توان به چهار اثر مهم انتقال نوسان به روزهای آتی، تاخیر در کشف قیمت و ارزش ذاتی، مداخله و دستکاری در معامله و ایجاد اثر کهربایی یا ربایشی اشاره کرد. در میان دلایل فوق شاید
برجسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین موارد، دو دلیل اثر کهربایی و دستکاری در قیمت باشد. اثر کهربایی (Magnet Effect) این است که قیمت با نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شدن به عدد سقف یا کف مجاز دامنه‌نوسان، با سرعت بیشتری به آن نزدیک شده و بهعبارتی باعث ایجاد صف خرید یا فروش حتی برای چند لحظه میشود. کاهش نقدشوندگی به‌عنوان یک ریسک جدی برای تمام بورس‌های اوراق‌بهادار شناخته میشود، در واقع مزیت اصلی بازارهای سهام در همین قدرت نقدشوندگی بالاست، بنابراین اعمال محدودیت و اتخاذ سیاستی که کاهش معنادار نقدشوندگی را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال داشته باشد، طبعا موجی از بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی را در میان عموم سرمایهگذاران به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دنبال خواهد داشت.
در این میان دامنه‌نوسان قیمت سهام که محدودیتی مختص بورس تهران است، ضمن آنکه به کاهش نقدشوندگی سهام و در نهایت بازار میانجامد، سبب افزایش هیجانات مثبت و منفی، تشکیل صفوف خرید و فروش و فرسایشی‌شدن اصلاح در بازار میشود.
نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس
با توجه به روند کلی بازار که نه صعودی است و نه نزولی و با توجه به نوسان سهم های مختلف در یک بازه مشخص، نوسان گیری در بورس بسیار سودآورتر از سهامداری بلندمدت به حساب می آید، به همین خاطر بسیاری از افراد به دنبال یادگیری نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس هستند و این مطلب برای این عزیزان نوشته شده است. نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری به این صورت است که سهمی مناسب را در قیمت فرضی ۱۰۰ تومان بخریم و کوتاه مدت نگهداری کنیم (۱ تا ۶ روز) سپس سهم را با قیمت ۱۳۰ تومان بفروشیم و از این ۳۰ تومان سود به ازای هر سهم استفاده کنیم. به افرادی که بیشتر خرید و فروش آن ها در کوتاه مدت است، نوسان گیر گفته می شود. البته نوسان گیری در بازار بورس ریسک های زیادی دارد که در ادامه اشاره خواهیم داشت، ولی به صورت کلی اگر دوست دارید نوسان گیری و نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را یاد بگیرید، این مطلب بهترین راهنمای سهام نوسانی چیست؟ شماست.
نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری
انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری شاید نخستین موضوعی است که باید سرمایه گذاران به محض ورود به بورس به دنبال آن باشید که از اهمیت زیادی بین سرمایه گذاران برخوردار است و عموم فعالان بازار سرمایه به محض ورود به بورس به دنبال نوسان گیری در بورس هستند، به خاطر این که بسیاری از سرمایه گذاران در ابتدای کار با سرمایه پایینی وارد این بازار می شوند و به دنبال راه های جادویی برای افزایش ثروت خود از طریق بازار سرمایه هستند، از همین روی پس از اندکی فعالیت در بورس با واژه نوسان گیری آشنا می شوند و به دنبال یک راه چاره برای این نوع معامله در بورس هستند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
روش های گوناگونی برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه ایران وجود دارد و نوسان گیری هم یکی از آن ها به حساب می آید. بعضی اوقات سرمایه گذاری روی سهام شرکتی انجام می شود که از درآمد مشخص سالیانه برخوردار است. در این شرایط، تمرکز سهامدار روی دریافت سود تقسیمی مشخص شده در مجمع است. روش دیگر به این صورت است که قیمت سهام و تغییرات آن مهم ترین عنصر در سرمایه گذاری هستند. استفاده از این روش به قدرت ریسک پذیری بالا، افزایش دانش و آگاهی و بررسی اخبار موثق معاملات و در نهایت، انتخاب استراتژی صحیح نیازمند است. یکی از استراتژی های شناخته شده در این زمینه، نوسان گیری نامیده می شود. در ادامه این مفهوم را به دقت مورد بررسی قرار می دهیم و نحوه انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری را برای شما شرح خواهیم داد.
مفهوم نوسان گیری چیست؟
تا به حال تعریف های زیادی را درباره نوسان گیری در بورس شنیده اید و من هم به همین خاطر تعریف مختصری از آن را آورده ام. به صورت کلی نوسان را می توان تغییرات قیمت سهام در کوتاه مدت نام برد و افرادی که در بازه زمانی کوتاه مدت فعالیت معاملاتی دارند و از نوسان قیمت ها استفاده می کنند را نوسان گیر می نامیم.
نوسان گیری در بورس با ریسک بسیاری همراه است، از همین روی سرمایه گذارانی که به دنبال نوسان گیری هستند، بازده های ۵ تا ۱۰ درصدی را برای این کار مناسب می دانند. البته این بازده امکان دارد در چند روز حاصل شود و یا این که امکان دارد در یک روز حاصل شود. برای مثال امکان دارد سرمایه گذاری سهامی را در صف فروش خریداری کند و در همان روز در صفر تابلو و یا درصد های بالاتر به فروش برساند.
