ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک ارز فیات ( Fiat Currency) داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
دلیل اصلی آن هم تورمزا بودن ارزهای کاغذی یا همان فیاتمانی است. دلیل اصلی تورمزا بودن آنها نیز حکومتهای
کشورهای مختلف هستند که برای مقاصد مختلف دست به چاپ بدون حسابوکتاب ارز رایج خود میزنند . اما بیت کوین با توجه به محدود بودن تعداد و غیرمتمرکز بودن آن میتواند راه مناسبی برای جلوگیری از این ابر تورمها در نظر گرفت. این در حالی است که رمز ارزها هنوز راه درازی را در پیش دارند.
تاریخچه پول کاغذی (فیات مانی)
مردم دنیا قرن ها پیش برای تبادل اقلام مورد نیاز خود از مبادله کالا به کالا استفاده می کردند. بعدها پول کاغذی در کشور چین چاپ شد. استان سی چوآن در قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی یا همان فیات مانی را آغاز کرد. ابتدا امکان تبدیل این پول کاغذی به ابریشم، طلا و یا نقره وجود داشت ولی در نهایت طی قرن سیزدهم میلادی، یک سیستم ارز فیات تشکیل شد. مورخان نوشته اند که این سیستم پولی در سقوط امپراتوری مغول ها نقشی اساسی داشته است و ارز فیات ( Fiat Currency) هزینه های بیش از اندازه و ابرتورم ریشه اصلی مشکلات آن بودند.
در قرن هفدهم میلادی، پول فیات در اروپا توسط کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند مورداستفاده قرار گرفت. البته سیستم فیاتمانی در سوئد شکست خورد و دولت مجبور شد آن را کنار بگذارد و از نقره استفاده کند. در طول دو قرن بعدی فرانسه، مستعمرات آمریکا و سپس دولت فدرال ایالت متحده امریکا از ارز کاغذی یا همان فیاتمانی استفاده کردند و نتایج خوبی گرفتند. با فرارسیدن قرن بیستم میلادی، آمریکا دوباره استفاده از ارز کالا محور را در دستور کار قرارداد ، اما این بار بهصورت محدود. در سال ۱۹۳۳ ، دولت امکان تبدیل پول کاغذی به طلا را از بین برد. در سال ۱۹۷۲ (دوران ریاست جمهوری نیکسون) ایالاتمتحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و از سیستم ارز فیات یا همان پول کاغذی استفاده کرد. درنتیجه این اقدام، طلا در سطح جهانی از میان تبادلات و معاملات کنار گذاشته شد و کشورهای مختلف تصمیم گرفتند از فیات استفاده کنند. این سرآغاز پولهای کاغذی از ابتدای تاریخ بشریت و تبادلات کالا به کالا تا به شکل امروزی بود.
ارزهای فیات چگونه کار می کنند؟
ارزهای فیات یا همان پول کاغذی امروزی توسط هیچ کالای فیزیکی پشتیبانی نمی شود، بلکه با اعتقاد افراد و دارندگان آن ارزشمند و به موجب دستورات دولتی و قانونی ارزش گذاری می شود. پول کاغذی به عنوان یک وسیله ذخیره سازی برای قدرت خرید و جایگزینی برای سیستم مبادله ای نقش بازی می کند. این به مردم اجازه می دهد تا محصولات و خدمات را همان طور که نیاز دارند، بدون نیاز به مبادله کالا با کالا خریداری کنند.
ارزش پول فیات بستگی به نحوه عملکرد اقتصادی یک کشور، نحوه اداره کشور و تأثیر این عوامل بر نرخ بهره بانکی دارد. کشوری که بی ثباتی سیاسی را تجربه می کند، احتمالاً دارای یک ارز فیات ضعیف و قیمت های تورم زا است، که خرید محصولاتی که مردم نیاز روزانه دارند را برای آن ها دشوار می کند. یک ارز فیات زمانی به خوبی کار می کند که عموم مردم به توانایی آن ارز اعتقاد و برای قدرت خرید، اعتماد کافی داشته باشند. همچنین باید اعتبار کامل دولت حاکم را برخوردار باشد و البته به میزان چاپ این ارزها توسط بانک های مرکزی دولت ها نیز مربوط است.
