محاسبه سود و زیان


درآمد سالیانه و سال‌های بعد استهلاک پذیر است و در اظهارنامه عملکردی جدولی با نام استهلاک زیان سنواتی وجود دارد که مانند زیان سنواتی در این جدول لحاظ می شود و این مبلغ در جدول محاسبه مالیات در اظهارنامه لحاظ می گردد و محاسبه مبلغ مالیات سال جاری را تغییر میدهد.

چگونه سود و ضرر خود را دریک کسب و کار کوچک محاسبه کنید؟

محاسبه سود و ضرر

در هر کسب و کاری، محاسبه ی سود و ضرر بسیار حائز اهمیت است. برای انجام این کار روش ساده‌ای در اختیار شما خواهم گذاشت. بعد از خواندن این مقاله شما قادر خواهید بود:

  • صورتحساب سود و ضرر کسب و کار خود را به دست آورید.
  • در گام بعد می‌توانید سود و ضرر خود را مدیریت کنید.
  • به شکل درست و با سرعت بیشتری به هدف خود که سودآوری ست، دست یابید.

توسعه‌ی کسب و کار با محاسبه‌ی سود و ضرر

تمام مشاوره‌های که در این زمینه برگزار کرده بودم و قصد داشتند در کسب و کارشان توسعه‌ای در زمینه‌های:

  • استخدام نیرو
  • تولید کالای جدید
  • اضافه کردن برندی جدید در کسب و کار خود
  • و…

ایجاد کنند؛ اولین توصیه‌ی من به آن‌ها این است که همه چیز را فراموش کنید و به این سؤال من پاسخ دهید. “آیا سود ماهیانه‌ی خود را می‌دانید؟”

دوستانی که با تردید جواب می‌دهند به آن‌ها توصیه می‌کنم که حتما سود و ضرر کسب و کار خود را ماهانه و سالانه محاسبه کنند. زیرا با محاسبه‌ی سود خود است که می‌توانند تصمیمات بهتر و درست تری برای بیزینس خود اتخاذ کند. مثلا: اگر سود ماهیانه‌ی او پنج میلیون است نیازی به استخدام نیرو ندارد و باید خودش کارها را انجام دهد.

مدیران بیزینس‌های کوچک خیلی به این مسئله توجهی ندارند ولی لازم است که بتوانند سود خود را محاسبه کنند.

روش‌های محاسبه‌ی سود

1- به حسابدار گفته شود که سود را محاسبه کند.

در بسیاری از کسب و کارهای کوچک چون ممکن است صورت‌ها به درستی ثبت نشوند و گزارشات درست نباشند، سود واقعی به دست نمی‌آید.

2- محاسبه‌ی فروش دوره‌ای دو ماه و محاسبه‌ی خرید دوماه.

بعد از محاسبه‌ی فروش و هزینه‌ای خرید مثل مواد اولیه، این دو را از هم کم می‌کنیم. در نهایت سود محاسبه می‌شود.

این روش، روش حسابداران حرفه‌ای است.

معایب روش دوم

  • هزینه‌ها ممکن است درست ثبت نشوند.
  • ممکن است کالاهایی که خریداری شده با قیمت‌های مختلف باشد. (متناسب با نوسانات قیمت ارز و تلاطمی است که در تجارت کشور، وجود دارد).

3- ابتدا دارایی‌ها و طلب‌ها را حساب کنید و بنویسید.

در مرحله‌ی بعد بدهی‌ها را محاسبه کنید و بنویسید. در گام آخر این دو را از هم کم کنید. با این روش سرمایه‌ی اصلی خود را به دست می‌آورید.