نوسان در لغت به معنی حرکت متوالی چیزی است و در بازار سهام به تغییر قیمت ها، نوسان می گویند. به بیانی دیگر شناخت و سرمایه گذاری روی یک سهام که مشمول تغییرات صعودی و نزولی در بازه زمانی کوتاه مدت می شود را نوسان گیری می گویند. امکان دارد این توضیح باعث ساده به نظر آمدن روند نوسان گیری شود، ولی در عمل انجام این کار خیلی ساده و آسان نخواهد بود.
شناخت کامل بازار بورس، شناخت شرکت هایی که سهام خود را وارد بازار می کنند و آموزش تابلوخوانی در بورس از نیازهای بدیهی نوسان گیری به حساب می آید. بارها دیده ایم که افراد بدون علم کافی و با این توهم که قدرت ریسک پذیری بالا تنها لازمه نوسان گیری است، برای این کار اقدام کرده اند و نه تنها سودی کسب نکرده اند، بلکه سرمایه اصلی را نیز به سرعت نابود کرده اند، لذا این را در خاطر داشته باشید که نوسان گیری در بورس، برعکس تفکر رایج، مبتنی بر دانش و آگاهی است.
روش های نوسان گیری در بورس کدامند؟
هرچند نوسان گیری در بورس ایران یک مفهوم کلی مبتنی بر دریافت سود بر پایه تغییر قیمت هاست، ولی برای انجام همین کار نیز افراد از استراتژی های متفاوتی استفاده می کنند. نوسان گیری می تواند در دو بازه بلندمدت و یا کوتاه مدت انجام شود. نوسان گیری در کوتاه مدت اغلب با تکیه بر جو حاکم بر بازار قابل انجام است. انتشار اخباری مبنی بر رشد یک سهام، موجب تشکیل صف خرید و متعاقبا افزایش قیمت آن خواهد شد. با مشخص شدن کذب بودن خبر، قیمت مجدد کاهش می یابد. بازه زمانی مابین این دو اتفاق، زمان مناسبی جهت خرید و فروش سهم خواهد بود.
در نوسان گیری بلندمدت، سرمایه گذار با بررسی عوامل گوناگون اقتصادی و مالی، ارزش ذاتی سهم را مورد بررسی قرار می دهد و در صورتی که قیمت کنونی سهم بر اساس ارزیابی صورت گرفته، کمتر از ارزش واقعی آن باشد، سهم را خریداری می کند و هنگامی که قیمت به اندازه ارزش واقعی بالا رفت، آن را به فروش خواهد رساند. استفاده از این روش در اصطلاح تحلیل فاندامنتال یا بنیادی نامیده می شود. روش دیگری که برای تحلیل بازار و نوسان گیری وجود دارد، تحلیل تکنیکال است.
در اصل این روش مخصوص سهامی است که مدتی است در بازار معامله می شود و در مورد شرکت های تازه وارد بازار که همان شرکت های تازه عرضه اولیه شده هستند، کاربردی ندارد. در تحلیل تکنیکال همه تحرکات قیمتی، حجم معاملات و میزان رشد در بازه های زمانی مشخص، در قالب نمودارهایی که برای این روش تهیه شده، بررسی خواهند شد و در انتها الگویی از رشد و نزول سهام مربوطه حاصل می شود و در ادامه سرمایه گذار مطابق با آن الگو اقدام به نوسان گیری و معامله خواهد کرد. علاوه بر سه استراژی بالا، روش های دیگری نیز برای نوسان گیری وجود دارد که معمولا طبق منابع مالی بسیار بالا یا دسترسی به اطلاعات شرکت ها صورت می پذیرد.
برای مثال در صورتی که فردی از تصمیمات و رخدادهای شرکت مطلع باشد، بی تردید می تواند در بازه زمانی کوتاهی که مابین علنی شدن خبر و تاثیرش روی سهام وجود دارد، برای خرید و فروش آن سهم اقدام نماید. همچنین در صورتی که منابع مالی فردی گسترده باشد، می تواند روی رشد اندک قیمت یک سهم در کوتاه مدت سرمایه گذاری نماید. خرید تعداد زیادی از یک سهم و فروش آن بلافاصله پس از یک رشد اندک، نیز نوعی نوسان گیری به شمار می رود.
انتخاب سهم خوب برای نوسان گیری چگونه است؟
در واقع عمل نوسان گیری پروسه ای احتمالی است. هرچند روش های بسیاری برای کاهش ریسک و الگوهای منطقی برای این روند وجود دارد، ولی هیچ گونه قطعیتی در این زمینه وجود ندارد. بهترین روش نوسان گیری، ترکیب و بررسی موارد بالا در کنار یکدیگر است. در صورتی که شما با تابلو خوانی بورس آشنا باشید و در کنار آن اخبار نوسانات بازار و رویدادهای حیاتی شرکت ها را دنبال کنید، با تکیه بر روش های تحلیلی اعم از بنیادی و تکنیکال، قادرید بهترین سهام موجود در بازار را برگزینید و از پیش بینی نوسانات آن سود بسیار خوبی کسب کنید.
استفاده از اندیکاتور ATR برای انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری
انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری هم میتواند با استفاده از رفتار شناسی بازار و تابلو خوانی باشد که در مقاله بهترین ترکیب اندیکاتور ها برای معاملات سودده بورسی در خصوص آن صحبت شد و هم میتواند با استفاده از تحلیل تکنیکال باشد. در پنل معاملاتی در کارگزاری خود از منوی Indicators، اندیکاتور ATR را انتخاب کنید.