مزایا و معایب استفاده از ارز فیات
مهم ترین ویژگی ارزهای فیات، بر خلاف کالاهایی مانند طلا، مس و نقره، ثبات ارزش آن است. استفاده از پول فیات در قرن بیستم رایج شد، زیرا دولت ها و بانک ها برای محافظت از اقتصاد خود در برابر رکودهای مکرر چرخه تجاری وارد عمل شدند. ارزهای مبتنی بر کالا به دلیل چرخه تجاری منظم و رکودهای دوره ای نوسان داشتند. بانک های مرکزی می توانند در صورت نیاز پول کاغذی را چاپ یا نگهداری کنند و بر روی آن ها کنترل بیشتری در عرضه پول، نرخ بهره و نقدینگی داشته باشند.
به عنوان مثال، کنترل فدرال رزرو بر عرضه و تقاضای پول، آن را قادر ساخت تا بحران مالی جهانی سال 2008 را از آسیب رساندن بیشتر به سیستم مالی ایالات متحده و اقتصاد جهانی مدیریت کند. اگر چه پول فیات به عنوان ارز باثبات تری در دنیا دیده می شود که می تواند در برابر رکود کاهش یابد، اما بحران مالی جهانی خلاف آن را ثابت کرد. حتی فدرال رزرو که عرضه پول را کنترل می کند، نتوانست از وقوع بحران جلوگیری کند. منتقدان پول فیات استدلال میکنند که عرضه محدود طلا آن را به ارز ثابت تری نسبت به پول فیات که عرضه نامحدودی دارد، تبدیل می کند.
شکست ارزهای فیات
در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، بانک مرکزی زیمباوه به علت مشکلات اقتصادی، چاپ پول ملی خود را به میزان شگفت انگیزی افزایش داد. این اقدام منجر به ابرتورم در این کشور شد و در سال ۲۰۰۸ نرخ تورم این کشور بین ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیارد درصد قرار داشت. قیمت ها به سرعت در حال افزایش بودند و شرایط به حدی بد شده بود که مشتریان برای خرید مایهتاج روزانه خود دچار مشکل شده بودند. آن ها محبور به حمل کیسه هایی پر از پول بودند. در اوج بحران اقتصادی این کشور، ۱۰۰ تریلیون دلار زیمباوه ای، معادل ۴۰ سنت از ارز کشور آمریکا بود.
تفاوت ارز فیات با طلا در چیست؟
طلا امکان تبدیل اسکناس های کاغذی به طلا را فراهم میکرد و پشتوانه تمام پول های کاغذی این سیستم، مقداری مشخصی از این فلز گران بها بود که توسط دولت نگهداری می شد. در یک سیستم ارزی کالا محور، دولت ها و بانک ها تنها در صورتی می توانند ارز جدید وارد چرخه اقتصاد کنند که مقدار متناسبی از طلا در ذخایر خود داشته باشند. چنین سیستمی توانایی دولت برای تولید پول و افزایش ارزش آن (صرفا بر اساس فاکتورهای اقتصادی) را محدود می کند. در اکوسیستم ارزهای فیات، پول را نمی توان به چیز دیگری تبدیل کرد.
در این سیستم، مسئولین می توانند به صورت مستقیم روی ارزش پول تاثیر گذاشته و افزایش یا کاهش قیمت آن را به شرایط اقتصادی وابسته ارز فیات ( Fiat Currency) کنند. بنابراین دولت ها و بانک های مرکزیشان اختیارات بیشتری خواهند داشت و با به کار گیری ابزارهای مختلف می توانند نسبت به انواع شرایط و بحران های اقتصادی، واکنش مناسب نشان دهند. بانک داری ذخایر کسری (Fractional Reserve Banking) و کاهش کمی (Quantitative easing) از جمله ابزارهایی هستند که این سیستم در اختیار دولت ها و بانک ها قرار می دهد. طرفداران طلا ادعا می کنند سیستم یک ارز کالا محور به دلیل پشتوانه فیزیکی و ارزشمندش، ثبات بیشتری دارد. در مقابل، طرفداران سیستم پولی فیات می گویند که قیمت طلا هرگز با ثبات نبوده است. نوسان و تغییر در میزان ارزش، هم برای ارز کالا محور و هم برای ارز فیات اتفاق می افتد، ولی در سیستم فیات، دولت در شرایط اقتصادی اضطراری اختیار عمل بیشتری دارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است. بیت کوین مثل بیشتر کریپتوکارنسی ها، یک موجودی محدود و کنترل شده دارد، اما در مقابل، بانک ها می توانند هر مقدار از ارز فیات را بدون هیچ پیش نیازی و با توجه به صلاح دیدشان برای اقتصاد کشور، تولید کنند.