دارایی‌ها و طلب‌ها

  • موجودی بانک
  • موجودی صندوق
  • دارایی‌های ثابت مثل: ماشین مخصوص کسب و کار، کامپیوترهای دفتر کار، مبل‌های دفتر کار، رهن پرداختی دفتر کار یا انبار و …
  • طلب از مشتری یا همکار
  • چک

بدهی‌ها

  • بدهی به همکاران
  • چک‌های افرادی که از آن‌ها کالا می‌خرید یا خدمات می‌گیرید.
  • وام

روش سوم روشی است که من با آن کار می‌کنم و به شما هم توصیه می‌کنم از این روش استفاده کنید هر چند سود تقریبی به شما خواهد داد.

سود پایان سال ممکن است به این شکل نباشد ولی حداقل این امتیاز را دارد که سمت و سو را برای ما مشخص می‌کند. فرض کنید امروز می‌خواهید بیزینس خود را بفروشید باید بتوانید تمام این موارد را محاسبه کنید. به صورتحسابی از بدهی‌ها و طلب‌های خود برسید و در نهایت سرمایه‌ی اصلی خود را به دست آورید.

روشی ساده، سریع و جذاب برای مشخص کردن تقریبی سود و ضرر

من همیشه از این راه که ساده تر است استفاده می‌کنم و هر لحظه اراده کنم، می‌توانم سودم را با یک کاغذ سفید معمولی، یک خودکار و یک ماشین حساب محاسبه کنم. فقط کافیست سرمایه اولیه یک دوره‌ی مشخص و سرمایه‌ی روز آخر را بدانم.

خیلی مهم است به جای دقت زیاد روی محاسبات دقیق:

  • عملگرا باشید.
  • خطای یک یا دو در صد را در کسب و کارهایتان بپذیرید.
  • با درصد خطا سمت و سوی اصلی کسب و کار شما مشخص می‌شود.
  • در کسب وکارهای مختلف می‌توانید مولفه‌ها را کم و زیاد کنید. مثلا اگر موجودی انبار شما کمتر ازیک درصد از سرمایه شما راتشکیل می‌دهد؛ می توانید از موجودی آن صرف نظرکنید.

چگونه روش سوم محاسبه سود را اجرا کنیم؟

پیش فرض: سرمایه‌ی اولیه‌ی شما 350 میلیون تومان است کافیست در یک فاصله‌ی زمانی مشخص به صورت دوره‌ای مثلا: یک ماهه، دو ماهه و سه ماهه سودتان را حساب کنید.

پیشنهاد من برای محاسبه‌ی دوره‌ای، یک ماهه است زیرا خیلی مهم است که در روزهای پر تلاطم بازار ماهیانه بتوانید سودتان را حساب کنید.

  • یک ماه بعد دوباره تمامی این موارد را یادداشت کنید.
  • همان طور که گفته شد تمام دارایی ها، طلب‌ها و بدهی ها باید دقیق یادداشت شود. به عنوان مثال اصلا به این فکر نکنید که چک طلب شما باید پاس شود و بعد شما آن را در لیست دارایی‌ها بیاورید.
  • باید تمام دارایی‌ها را بدون نگرانی بنویسید .
  • اگر این روش به درستی اجرا شود می‌توانید سودتان را حساب کنید.

شاید به ذهنتان بیاید شاید چکی که دارید پاس نشود. بله ولی پیش فرض ما این است که همه‌ی موارد درست است.

اهمیت دارایی‌ در کسب و کارهای متفاوت

در هر بیزینسی انواع دارایی‌ها و اهمیت آن‌ها متفاوت است. شاید در بیزینسی موجودی انبار خیلی مهم باشد ولی چک‌ها اهمیتی به اندازه‌ی موجودی انبار نداشته باشد. به عنوان نمونه در بیزینس ما موجودی انبار بسیار اهمیت دارد زیرا بعضی اوقات موجودی آن به بالای یک میلیارد می‌رسد.

شاید برای بیزینسی که مواد اولیه‌ی کمی دارند به عنوان مثال کارشان خدماتی است؛ موجودی انبار مهم نباشد چرا که ممکن است موجودی انبارشان بین یک تا دو میلیون تومان است.