به صورت کلی این را در خاطر داشته باشید که این اندیکاتور روند بازار را نشان نمی دهد و تنها میزان نوسان بازار را نشان میدهد. اندیکاتور ATR زمانی که به سمت بالا در نرم افزار حرکت می کند نشان دهنده این است که نوسانات در بازار رو به افزایش است و هنگامی که به سمت بایین حرکت میکند بیانگر کاهش نوسانات است و هنگامی که در یک محدوده ثابت می شود بیانگر ثبات بازار خواهد بود. آموزش اندیکاتور rsi را اینجا بخوانید.
برای مثال در تصویر بالا که مربوط به تایم فریم هفتگی سهام سایپا است. ATR در بخش پایین نمودار مشخص است که آخرین ATR نشان داده شده عدد ۱۰۴ ریال را نشان میدهد. اغلب از عدد ۱۴ دوره برای ATR استفاده می شود.
به عنوان یک فرمول کلی برای انتخاب یک سهم از یک مجموعه چند سهمی که شرایط معاملاتی خوبی برای خرید دارند توصیه می شود سهمی انتخاب کنید که نسبت ATR به قیمتش از نظر درصد عددی بالاتر داشته باشد. در حقیقت هر چه این نسبت بزرگ تر باشد برای نوسان گیری بیشتر توصیه می شود و کشش حرکت بزرگ تری دارد و بیشتر برای نوسان گیری توصیه می شود. اگر دوست دارید اندیکاتورهای پرکاربرد در بورس را بشناسید و نحوه استفاده از آن ها را یاد بگیرید، این مطلب به شما کمک خواهد کرد.
فیلتر های نوسان گیری
آیا میدانید فیلترنویسی در بورس چیست ؟ با استفاده از فیلترهای سازمان بورس در زمان کوتاه تر، می توانیم سهم های مناسب نوسان گیری را برای نوسان روزانه و ماهانه انتخاب کنیم، ولی این نکته را در خاطر داشته باشید که این فیلتر ها مبنای اصلی تصمیم گیری نباید باشد و برای خرید و فروش حتما بایستی بنیاد سهم و وضعیت نمودار قیمتی و اخباری که در کدال انتشار می یابد را حتما بررسی کرد. در این بخش قصد داریم تا چند فیلتر نوسان گیری بسیار جذاب و پرتقاضا را معرفی کنیم که به شرح زیر هستند :
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که قدرت خریدار را نشان می دهد. این فیلتر نوسان گیری نشان می دهد که ارزش ریالی متقاضیان خرید در سهم بیش از دو برابر ارزش ریالی فروشنده ها در سهم است.
فیلتر شرکت هایی که ارزش کل بازار آن ها کم تر از ۵۰۰ میلیارد تومان باشد که می توانند برای نوسان گیری مناسب باشند.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که سهم های با حجم مبنای کم و پتانسیل رشد زیاد را نشان می دهد.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که اختلاف قیمتی تابلو و قیمت پایانی آنها خیلی زیاد باشد. این فیلتر به عنوان فیلتر رنج مثبت و منفی نیز شناخته شده است.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که در ابتدای صبح نزولی بوده اند و افت داشته اند و در حال حاضر در حال مثبت شدن هستند.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که سود آور و آینده دار می باشند. این فیلتر خریدهای بالای حقوقی را نشان می دهد و قادرید با حقوقی های بازار خرید و فروش کنید. این فیلتر برای نوسانگیری و برای معاملات کوتاه مدت فیلتر بسیار خوبی است.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که حجم خرید حقوقی ها بیشتر از حجم خرید حقیقی ها باشد.
(ct).Buy_N_Volume>(ct).Buy_I_Volume
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که روند نزولی در آن ها تمام شده و آماده روند صعودی هستند.
این فیلتر نوسان گیری سهم هایی را به شما نشان می دهد که تعداد معاملات در آن ها بالای ۱۰۰ عدد و مبلغ معاملات آن ها بالای ۱۰۰ میلیون تومان و همچنین تعداد خریداران ۲ برابر فروشندگان سهم است.
(tno)>100 && (tval)>1000000000 && (ct).Buy_CountI >=2*((ct).Sell_CountI)
نکته مهم : به منظور اعمال کد ابتدا به سایت TSETMC رفته و سپس دیده بان بازار را انتخاب می کنیم. در ادامه دکمه فیلتر را انتخاب کرده و فیلتر مربوطه را در آنجا کپی خواهیم کرد، همچنین اسم فیلتر را هم می گذاریم برای زمانی که خواستیم از آن استفاده کنیم و دکمه ثبت را خواهیم زد. حال با کلیک روی فیلتر ثبت شده در سمت راست، سهم های مورد نظر فیلتر برای ما به نمایش در می آیند. اگر دوست دارید بهترین فیلترهای نوسان گیری را بشناسید، این مطلب را مطالعه کنید.
معایبت نوسان گیری در بورس
- مورد نخست هزینه و کارمزدی است که نوسان گیر برای معاملات خود به کارگزاری می پردازد. در این روش، تعداد معاملات بسیار زیاد است و اگر چه این کارمزد نسبت به سود احتمالی مبلغ مناسبی نیست ولی در بلندمدت، باید به عنوان یکی از هزینه های قابل محاسبه به آن نگاه کنید.
- توانایی شناخت و تفکیک نوسان و حباب قیمت از یکدیگر نکته مهم دوم در این زمینه است. چه بسا افرادی که با توهم شاخت نوسان و روند رو به رشد یک سهم درگیر حباب قیمتی آن شده اند و با ترکیدن حباب، حتی سرمایه اصلی خود را نیز نابود کرده اند.