رمز ارزها پول دیجیتالی هستند و معادل فیزیکی ندارند و مرزی برای آن ها تعیین نشده است. بنابر این برای انجام تراکنش های بینالمللی محدودیت های کمتری دارند. علاوه بر این، تراکنش های رمزارزی برگشت ناپذیر هستند و با توجه به ماهیت رمزارزها، دنبال کردن و پیگیری امور مالی در مقایسه با سیستم فیات بسیار دشوارتر خواهد بود. در حال حاضر، بازار ارزهای دیجیتال خیلی کوچک تر و در نتیجه پُر نوسان تر از بازارهای سنتی است. این نوسان زیاد احتمالا یکی از دلایل اصلی پذیرفته نشدن رمزارزها در بخش اصلی اقتصاد بوده است، اما با ادامه رشد این اقتصاد نوپا و پخته شدن کاربران آن، نوسانات نیز کاهش خواهد یافت.
نظر شما در رابطه با ارز فیات و آینده آن ها چیست؟
دیدگاه خود را در بخش نظرات برای ما بنویسید.
سوالات متداول:
ارز فیات دقیقا هین پول هایی است که برای رد بدل کردن کالاهای خود استفاده میکنیم هر کشوری پول رایج خود را دارد در طول تاریخ بشریت همیشه برای مبادلات و رفع نیازهای انسان ها یک اوراق بها داری جابه جا شده و در نتیجه یک داد و ستد همیشه فروشنده و خریدار مبادلات خود را انجام داده اند. اما هیچ تضمینی برای آینده ارزهای فیات وجود ندارد.
تفاوت ارز فیات با ارزهای دیجیتال در چیست؟
ارز فیات و ارزهای دیجیتال پشتوانه فیزیکی ندارند و این تنها وجه تشابه آن ها با یکدیگر است. در حالی که پول فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود، رمز ارزها اصولا به خاطر یک دفتر کل توزیع شده به نام بلاک چین، ساختاری غیر متمرکز دارند. نحوه تولید این دو نوع پول نیز کاملا متفاوت است.
قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات
Bitcoin Compared To The Largest Fiat Currencies In The World by Market Cap
در شبکه هاي اجتماعي همراه ما باشيد :
شامل آموزش، اخبار فاندامنتال ، تحلیل های روز ارزهای ديجيتال
لطفا روی تیتر خبر مورد نظرتان کلیک کنید تا متن کامل آن خبر دیده شود
مقایسه ارزش کلی ارزش بیت کوین با ارزهای فیات کشورها
به کاهش جایگاه ارزش روبل روسیه ، شش روز پس از شروع جنگ با اوکراین دقت کنید
خبر، نظرات شما، یا گزارش خطا و یا لزوم به روزرسانی
همه چیز درباره ارز دیجیتال ریپل، گذشته حال و آینده
همه چیز درباره ترون از مفاهیم تا پیش بینی قیمت و USDD
همه چیز درباره کاردانو ، آینده و پیش بینی قیمت
لیست بزرگترین صرافی های ارز دیجیتال جهان ⭐⭐⭐⭐⭐ 🏛️
صرافی های ایرانی ارز دیجیتال 🏛️
برترین ارزهای بازار ارز دیجیتال
پروژه های رمزارز جذاب دیفای و اوراکل برای سرمایه گذاری را بشناسید
ارز دیجیتال Razor Network در یک نگاه
ارز دیجیتال DESPACE در یک نگاه
ائتلاف برای مقابله با دستکاری در بازار
تحليل تکنيکال ارز پینتورک pNetwork با نماد PNT
هر آنچه نیاز دارید:
کاربران حرفه ای با تحلیل های تکنیکال و اخبار فاندامنتال، بازارها را پیش بینی میکنند و برای امنیت بیشتر در حفظ سرمایه برای تعیین مواقع ورود و خروج از بازار، میتوانند از مطالب سایت بهره زیادی ببرند.
Professional users predict the markets with technical analysis and fundamental news and can benefit from the site's content for more security in maintaining capital for entry and exit
سوال دارید؟ حتما مطرح بفرمایید یا اگر بخشی، به روزرسانی نیاز دارد عنوان کنید
لطفا دیدگاه و سوالات خود را در هر بخش درج کنید.
با Digim4u.com هر روز در کسب دیجیتال، هدف های بالاتری را بدست آورید
با ابزارهای حرفه ای و رابط های کاربری آسان در داشبورد ارزهای دیجیتال، خودتان را مجهز کنید و بهره وری زمانی را افزایش دهید.