اگر حسابداری قوی ندارید به صورت تقریبی یادداشت کنید. فقط لازم است که :

  • موجودی بانک
  • موجودی صندوق
  • تعداد چک‌ها
  • طلب‌هایی که از مشتری‌هایتان دارید حتما درست باشد.

مشکلاتی که در سیستم حسابداری وجود دارد

مشکلات سیستم حسابداری

طلب‌هایی که دارید ممکن است به روز نباشد. ابتدا باید آن‌ها را به روز کنید. به عبارتی نمی‌شود از فردی پول گرفته باشید و موجودی بانک و صندوق‌تان درست باشد.

باید احتمال دهید:

  • بعضی از تخفیف‌ها را وارد نکرده‌اید.
  • ممکن است یک مشتری پول شما را بالا کشیده باشد و قصد پرداخت بدهی‌اش را نداشته باشد ولی شما هنوز آن را در لیست طلب وارد می‌کنید.
  • باید واقع بین باشید و بر اساس واقعیت سودتان را محاسبه کنید.
  • در بعضی از کسب و کارهای کوچک ممکن است مدیر پول برداشت کند و جایی ثبت نشود. مثلا اگر ماهیانه ده میلیون پول برداشت کنید و سودتان 15 میلیون باشد، سیستم سود شما را 5 میلیون نشان می‌دهد.
  • پس حتما آن مقدار پولی که از حساب کسب و کارتان برداشت می‌کنید را به دارایی‌ها اضافه کنید. البته در نظر بگیرید که منظور از این برداشتی، حقوق نیست زیرا حقوق در هزینه‎‌هاست و ما کاری با آن نداریم.

دارایی ثابت کجا به درد می‌خورد؟ سود و ضرر

با مثالی این موضوع را برای شما توضیح می‌دهم.

اگر دارایی ثابت من 120 میلیون تومان است و اگر از دارایی‌ام ده میلیون یک لپ تاپ خریدم، در دارایی بعدی 120 میلیون تبدیل به 130 میلیون می‌شود و این در سود یک ماهه بسیار تأثیرگذار است.

در مقدار دارایی اولیه خیلی سخت گیر نباشید یعنی اگر دارایی شما امروز 120 بود و شما اشتباهی 100 میلیون محاسبه کردید، هیچ نگرانی نداشته باشید. زیرا این 100 میلیون در ماه‌ها ی مختلف یکسان است و درسود و زیان هیچ تأثیری ندارد. ولی دارایی‌هایی که از آن به بعد اضافه می‌شود بسیار اهمیت دارد. مثل: خرید یک لپ تاپ و… .

امیدوارم بتوانید ماهیانه سود خود را حساب کنید.

به این فکر نکید که محاسبه این سود حرفه‌ای نیست. قطعا من هم می‌دانم که سود حرفه‌ای چگونه باید محاسبه شود. مثلا: اگر دارایی بیزینس شما ماشین یا کامپیوتر است؛ در پایان سال باید 20 درصد استهلاک زده در نظر بگیرید. هم چنین مالیات و ارزش افزوده ی کالاها نیز محاسبه شود. ولی بدون پرداختن به این موضوعات به محاسبه‌ی سود خود بپردازید.

زیان انباشته ، سود و زیان انباشته چیست ؟ زیان انباشته چیست؟

زیان انباشته

سود و زیان انباشته چیست؟ میزان درآمد خالص پس از پرداخت سود سهامداران مشخص می گردد.درآمد یک کسب می تواند مثبت (سود) یا منفی (ضرر) باشد. سود مثبت فرصت زیادی را به صاحبان مشاغل و یا مدیریت شرکت می دهد تا از مازاد درآمد کسب شده استفاده کند. غالباً این سود به سهامداران پرداخت می شود ، اما همچنین می تواند برای اهدافی مانند رشد قسمت ها یمختلف شرکت ، دوباره در شرکت سرمایه گذاری شود. پولی که به سهامداران پرداخت نشده است ، به عنوان سود پس انداز محسوب می شود . در ادامه میخواهیم در مورد سود و زیان انباشته و روش های افزایش سرمایه از محل سود صحبت کنیم. پس با بیلان مهر همراه باشید. ( شرکت حسابداری بیلان مهر زنده رود ارائه دهنده خدمات حسابداری)