- ماهیت انجام فرآیند نوسان گیری زمان زیادی را نیاز دارد. باید هر روز از زمان شروع معاملات تا پایان آن، روی رخدادهای بازار متمرکز باشید و از دست دادن هر رویدادی، هر چند کوچک می تواند باعث از دست دادن سود حاصل از نوسان گیری گردد.
نتیجه گیری و کلام سهام نوسانی چیست؟ پایانی
با توجه به ماهیت نوسانی قیمت ها، برخی از افراد برای شناسایی سهم های مناسب نوسان گیری اقدام می کنند و در بورس نوسانگیری را به عنوان یک استراتژی دنبال می کنند.
یعنی می توان با استفاده از ابزارها و تکنیک هایی، از تغییرات سریع قیمتی سودهایی ۱۰ یا ۱۵ درصدی به دست آورد.
عمدتا کسانی که ریسک پذیری بیشتری دارند، برای نوسان گیری در بازار سرمایه اقدام می کنند.
بررسی سهم های مناسب نوسان گیری و خرید و فروش این سهم ها هیجان زیادی دارد و همچنین می تواند سود های خوبی را برای سرمایه گذاران بورس به همراه داشته باشد.
عمدتا کسانی که استراتژی نوسان گیری در بازار بورس را برای سرمایه گذاری بر می گزینند، تنها به این مورد اکتفا نمی کنند و در کنار آن، سرمایه گذاری های بلندمدت دیگری با ریسک کم تر را نیز مد نظر خود خواهند داشت.
انتخاب چند بازار با مقدار ریسک متفاوت و امکان بازده در بازه های زمانی مختلف، از آن جهت مورد توجه است که در صورت حاصل نشدن بازده مناسب و یا مواجه شدن با ضرر، رشد سهام دیگر بتواند جبران مافات کند و رقم از دست رفته را جبران کند.
چنانچه برای مدتی با سهمی خاص باشید، می توانید حتی با نگاه کردن به تابلوی معاملاتی، روند سهم را متوجه شوید و معاملات سوددهی را در آن سهم داشته باشید.
نکته حائز اهمیتی که در شناسایی سهم های مناسب نوسان گیری در بورس باید به آن توجه کنید این است که اگر تازه کارید و روانشناسی بازار یا مبانی تحلیل تکنیکال و … را به خوبی آموزش ندیده اید، برای نوسان گیری اقدام نکنید و سهامداری بلندمدت را در دستور کار خود قرار دهید، چرا که ریسک بسیار پایین تر و بازدهی مناسبی برای شما به همراه خواهد داشت.
نکته مهم دیگر در زمینه آموزش نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس این است که باید همیشه در حال آموزش باشید و خود را به روز نگه دارید تا سود های خوبی در بازار بورس به دست آورید.
هرچه آگاهی و تجربه شما در این زمینه بیشتر باشد و نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را بیشتر درک کرده باشید، موفق تر خواهید بود.
امیدوارم از این مقاله که نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را آموزش داد، نهایت استفاده را برده باشید.
هنوز سوالی در مورد انتخاب سهم برای نوسان گیری دارید که در متن جوابی پیدا نکردید؟ (در بخش نظرات بپرسید لطفا)
دامنه نوسان چیست و چه اثراتی بر بازار بورس دارد؟
یکی از مهمترین وظایف نهاد ناظر بر بازار سرمایه، نظارت و کنترل نوسان‌‌ها است. همانطور که میدانید این نوسان قیمتها توسط افراد فعال بازار و البته بر مبنای میزان عرضه و تقاضا مشخص میشود.
در بازارهای مالی به منظور ممانعت از تقابل عرضه و تقاضا، قوانین و مقرراتی وجود دارد؛ از جمله دامنه مجاز نوسان. دامنه مجاز نوسان به عنوان یکی از قوانین مهم ناظر بر بازار برای کنترل نوسان قیمت سهم، کاهش تلاطم بازار و جلوگیری از تصمیمات هیجانی سهام داران مقرر شده است.
به طورکلی دامنه نوسان به حدود سقف و کف قیمتی می‌گویند که هر سهم در هر روز معاملاتی میتواند دارا باشد. با توجه به اهمیت این قانون نظارتی در این مقاله از کافیکس سعی داریم تا مفصل در مورد دامنه نوسان و اثرات آن صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.
چرا دامنه نوسان در بازار سرمایه به کار گرفته میشود؟
در بازارهای مالی به دلیل وجود پیچیدگی‌‌ها و ریسک پذیر بودن، باید نهاد نظارتی یکسری محدودیت‌ها را برای کنترل آنها در نظر بگیرند. یکی ازاین موارد قیمت سهم است.
توجه داشته باشید که دامنه نوسان و اثرات آن در بازارهای جهانی مثل فارکس وجود ندارد. بورس در هر کشور نماد یک بازار رقابتی کامل می‌باشد؛ چون تعداد خریداران و فروشندگان در آن زیاد بوده و اطلاعات به صورت کامل در دسترس همه قرار می‌گیرد؛ به علاوه قیمت از سوی افراد فعال بازار و مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشود؛ از این جهت مانند فارکس قیمتها از جایی خارج از بازار تعیین نمی‌شود.
یکی از وظایف اصلی نهادهای ناظر بازار، کنترل نوسان ها و موج‌های پر تلاطم آن است. این کنترل با کمک از ابزارها و قوانین مختلف صورت می‌گیرد؛ یکی از مهمترین این ابزارها که در بورس اوراق بهادار تهران استفاده میشود، دامنه نوسان است.