. Equip yourself with the introduced tools with Crypto`s Dashboard and increase your time efficiency
فهرست سایت Contents
تمامی حقوق و آثار این سایت محفوظ و نقل مطالب سایت، با درج نام و لینک الزامی است
سلب مسئولیت: تمامی مطالب این سایت صرفاً برای اهداف آموزشی است و به عنوان قانون، تعهد، سرمایه گذاری مالی، اقتصادی یا پیشنهادهای مختلف ارائه نشده یا قرار نیست از آن استفاده شود.
ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارز دیجیتال دارد؟
تا حالا به این فکر کردهاید که پولهای کاغذی امروز، از کجا آمدند؟ یا مثلا چرا پول به صورت کاغذ درآمد؟ ارز فیات چیست؟ اینکه گفته میشود ارزش پول یک کشور بالاست، این ارزش چگونه ایجاد میشود؟ امروز، مفهوم «ارز» یا همان پول در حال تغییر است و ما شاهد آن هستیم که روز به روز استفاده از ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، بیشتر میشود.
اگر به شناخت مفهوم پول و تاریخچه آن علاقهمند هستید، توصیه میکنیم حتما ارز فیات چیست را بخوانید.
ارز فیات چیست؟
معنای دقیق ارز فیات چیست؟ آیا ارز فیات همان پولهای کاغذی است که امروز در جیب همه افراد وجود دارد؟ عجله نکنید، ابتدا بهتر است بدانید که به هر چیز انتقالدهنده ارزش بین دو نفر، ارز گفته میشود. گاهی این ارزش از طریق همان پول رایج منتقل میشود. ممکن است از ارزهای دیگری مثل ارزهای دیجیتال هم برای انتقال ارزش استفاده شود.بهتر است فعلا به بحث خودمان برگردیم.
پول یا ارز فیات، آن دسته از ارزهایی هستند که توسط دولتها (بانکهای مرکزی) چاپ و توزیع میشوند. ممکن است برخی از این ارزهای فیات با طلا یا نقرهای که در خزانه بانک مرکزی قرار دارد، پشتیبانی شوند.
البته، گاهی هم یک ارز فیات با کالای فیزیکی مثل طلا پشتیبانی نمیشود و ارزشش را از دولتی که آن را چاپ کرده، میگیرد. یعنی زمانی که مردم یک کشور به دولتی اعتماد کرده و آن را انتخاب میکنند، ناخودآگاه به پول چاپشده آن نیز اعتماد خواهند کرد.
ارزش پول یا ارز فیات به میزان عرضه آن و ثبات سیاسی و اقتصادی دولتی که آن را منتشر کرده، بستگی دارد. همین پولهای رایج مثل دلار، یورو و ریال که بهطور روزمره از آن استفاده میکنید، ارز فیات هستند.
پول یا ارز فیات چگونه کار میکند؟
ارزشی که در ارز فیات وجود دارد، ارز فیات ( Fiat Currency) فقط به این دلیل است که یک دولت از آن پشتیبانی میکند. این عامل موجب میشود مردم نیز بهطور ناخواسته به ارزشمند بودن این ارزها اعتماد کنند. قبلا دولتها برای اینکه پولهای کاغذی چاپ و توزیع کنند، مقدار مشخصی از کالای فیزیکی ارزشمند مثل طلا یا دلار را در خزانه بانک مرکزی قرار میدادند. مردم هم میتوانستند این پولهای کاغذی را هر زمان که خواستند به بانکها بازگردانند و به جای آن طلا بگیرند.
پشتوانه ارز فیات چیست؟
امروزه خبری از پشتوانه طلا یا نقره برای پول یا همان ارزهای فیات نیست! در واقع، مردم به اعتبار دولتها به ارزشمند بودن ارز فیات اعتماد میکنند. دلار، یورو و دیگر ارزهای مطرح جهان، همگی ارز فیات هستند. جالب است بدانید کلمه فیات، ریشه لاتین داشته و به «توافق طرفها روی یک چیز» اشاره دارد. پس ارز فیات، ارزی است که طرفها روی ارزشمند بودن آن به توافق میرسند.
به دلیل اینکه ارزهای فیات از پشتوانه فیزیکی برخوردار نیستند، بنابراین این ارزها ممکن است در طول زمان، ارزش خودشان را در نتیجه تورم از دست بدهند. بخشی از این تورم هم میتواند در اثر چاپ و عرضه زیاد این ارزها توسط بانک مرکزی ایجاد شود.