زیان انباشته (فهرست مطالب)

سود انباشته چه کمکی به شرکت میکند؟

هر وقت یک شرکت درآمد مازاد ایجاد می کند ، بخشی از سهامداران بلند مدت ممکن است انتظار داشته باشند برخی از درآمد منظم را در قالب سود سهام به عنوان سود پولشان در شرکت بدست آورند. معامله گرانی که به دنبال سودهای کوتاه مدت هستند نیز ممکن است ترجیح بدهند سود سهام بلافاصله دریافت کنند.در برخی از کشور ها سود سهام معاف از مالیات است. از طرف دیگر ، مدیریت شرکت ممکن است معتقد باشد که اگر سود انباشته در شرکت حفظ شود ، می توانند از آن استفاده بهتری استفاده کنند. به همین ترتیب ، ممکن است سهامدارانی وجود داشته باشند که به پتانسیل مدیریت اعتماد کنند و ممکن است اجازه بدهند که درآمد خود را به امید بازده بسیار بالاتر (حتی با مالیات) در شرکت حفظ کنند.

موارد استفاده از سود انباشته چیست؟

تصمیم برای حفظ سود یا توزیع آن در بین سهامداران معمولاً به عهده مدیریت شرکت است. یک شرکت با تمرکز بر رشد ممکن است به هیچ وجه سود سهام پرداخت نکند و یا مبلغ بسیار کمی را پرداخت کند. زیرا ممکن است ترجیح دهد از سود بازمانده برای تامین مالی فعالیت های توسعه استفاده کند . این در زمانی است که سود انباشته داشته باشیم. اگر زیان انباشته داشته باشیم شرایط متفاوت است.

  • سود درآمدی را می توان بین صاحبان مشاغل (سهامداران) به شکل سود سهام توزیع کرد.
  • می توان برای گسترش فعالیتهای تجاری موجود مانند افزایش ظرفیت تولید محصولات موجود یا استخدام نمایندگان فروش بیشتر سرمایه گذاری کرد.
  • می توان برای تولید یک محصول جدید سرمایه گذاری کرد.
  • از این پول می توان برای هرگونه ادغام ، کسب یا مشارکت احتمالی که منجر به بهبود چشم انداز تجاری شود استفاده کرد.
  • همچنین می تواند برای خریدهای سهم مورد استفاده قرار گیرد.
  • از این درآمد می توان برای بازپرداخت هر گونه وام (بدهی) برجسته تجاری که ممکن است داشته باشند استفاده کرد.

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته چگونه است؟

برای نحوه محاسبه سود و زیان انباشته باید در پایان هر سال مالی در بخش حقوق صاحبان سهام میزان آن را قید کنیم. و برای محاسبه آن باید سود انباشته ابتدای دوره را به خالص سود و زیان اضافه کنیم. در مرحله بعد سود سهام را از آن کم کنیم. هرگونه تغییر در خالص درآمدها به طور مستقیم در این حساب تاثیرگذار خواهد بود. یکی از عوامل موثر در سودآور یا زیان بار بودن یک شرکت ، افزایش و کاهش در خالص درآمد ها است.

جایگاه گردش حساب سود (زیان) انباشته در صورتهای مالی

صورتهای مالی باید تغییرات حقوق صاحبان سهام را منعکس کند و در واقع بخشی از این تغییرات در گردش حساب سود و زیان انباشته در ذیل صورت سود و زیان دوره انعکاس می‌یابد

و سایر تغییرات از جمله گردش حساب اندوخته قانونی حساب اندوخته اختیاری و سود انباشته یا Retained Earnings و حساب های مربوط به اقلامی که طبق استانداردهای حسابداری به‌طور مستقیم به حقوق صاحبان سهام منظور می‌شود

اثر مالیاتی سود و زیان انباشته

در پاسخ به این مورد باید گفت که طبق ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم بند ۱۲ زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آنها با توجه به مقررات احراز گردد.