اثرات دامنه نوسان
دامنه نوسان ریسک و نوسانات هیجانی قیمت در بازار را کاهش داده و برای افراد مبتدی در بورس بسیار مفید است و سطح اعتماد به نفس آنها افزایش میدهد. این دامنه نوسان موجب میشود تا قیمت تنها در یک بازه معین تغییر کند و درصورتی که فردی با کاهش قیمت سهام مواجه شود زیان‌های سنگینی نبیند. اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه در بازار سرمایه فوایدی دارد که به شرح زیر هستند:
- دامنه نوسان از سرمایهگذاران محافظت کرده و از بروز بحرا‌ن‌های مالی جلوگیری میکند.
- دامنه نوسان اجازه دست کاری قیمتها در بازار بورس، در هر زمان و به صورت دلخواه را به سهامداران بزرگ نمی‌دهد.
- دامنه نوسان به کشف قیمت واقعی سهام کمک میکند. به عبارتی زمانی که قیمت سهام به این محدوده نزدیک شود، نهاد نظارتی معاملات را متوقف میکند تا سهامداران فرصت پیدا کنند قیمت سهم مدنظر و ارزش واقعی آن را بررسی کنند تا سهم در آینده نزدیک، دچار هیجانات قیمتی نشود.
- دامنه نوسان تلاطم‌های موجود در بازار بورس را کاهش میدهد. این دامنه تغییرات قیمتی سهام را محدود و از به وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری میکند.
از مضرات دامنه نوسان هم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- به علت توقف قیمت یک سهم در روز معمولاً این امکان وجود دارد که تلاطم اضافی به‌روزهای آتی انتقال یابد. از این رو با توجه به این که دامنه نوسان از آزاد شدن قیمت سهم جلوگیری میکند، قیمت به محدوده‌های خاصی تمایل خواهد داشت.
- بر اساس تجربیات و تحقیقات، دامنه نوسان سهم در بازار بورس، کشف قیمت سهم را به تأخیر می اندازد. با وجود این عامل، قیمت ها در همان روز نسبت به اطلاعات منتشر شده نمی‌توانند واکنش مناسب نشان دهند و از این جهت ممکن است قیمت روز سهم، قیمت واقعی آن نباشد.
- عکس‌العمل بیش از حد، دخالت در معاملات، کاهش نوسان ها و اثرات ربایشی از دیگر آثار منفی دامنه نوسان در بازار سرمایه به شمار می‌رود.
کاهش دامنه نوسان
گاهی طبق شرایط حاکم بر بازار، برای بهتر شدن روند معاملات و کاهش دامنه نوسان هیجانات، از سوی نهادهای قانون گذار قوانین خاصی وضع میشود؛ مانند کاهش دامنه نوسان از 5 به 2 درصد.
عواملی که موجب اتخاذ چنین تصمیمی از سوی نهادهای ناظر میشود، رشد پرشتاب و هیجانی شاخص بورس و حرکت قیمت سهام به سمت خرید و فروش‌های بدون تحلیل و هیجانی، می‌باشند. این موارد بازار را از منطق دور میکند و از طرف دیگر بازدهی‌های چشمگیر در کوتاه مدت را به دنبال دارد.
برخی کارشناسان معتقدند کاهش دامنه نوسان و اثرات آن موجب جلوگیری از نوسانات شدید و رشد سهام نوسانی چیست؟ بدون پشتوانه سهام شرکت‌های کوچک شده و به تقویت معامله سهام شرکت‌های بنیادی و بزرگ کمک میکند. درواقع این تصمیم به منزله کشیدن ترمز دستی بازار است.
نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس
با توجه به روند کلی بازار که نه صعودی است و نه نزولی و با توجه به نوسان سهم های مختلف در یک بازه مشخص، نوسان گیری در بورس بسیار سودآورتر از سهامداری بلندمدت به حساب می آید، به همین خاطر بسیاری از افراد به دنبال یادگیری نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس هستند و این مطلب برای این عزیزان نوشته شده است. نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری به این صورت است که سهمی مناسب را در قیمت فرضی ۱۰۰ تومان بخریم و کوتاه مدت نگهداری کنیم (۱ تا ۶ روز) سپس سهم را با قیمت ۱۳۰ تومان بفروشیم و از این ۳۰ تومان سود به ازای هر سهم استفاده کنیم. به افرادی که بیشتر خرید و فروش آن ها در کوتاه مدت است، نوسان گیر گفته می شود. البته نوسان گیری در بازار بورس ریسک های زیادی دارد که در ادامه اشاره خواهیم داشت، ولی به صورت کلی اگر دوست دارید نوسان گیری و نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را یاد بگیرید، این مطلب بهترین راهنمای شماست.
نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری
انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری شاید نخستین موضوعی است که باید سرمایه گذاران به محض ورود به بورس به دنبال آن باشید که از اهمیت زیادی بین سرمایه گذاران برخوردار است و عموم فعالان بازار سرمایه به محض ورود به بورس به دنبال نوسان گیری در بورس هستند، به خاطر این که بسیاری از سرمایه گذاران در ابتدای کار با سرمایه پایینی وارد این بازار می شوند و به دنبال راه های جادویی برای افزایش ثروت خود از طریق بازار سرمایه هستند، از همین روی پس از اندکی فعالیت در بورس با واژه نوسان گیری آشنا می شوند و به دنبال یک راه چاره برای این نوع معامله در بورس هستند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
روش های گوناگونی برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه ایران وجود دارد و نوسان گیری هم یکی از آن ها به حساب می آید. بعضی اوقات سرمایه گذاری روی سهام شرکتی انجام می شود که از درآمد مشخص سالیانه برخوردار است. در این شرایط، تمرکز سهامدار روی دریافت سود تقسیمی مشخص شده در مجمع است. روش دیگر به این صورت است که قیمت سهام و تغییرات آن مهم ترین عنصر در سرمایه گذاری هستند. استفاده از این روش به قدرت ریسک پذیری بالا، افزایش دانش و آگاهی و بررسی اخبار موثق معاملات و در نهایت، انتخاب استراتژی صحیح نیازمند است. یکی از استراتژی های شناخته شده در این زمینه، نوسان گیری نامیده می شود. در ادامه این مفهوم را به دقت مورد بررسی قرار می دهیم و نحوه انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری را برای شما شرح خواهیم داد.
مفهوم نوسان گیری چیست؟
تا به حال تعریف های زیادی را درباره نوسان گیری در بورس شنیده اید و من هم به همین خاطر تعریف مختصری از آن را آورده ام. به صورت کلی نوسان را می توان تغییرات قیمت سهام در کوتاه مدت نام برد و افرادی که در بازه زمانی کوتاه مدت فعالیت معاملاتی دارند و از نوسان قیمت ها استفاده می کنند را نوسان گیر می نامیم.
نوسان گیری در بورس با ریسک بسیاری همراه است، از همین روی سرمایه گذارانی که به دنبال نوسان گیری هستند، بازده های ۵ تا ۱۰ درصدی را برای این کار مناسب می دانند. البته سهام نوسانی چیست؟ این بازده امکان دارد در چند روز حاصل شود و یا این که امکان دارد در یک روز حاصل شود. برای مثال امکان دارد سرمایه گذاری سهامی را در صف فروش خریداری کند و در همان روز در صفر تابلو و یا درصد های بالاتر به فروش برساند.
نوسان در لغت به معنی حرکت متوالی چیزی است و در بازار سهام به تغییر قیمت ها، نوسان می گویند. به بیانی دیگر شناخت و سرمایه گذاری روی یک سهام که مشمول تغییرات صعودی و نزولی در بازه زمانی کوتاه مدت می شود را نوسان گیری می گویند. امکان دارد این توضیح باعث ساده به نظر آمدن روند نوسان گیری شود، ولی در عمل انجام این کار خیلی ساده و آسان نخواهد بود.
شناخت کامل بازار بورس، شناخت شرکت هایی که سهام خود را وارد بازار می کنند و آموزش تابلوخوانی در بورس از نیازهای بدیهی نوسان گیری به حساب می آید. بارها دیده ایم که افراد بدون علم کافی و با این توهم که قدرت ریسک پذیری بالا تنها لازمه نوسان گیری است، برای این کار اقدام کرده اند و نه تنها سودی کسب نکرده اند، بلکه سرمایه اصلی را نیز به سرعت نابود کرده اند، لذا این را در خاطر داشته باشید که نوسان گیری در بورس، برعکس تفکر رایج، مبتنی بر دانش و آگاهی است.
روش های نوسان گیری در بورس کدامند؟
هرچند نوسان گیری در بورس ایران یک مفهوم کلی مبتنی بر دریافت سود بر پایه تغییر قیمت هاست، ولی برای انجام همین کار نیز افراد از استراتژی های متفاوتی استفاده می کنند. نوسان گیری می تواند در دو بازه بلندمدت و یا کوتاه مدت انجام شود. نوسان گیری در کوتاه مدت اغلب با تکیه بر جو حاکم بر بازار قابل انجام است. انتشار اخباری مبنی بر رشد یک سهام، موجب تشکیل صف خرید و متعاقبا افزایش قیمت آن خواهد شد. با مشخص شدن کذب بودن خبر، قیمت مجدد کاهش می یابد. بازه زمانی مابین این دو اتفاق، زمان مناسبی جهت خرید و فروش سهم خواهد بود.
در نوسان گیری بلندمدت، سرمایه گذار با بررسی عوامل گوناگون اقتصادی و مالی، ارزش ذاتی سهم را مورد بررسی قرار می دهد و در صورتی که قیمت کنونی سهم بر اساس ارزیابی صورت گرفته، کمتر از ارزش واقعی آن باشد، سهم را خریداری می کند و هنگامی که قیمت به اندازه ارزش واقعی بالا رفت، آن را به فروش خواهد رساند. استفاده از این روش در اصطلاح تحلیل فاندامنتال یا بنیادی نامیده می شود. روش دیگری که برای تحلیل بازار و نوسان گیری وجود دارد، تحلیل تکنیکال است.
در اصل این روش مخصوص سهامی است که مدتی است در بازار معامله می شود و در مورد شرکت های تازه وارد بازار که همان شرکت های تازه عرضه اولیه شده هستند، کاربردی ندارد. در تحلیل تکنیکال همه تحرکات قیمتی، حجم معاملات و میزان رشد در بازه های زمانی مشخص، در قالب نمودارهایی که برای این روش تهیه شده، بررسی خواهند شد و در انتها الگویی از رشد و نزول سهام مربوطه حاصل می شود و در ادامه سرمایه گذار مطابق با آن الگو اقدام به نوسان گیری و معامله خواهد کرد. علاوه بر سه استراژی بالا، روش های دیگری نیز برای نوسان گیری وجود دارد که معمولا طبق منابع مالی بسیار بالا یا دسترسی به اطلاعات شرکت ها صورت می پذیرد.