حالا با توضیحاتی که دادیم، تصور کنید روزی، مردم اعتمادشان را به دولت از دست بدهند. در این صورت، ارزش ارز رایج آن کشور روز به روز کمتر میشود. در مقابل، ارزهایی که پشتوانه آنها طلاست، اینگونه نیستند. این ارزها به دلیل اینکه همیشه تقاضا برای طلا و جواهرات وجود دارد، ارزش خود را در هر حالتی حفظ ارز فیات ( Fiat Currency) میکنند.
بررسی تاریخچه ارز فیات
حالا که با مفهوم ارز فیات آشنا شدید، بهتر است بدانید که تاریخچه ارز فیات چیست. ارزهای فیات، اولین بار در قرن دهم میلادی و در چین متولد شدند. این ارزها از اواخر حکومت سلسله مینگ در چین به وجود آمدند. اما چگونه؟ چین در آن زمان هم جمعیت بالایی داشت و تقاضا برای سکه و پولهای فلزی، بیشتر از کل موجودی فلزات گرانبها در این کشور بود.
حکومت تصمیم گرفت که روی تکههای کاغذ، ارزشی معادل پولهای فلزی بگذارد تا مردم بتوانند بهجای سکه، از سفتههای اعتباری استفاده کنند. مردم چین نیز از قبل با مفهوم این سفتهها آشنا بودند، بنابراین، خیلی زود استفاده از این کاغذها را به جای سکه پذیرفتند.
با روی کار آمدن سلسله سونگ در چین، تجارت نیز در این کشور و بهویژه منطقه سیچوان رونق زیادی گرفت. کمکم تجار و کسب و کارهای خصوصی هم اقدام به صدور سفتههای اعتباری کردند. کار به جایی رسید که صدور این کاغذهای اعتباری به وزارت دارایی چین سپرده شد.
غربیها هم استفاده از پول کاغذی را از قرن هجدهم شروع کردند. کشورهایی مثل فرانسه و آمریکا اوراق اعتباری را صادر کردند که افراد میتوانستند از آنها برای پرداختهای خودشان استفاده کنند.
در ابتدای قرن بیستم، دولت آمریکا به مردم وعده داد که هرکس بخواهد، میتواند در قبال اسکناس یا پول کاغذی خود، کالاهای ارزشمندی مثل طلا دریافت کند. البته، به دلیل جنگ داخلی آمریکا و نیاز به بازسازی بسیاری از زیرساختها در این کشور، این برنامه لغو شد.
در نهایتا این ریچارد نیکسون، رئیسجمهور وقت آمریکا بود که در سال 1971، اقدامات اقتصادی و پولی جدید را به اجرا درآورد. در نتیجه این اقدامات، آمریکا قابلیت تبدیل مستقیم دلار به طلا را لغو کرد، چون ذخیره طلا در آن زمان روبه کاهش بود. پس از آن، بیشتر کشورها هم تولید ارزهای فیات را آغاز کردند.
مزایای ارز فیات چیست؟
ارز فیات اگر بتواند اهداف مشخصشده برای اقتصاد کشورها را بهدرستی انجام دهد، مزایای مناسبی خواهد داشت. مهمترین این اهداف، حفظ ارزش داراییها و سادهسازی مبادلات و داد و ستد بین افراد است. استفاده از ارزهای فیات، حساب و کتاب در خرید و فروش کالا را هم سادهتر میکند.
از آنجا که موجودی ارزهای فیات مثل طلا یا نقره محدود نیست، بانک مرکزی کنترل بیشتری روی توزیع و موجودی این ارزها دارد. بانکهای مرکزی میتوانند متغیرهای اقتصادی مثل سیستم اعتبار (وامدهی)، نقدینگی و نرخ بهره بانکی را مدیریت کنند. برای نمونه، فدرال رزرو آمریکا (بانک مرکزی) دو وظیفه دارد: پایین نگهداشتن نرخ بیکاری و تورم.
معایب ارز فیات چیست؟
بحران مسکن آمریکا در سال 2007 ، باعث زنجیرهای از بحرانها و رکود بزرگ اقتصادی در جهان شد. بهدنبال همین اتفاقات بود که همه متوجه شدند بانکهای مرکزی همیشه قادر به جلوگیری از رکود و نابسمانی اقتصادی نیستند.