درآمد سالیانه و سال‌های بعد استهلاک پذیر است و در اظهارنامه عملکردی جدولی با نام استهلاک زیان سنواتی وجود دارد که مانند زیان سنواتی در این جدول لحاظ می شود و این مبلغ در جدول محاسبه مالیات در اظهارنامه لحاظ می گردد و محاسبه مبلغ مالیات سال جاری را تغییر میدهد.

صورت سود محاسبه سود و زیان و زیان چیست و حاوی چه اطلاعاتی می باشد؟

صورت سود و زیان یکی از اجزای اصلی گزارشگری مالی و یکی از مهم‌ترین گزارش‌های حسابداری برای ارائه به استفاده‌ کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی می‌باشد. این صورت حساب محاسبه سود و زیان همچنین یکی از اجزای تشکیل دهنده صورت‌های مالی اساسی نیز می‌باشد. بنابراین در ابتدا با مفهوم صورت‌های مالی اساسی آشنا خواهیم شد.

صورت های مالی:

براساس فعالیت‌های یک موسسه در یک بازه زمانی مشخص و برپایه داده‌های مالی در طول یک دوره مالی، گزارش‌هایی تهیه می‌شود که به این نوع گزارش‌ها “صورت‌های مالی” گفته می‌شود. این گزارش‌ها که بر اساس استانداردهای تعیین شده حسابداری و اصول پذیرفته شده آن تهیه می‌شود. گزارش های صورت های مالی نشان دهنده عملکرد یک شرکت در یک دوره زمانی مشخص می‌باشد. این دوره‌ها می‌تواند کوتاه مدت و بلند مدت باشد. در گزارشگری مالی انواع مختلفی از گزارش‌های مالی وجود دارد؛ اما مهم‌ترین و اصلی‌ترین آن‌ها صورت‌های مالی اساسی می‌باشد.

صورت‌های مالی اساسی شامل موارد زیر می باشند:

صورت سود و زیان چیست؟

یکی از مهم‌ترین معیارها برای خرید سهام یک شرکت پذیره نویسی شده در بورس اوراق بهادار ، میزان سودآوری یا ضرر دهی آن شرکت در بازه حداقل یکساله می‌باشد. در واقع مهم‌ترین موضوعی که نشان دهنده موفقیت و میزان بازدهی مثبت یک شرکت در یک دوره مالی می‌باشد، میزان سودآوری آن شرکت است. در واقع به هر اندازه که میزان سودآوری شرکت در مقایسه با ارزش سهام شرکت بیشتر باشد، یکی از نشانه‌های ارزنده بودن سهام آن شرکت است. صورت سود و زیان به طور کاملا مشخص نمایانگر میزان سود یا زیان شرکت در پایان دوره مالی می‌باشد. شرکت‌ها باید طبق قانون در پایان هر سال مالی، صورت سود و زیان خود را تهیه و منتشر کنند تا از این طریق، میزان سودآوری و یا ضرر دهی خود را به سهام‌داران شرکت اطلاع دهند.

اقلام تشکیل دهنده صورت سود و زیان :

برای تهیه گزارش سود و زیان شرکت‌، نیاز به اطلاعات مهم آن شرکت در طول یک دوره فعالیت می‌باشد. مهم‌ترین اطلاعات مورد نیاز به شرح زیر است:

شامل تمامی درآمدهای شرکت در طول یک دوره مالی که بر اثر انجام عملیات اصلی محاسبه سود و زیان شرکت حاصل شود. اعم از درآمد حاصل از فروش کالا یا خدمات به صورت خالص.

شامل تمامی هزینه‌هایی که در طول یک دوره برای کسب آن درآمد و یا فروش یک کالا انجام می‌شود که این مبلغ از درآمدهای عملیاتی کسر می‌گردد.