برای مثال در صورتی که فردی از تصمیمات و رخدادهای شرکت مطلع باشد، بی تردید می تواند در بازه زمانی کوتاهی که مابین علنی شدن خبر و تاثیرش روی سهام وجود دارد، برای خرید و فروش آن سهم اقدام نماید. همچنین در صورتی که منابع مالی فردی گسترده باشد، می تواند روی رشد اندک قیمت یک سهم در کوتاه مدت سرمایه گذاری نماید. خرید تعداد زیادی از یک سهم و فروش آن بلافاصله پس از یک رشد اندک، نیز نوعی نوسان گیری به شمار می رود.
انتخاب سهم خوب برای نوسان گیری چگونه است؟
در واقع عمل نوسان گیری پروسه ای احتمالی است. هرچند روش های بسیاری برای کاهش ریسک و الگوهای منطقی برای این روند وجود دارد، ولی هیچ گونه قطعیتی در این زمینه وجود ندارد. بهترین روش نوسان گیری، ترکیب و بررسی موارد بالا در کنار یکدیگر است. در صورتی که شما با تابلو خوانی بورس آشنا باشید و در کنار آن اخبار نوسانات بازار و رویدادهای حیاتی شرکت ها را دنبال کنید، با تکیه بر روش های تحلیلی اعم از بنیادی و تکنیکال، قادرید بهترین سهام موجود در بازار را برگزینید و از پیش بینی نوسانات آن سود بسیار خوبی کسب کنید.
استفاده از اندیکاتور ATR برای انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری
انتخاب سهم مناسب برای نوسان گیری هم میتواند با استفاده از رفتار شناسی بازار و تابلو خوانی باشد که در مقاله بهترین ترکیب اندیکاتور ها برای معاملات سودده بورسی در خصوص آن صحبت سهام نوسانی چیست؟ شد و هم میتواند با استفاده از تحلیل تکنیکال باشد. در پنل معاملاتی در کارگزاری خود از منوی Indicators، اندیکاتور ATR را انتخاب کنید.
به صورت کلی این را در خاطر داشته باشید که این اندیکاتور روند بازار را نشان نمی دهد و تنها میزان نوسان بازار را نشان میدهد. اندیکاتور ATR زمانی که به سمت بالا در نرم افزار حرکت می کند نشان دهنده این است که نوسانات در بازار رو به افزایش است و هنگامی که به سمت بایین حرکت میکند بیانگر کاهش نوسانات است و هنگامی که در یک محدوده ثابت می شود بیانگر ثبات بازار خواهد بود. آموزش اندیکاتور rsi را اینجا بخوانید.
برای مثال در تصویر بالا که مربوط به تایم فریم هفتگی سهام سایپا است. ATR در بخش پایین نمودار مشخص است که آخرین ATR نشان داده شده عدد ۱۰۴ ریال را نشان میدهد. اغلب از عدد ۱۴ دوره برای ATR استفاده می شود.
به عنوان یک فرمول کلی برای انتخاب یک سهم از یک مجموعه چند سهمی که شرایط معاملاتی خوبی برای خرید دارند توصیه می شود سهمی انتخاب کنید که نسبت ATR به قیمتش از نظر درصد عددی بالاتر داشته باشد. در حقیقت هر چه این نسبت بزرگ تر باشد برای نوسان گیری بیشتر توصیه می شود و کشش حرکت بزرگ تری دارد و بیشتر برای نوسان گیری توصیه می شود. اگر دوست دارید اندیکاتورهای پرکاربرد در بورس را بشناسید و نحوه استفاده از آن ها را یاد بگیرید، این مطلب به شما کمک خواهد کرد.
فیلتر های نوسان گیری
آیا میدانید فیلترنویسی در بورس چیست ؟ با استفاده از فیلترهای سازمان بورس در زمان کوتاه تر، می توانیم سهم های مناسب نوسان گیری را برای نوسان روزانه و ماهانه انتخاب کنیم، ولی این نکته را در خاطر داشته باشید که این فیلتر ها مبنای اصلی تصمیم گیری نباید باشد و برای خرید و فروش حتما بایستی بنیاد سهم و وضعیت نمودار قیمتی و اخباری که در کدال انتشار می یابد را حتما بررسی کرد. در این بخش قصد داریم تا چند فیلتر نوسان گیری بسیار جذاب و پرتقاضا را معرفی کنیم که به شرح زیر هستند :
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که قدرت خریدار را نشان می دهد. این فیلتر نوسان گیری نشان می دهد که ارزش ریالی متقاضیان خرید در سهم بیش از دو برابر ارزش ریالی فروشنده ها در سهم است.
فیلتر شرکت هایی که ارزش کل بازار آن ها کم تر از ۵۰۰ میلیارد تومان باشد که می توانند برای نوسان گیری مناسب باشند.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که سهم های با حجم مبنای کم و پتانسیل رشد زیاد را نشان می دهد.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که اختلاف قیمتی تابلو و قیمت پایانی آنها خیلی زیاد باشد. این فیلتر به عنوان فیلتر رنج مثبت و منفی نیز شناخته شده است.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که در ابتدای صبح نزولی بوده اند و افت داشته اند و در حال حاضر در حال مثبت شدن هستند.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که سود آور و آینده دار می باشند. این فیلتر خریدهای بالای حقوقی را نشان می دهد و قادرید با حقوقی های بازار خرید و فروش کنید. این فیلتر برای نوسانگیری و برای معاملات کوتاه مدت فیلتر بسیار خوبی است.