از کسر مبلغ درآمدهای عملیاتی و بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی بدست می‌آید.

بعد از بدست آوردن سود یا زیان ناخالص، مبالغی نیز از این مبلغ کسر خواهد شد. از قبیل هزینه‌های فروش و اداری و عمومی بعلاوه مبلغی به عنوان سایر هزینه‌ها. همچنین مبلغی نیز به آن اضافه خواهد شد تحت عنوان سایر درآمدها که حاصل این مبالغ سود و زیان عملیاتی را نشان خواهد داد.

بعد از محاسبه سود و زیان عملیاتی مبالغی تحت عنوان هزینه‌های مالی و سایر هزینه‌ها از آن کسر و مبلغی تحت عنوان سایر درآمدها به آن اضافه می‌شود تا سود و زیان ما قبل از کسر مالیات بدست آید.

بعد از کسر مالیات در صورت مشمول بودن سود و زیان خالص شرکت در یک دوره مالی بدست خواهد آمد؛ اما مهم‌ترین بخش از صورت سود و زیان، محاسبه سود و یا زیان پایه هر سهم ( EPS ) می‌باشد. همانطور که می‌دانید منظور از EPS یعنی مقدار سود کسب شده به ازای هر سهم (Earning Per Share) که به شکل زیر محاسبه خواهد شد:

تعداد سهام منتشر شده / سود خالص = سود (زیان) خالص هر سهم

بنابراین تمامی محاسبات در این صورت مالی برای بدست محاسبه سود و زیان آوردن سود خالص خصوصا سود خالص هر سهم انجام می‌پذیرد. این موضوع در تصمیم گیری‌های آینده سهام‌داران و یا سرمایه گذاران برای ادامه سهام داری و یا سرمایه گذاری در سهم نقش مهمی را ایفا خواهد کرد.

مشاهده صورت سود و زیان شرکت ها :

حال سوال اینجاست که این اطلاعات را چگونه می‌توان بدست آورد؟ و آیا تمامی افراد می‌توانند به صورت‌های مالی شرکت‌ها خصوصا صورت سود و زیان دسترسی داشته باشند؟ در واقع پاسخ به این سوال مشخصا بله هست. چرا که طبق قانون بازار اوراق بهادار در جهت حمایت از سرمایه گذاران، شورای بورس اوراق بهادار وظیفه نظارت بر حسن اجرای قوانین سازمان بورس اوراق بهادار را دارد؛ به همین دلیل جهت شفاف سازی اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، سامانه‌ای را طراحی کرده‌اند تا تمامی افراد اعم از سهام‌داران، سرمایه گذاران و حتی افراد عادی بتوانند این اطلاعات را به راحتی استخراج نمایند و از آن استفاده کنند. برای دسترسی به این اطلاعات کافیست وارد سامانه کدال به آدرس codal.ir شوید و تمامی اطلاعات از قبیل اطلاعیه‌های مهم و صورت‌های مالی شرکت‌ها را در آنجا مشاهده نمایید.

نحوه محاسبه سود و زیان در نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش

نحوه محاسبه سود و زیان در نرم افزار حسابداری پیمانکاری

تمامی صاحبان کسب و کار، برای به دست آوردن سود و درآمد در صنوف مختلف دست به فعالیت می زنند و هدف نهایی آنها نیز تحقق همین مهم است. دستیابی به این هدف نیز در بین اشخاص و شرکتهای پیمانکاری و عمرانی دیده می شود. آنها می بایست در کنار فعالیت های روزانه خود از میزان درآمد هر پروژه نیز آگاهی داشته باشند. با استفاده از گزارش سود و زیان در نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش، این هدف به واقعیت تبدیل خواهد شد.

اعداد و ارقامی که گزارش سود و زیان در نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش ارائه می دهد، از محاسبه میزان هزینه ها و درآمدهای ثبت شده توسط کاربران در نرم افزار حسابداری می باشد. با ثبت هر فاکتور خرید و صورت هزینه، نرم افزار به صورت کاملا خودکار در هر لحظه قادر به محاسبه سود و زیان برای هر پروژه می باشد.

اینکه چه سرفصل هایی در محاسبه سود و زیان دخیل باشند، توسط خود کاربر قابل تنظیم است. جهت تنظیم صورت سود و زیان در نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش، می توانید وارد پروژه مورد نظر شده و صورت سود و زیان جدیدی تعریف نمایید. سپس در قسمت کدهای بدهکار و بستانکار، سرفصل های موردنظر خود را وارد نمایید. نکته قابل توجه این است که به صورت کاملا مجزا می توانید از میزان سود و زیان هر پروژه در تاریخ های مختلف مطلع شوید.

مقالات مرتبط

آیا می دانید نرم افزار حسابداری ساختمانی کاوش، چه ویژگی هایی دارد؟

آیا می دانید سود و زیان هر پروژه در نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش در هر لحظه به آسانی قابل مشاهده است؟

کلیه پروژه های خود را با نرم افزار حسابداری پروژه ای کاوش مدیریت کنید!

فراموشی زیان‌ نجومی نورچشمی‌ها، محاسبه سود کانون پرورش فکری

فراموشی زیان‌ نجومی نورچشمی‌ها، محاسبه سود کانون پرورش فکری

پیشنهاد نابخردانه وزارت ارشاد بار دیگر ثابت کرد، کتاب و کتاب‌خوانی چقدر در این سرزمین غریب است که نه‌تنها برای ارتقای آن هیچ کنش مالی و معنوی صورت نمی‌پذیرد بلکه از کالبد نحیف آن انتظار سوددهی وجود دارد و به نیستی نیز، تهدید می‌شود.

می‌گویند کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دیگر نان ندارند. زیان‌ده هستند و باید واگذار شوند! حدود هزار کتابخانه‌ با سه‌ هزار نیرو که به عنوان شاخص‌ترین و موثرترین نهاد مختص کودکان و نوجوانان، فرزندان این مملکت را پرورش داده و قرار است پرورش دهند اما دریغ که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن‌ها به چشم بنگاه‌های اقتصادى نگاه می‌کند که باید سودآور باشند! آن‌ها که خوب می‌دانند، مرغک بی بال و پر کانون را بعدها بی دردسرتر می‌توانند ذبح کنند.

از جان کانون چه می‌خواهند؟

برنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای جداسازی کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و الحاق آن به نهاد کتابخانه‌های عمومی تازه‌ترین دست‌اندازی دولت برای مصادره و افزودن سهم خود در این حوزه کلیدی است که متأسفانه با چراغ خاموش هم دنبال شده و تنها دفتر هیات دولت با انتشار یک خبر کاملاً مبهم و گنگ، نسبت به این تصمیم اطلاع‌رسانی نارسایی صورت داد.

در این راستا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با استناد به تبصره‌های یک و ۲ ماده یک قانون تأسیس کتابخانه‌ها، به دلیل آنچه «قرابت مأموریتی» کانون و نهاد کتابخانه‌های عمومی عنوان می‌کنند، پیشنهاد واگذاری کتابخانه‌های تحت پوشش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به کتاب‌خانه‌‌های عمومی را داده‌اند.

جالب‌تر آنکه این واگذاری در حالی پیشنهاد شده است که ظاهرا، کتابخانه‌های «آستان قدس رضوی»، امامزاده معصومه در قم، شاه‌ عبدالعظیم، احمدبن موسی، کتابخانه ملی، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه‌های تحت عنوان «وقف» توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی اداره نمی‌شوند. اما نتیجه چیست؟

در صورت موافقت با این درخواست دولت از سوی کمیسیون مدیریت امور عمومی دولت، تمام کتابخانه‌های کانون پرورش فکری که تاکنون زیر نظر وزارت آموزش و پرورش خارج می‌شوند و تعطیلی و نابودی دست‌کم یک‌هزار کتابخانه‌ میراث کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان پایگاه‌های فرهنگی در سراسر ایران، با نزدیک به ۳ هزار نیروی انسانی‌، در دستور کار قرار می‌گیرد!