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که حجم خرید حقوقی ها بیشتر از حجم خرید حقیقی ها باشد.
(ct).Buy_N_Volume>(ct).Buy_I_Volume
این فیلتر نوسانگیری سهم هایی را نشان می دهد که روند نزولی در آن ها تمام شده و آماده روند صعودی هستند.
این فیلتر نوسان گیری سهم هایی را به شما نشان می دهد که تعداد معاملات در آن ها بالای ۱۰۰ عدد و مبلغ معاملات آن ها بالای ۱۰۰ میلیون تومان و همچنین تعداد خریداران ۲ برابر فروشندگان سهم است.
(tno)>100 && (tval)>1000000000 && (ct).Buy_CountI >=2*((ct).Sell_CountI)
نکته مهم : به منظور اعمال کد ابتدا به سایت TSETMC رفته و سپس دیده بان بازار را انتخاب می کنیم. در ادامه دکمه فیلتر را انتخاب کرده و فیلتر مربوطه را در آنجا کپی خواهیم کرد، همچنین اسم فیلتر را هم می گذاریم برای زمانی که خواستیم از آن استفاده کنیم و دکمه ثبت را خواهیم زد. حال با کلیک روی فیلتر ثبت شده در سمت راست، سهم های مورد نظر فیلتر برای ما به نمایش در می آیند. اگر دوست دارید بهترین فیلترهای نوسان گیری را بشناسید، این مطلب را مطالعه کنید.
معایبت نوسان گیری در بورس
- مورد نخست هزینه و کارمزدی است که نوسان گیر برای معاملات خود به کارگزاری می پردازد. در این روش، تعداد معاملات بسیار زیاد است و اگر چه این کارمزد نسبت به سود احتمالی مبلغ مناسبی نیست ولی در بلندمدت، باید به عنوان یکی از هزینه های قابل محاسبه به آن نگاه کنید.
- توانایی شناخت و تفکیک نوسان و حباب قیمت از یکدیگر نکته مهم دوم در این زمینه است. چه بسا افرادی که با توهم شاخت نوسان و روند رو به رشد یک سهم درگیر حباب قیمتی آن شده اند و با ترکیدن حباب، حتی سرمایه اصلی خود را نیز نابود کرده اند.
- ماهیت انجام فرآیند نوسان گیری زمان زیادی را نیاز دارد. باید هر روز از زمان شروع معاملات تا پایان آن، روی رخدادهای بازار متمرکز باشید و از دست دادن هر رویدادی، هر چند کوچک می تواند باعث از دست دادن سود حاصل از نوسان گیری گردد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
با توجه به ماهیت نوسانی قیمت ها، برخی از افراد برای شناسایی سهم های مناسب نوسان گیری اقدام می کنند و در بورس نوسانگیری را به عنوان یک استراتژی دنبال می کنند.
یعنی می توان با استفاده از ابزارها و تکنیک هایی، از تغییرات سریع قیمتی سودهایی ۱۰ یا ۱۵ درصدی به دست آورد.
عمدتا کسانی که ریسک پذیری بیشتری دارند، برای نوسان گیری در بازار سرمایه اقدام می کنند.
بررسی سهم های مناسب نوسان گیری و خرید و فروش این سهم ها هیجان زیادی دارد و همچنین می تواند سود های خوبی را برای سرمایه گذاران بورس به همراه داشته باشد.
عمدتا کسانی که استراتژی نوسان گیری در بازار بورس را برای سرمایه گذاری بر می گزینند، تنها به این مورد اکتفا نمی کنند و در کنار آن، سرمایه گذاری های بلندمدت دیگری با ریسک کم تر را نیز مد نظر خود خواهند داشت.
انتخاب چند بازار با مقدار ریسک متفاوت و امکان بازده در بازه های زمانی مختلف، از آن جهت مورد توجه است که در صورت حاصل نشدن بازده مناسب و یا مواجه شدن با ضرر، رشد سهام دیگر بتواند جبران مافات کند و رقم از دست رفته را جبران کند.
چنانچه برای مدتی با سهمی خاص باشید، می توانید حتی با نگاه کردن به تابلوی معاملاتی، روند سهم را متوجه شوید و معاملات سوددهی را در آن سهم داشته باشید.
نکته حائز اهمیتی که در شناسایی سهم های مناسب نوسان گیری در بورس باید به آن توجه کنید این است که اگر تازه کارید و روانشناسی بازار یا مبانی تحلیل تکنیکال و … را به خوبی آموزش ندیده اید، برای نوسان گیری اقدام نکنید و سهامداری بلندمدت را در دستور کار خود قرار دهید، چرا که ریسک بسیار پایین تر و بازدهی مناسبی برای شما به همراه خواهد داشت.
نکته مهم دیگر در زمینه آموزش نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری در بورس این است که باید همیشه در حال آموزش باشید و خود را به روز نگه دارید تا سود های خوبی در بازار بورس به دست آورید.
هرچه آگاهی و تجربه شما در این زمینه بیشتر باشد و نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را بیشتر درک کرده باشید، موفق تر خواهید بود.
امیدوارم از این مقاله که نحوه انتخاب سهم برای نوسان گیری را آموزش داد، نهایت استفاده را برده باشید.
هنوز سوالی در مورد انتخاب سهم برای نوسان گیری دارید که در متن جوابی پیدا نکردید؟ (در بخش نظرات بپرسید لطفا)
دیدگاه شما