اما سوال اینجاست که بانیان این پیشنهاد که ادعای اتکا به قانون را دارند، چگونه می‌خواهند مجوز واگذاری مراکز فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را که شرکت دولتی وابسته به وزارت آموزش و پرورش است به نهادی غیردولتی توجیه کنند؟!


از سوی دیگر حتی اگر طرح غلط مساله سوددهی هم مطرح باشد، این پیشنهاد، به معنای تعطیلی کانون است زیرا با جدا شدن کتابخانه‌ها برخلاف تصور، حجم بزرگی از هزینه‌های کانون و بخش زیان‌ده آن جدا نمی‌شود، بلکه محل اصلی درآمد و چرخش چرخه اقتصادی کانون حذف خواهد شد.

بنگاه‌های زیان‌ده که اولویت هستند

هویت کتاب‌خانه در هیچ‌ کجای دنیا با سوددهی گره نخورده است. سود کتاب‌خانه پرورش و تعالی دانش و تفکر است. حال که اولویت دولت سوددهی قلمداد می‌شود، بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها دولتی و حکومتی بسیاری هستند که با توجه به هزینه‌ای که برای آن‌ها می‌شود خروجی لازم و مناسبی ندارند؛ شرکت‌هایی مانند صداوسیما، خبرگزاری‌ جمهوری‌اسلامی، روزنامه‌های دولتی و حکومتی به ویژه ایران، کیهان، اطلاعات، جمهوری‌اسلامی از این قبیل مراکز بودجه‌خواری هستند که سودی در پی ندارند و فقط هزینه روی دست مردم می‌گذارند.

در مورد شرکت‌های زیان‌ده نیز، اولین شرکت بازرگانی دولتی است که بابت یارانه آرد، نان و گندم ۲۱ هزار میلیارد تومان زیان دارند و این در واقع یارانه‌ای است که دولت به نان می‌دهد. مثلاً گندم که سه هزار تومان هزینه آن است را خریداری می‌کند و به قیمت زیر هزار تومان می‌فروشد یعنی یارانه می‌دهد.

دومین شرکت برق حرارتی است که ۲۱ هزار میلیارد تومان زیان ناشی از تفاوت هزینه تمام شده و قیمت فروش برق است، سپس توانیر ۹ همت، بانکی ملی ۶ همت، شرکت ملی گاز ۵.۸ همت، شرکت هواپیمایی هما ۳.۵ همت، شرکت منابع آب ۲.۹ همت، بانک مسکن ۸۰۰ میلیارد تومان، سازمان انرژی اتمی ۷۰۰ میلیارد تومان و صندوق بیمه کشاورزی ۲۰۰ میلیارد تومان و مجموع زیان شرکت‌های دولتی ۷۱ هزار میلیارد تومان در یک سال برآورد می‌شود.

و در پایان.

در نهایت باید گفت که پیشنهاد نابخردانه وزارت ارشاد بار دیگر ثابت کرد، کتاب و کتاب‌خوانی چقدر در این سرزمین غریب است که نه‌تنها برای ارتقای آن هیچ کنش مالی و معنوی صورت نمی‌پذیرد بلکه از کالبد نحیف آن انتظار سوددهی وجود دارد و به نیستی نیز، تهدید می‌شود.

حال‌ آنکه نابود کردن بنیادهای ریشه‌دار این مرز و بوم و کانون‌های انسان‌ساز و خاطره‌ساز نسل‌ها، ضربه سنگینی بر مسیر رشد، استعدادیابی و پرورش کودکان این سرزمین است؛ همان‌ها که بزرگان انقلاب، آن‌ها را «امیدِ» ایران توصیف کردند.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.