بهعلاوه، زمانی که از ارزهای فیات در اقتصاد یک کشور استفاده میشود، امکان بروز حباب قیمتی هم بالا میرود. دلیل، این است که موجودی و عرضه ارزهای فیات نامحدود است و بانک مرکزی هرچقدر که بخواهد میتواند پول چاپ کند.
بهتر است با ذکر یک مثال، درک بهتری از معایب ارز فیات داشته باشیم. بدترین شیوه استفاده از ارزهای فیات، در ابتدای دهه اول سال 2000 و در کشور زیمباوه اتفاق افتاد. بانک مرکزی این کشور در پاسخ به عمیقترین مشکلات اقتصادی، چاپ پول با سرعت بالا را در دستور کار قرار داد. این سیاست به بروز ابرتورم منجر شد. این ابرتورم به رقم باورنکردنی 230 تا 500 میلیارد درصد در سال 2008 رسید! قیمتها به سرعت سر به فلک کشیدند و مردم زیمباوه مجبور بودند برای خرید یک تخم مرغ، چند کیف پر از پول پرداخت کنند. در اوج این ابرتورم، هر 100 تریلیون دلار زیمباوه، ارزشی معادل 40 سنت آمریکا داشت.
سوالات متداول
چرا ارز فیات با ارزش است؟
بر خلاف ارزهای با پشتوانه فیزیکی مثل طلا، ارزهای فیات کاملا بر پایه اعتماد مردم به ارز فیات ( Fiat Currency) ارز فیات ( Fiat Currency) دولتها شکل میگیرند. دولتها از افراد میخواهند تا مالیات خودشان را از طریق پول فیات بپردازند. این موضوع هم باعث اعتماد بیشتر افراد به ارزهای فیات میشود.
برخی دیگر هم باور دارند که ایده اصلی پول، همان ایده اعتبار در برابر بدهی است. یعنی شما با پول، اعتباری را منتقل یا دریافت میکنید. پس مهم نیست که پول حتما از یک پشتوانه فیزیکی برخوردار باشد.
چرا اقتصادهای مدرن پول فیات را ترجیح میدهند؟
تا پیش از قرن بیستم، بیشتر کشورها پولشان را بر پایه یک پشتوانه مثل طلا یا دیگر کالاهای اولیه چاپ و توزیع میکردند. با رشد و توسعه تجارت بینالملل و جهانی شدن امور مالی، نیاز به پول هم افزایش فوقالعادهای داشت.
از طرف دیگر، مقدار طلایی که از معادن استخراج میشد، محدود بود و بانکهای مرکزی نمیتوانستند پشتوانه طلا را برای پولهای زیادی که چاپ میکنند، قرار دهند. این موضوع باعث اختلال در بازارها و بازرگانی جهانی شد. ارزهای فیات کنترل و انعطاف بیشتری را در اختیار دولتها قرار میدهند تا سیاستهای مالی و پولی خودشان را بهتر مدیریت کنند.
چند گزینه جایگزین ارز فیات چیست؟
امروزه بیشتر کشورها در مبادلات روزمره خودشان از ارزهای فیات استفاده میکنند؛ چرا که فراوانی، در دسترس بودن و قابلیت حمل آن نسبت به فلزات ارزشمندی مثل طلا بسیار بیشتر است. البته، در همه کشورها امکان خرید طلا یا سکههای طلا وجود دارد، اما کاربرد آن بیشتری برای ذخیرهسازی و سرمایه گذاری بلندمدت است.
رمز ارزهایی مثل بیت کوین در یک دهه اخیر متولد شدهاند. گفتیم که ارزهای فیات ممکن است بهصورت فراوان توسط بانکهای مرکزی چاپ شوند. این موضوع میتواند باعث تورم یا ابر تورم شود. اما رمز ارزهایی مثل بیت کوین، شکل دیجیتالی از پول هستند که در یک دهه گذشته ساخته شدهاند. موجودی بیت کوین محدود بوده و از این نظر شبیه به طلاست. یعنی در برابر تورم مقاوم است.
شاید از خودتان بپرسید که آیا ارز فیات و رمز ارزها مشابه هستند؟ هم بله هم خیر. ادامه مطلب را بخوانید تا متوجه اصل موضوع شوید!
تفاوت ارز دیجیتال و ارز فیات چیست؟
ارزها از هر شکل و جنسی که باشند، دو هدف اصلی را دنبال میکنند: ابزاری برای مبادله و حفظ ارزش دارایی. رشد ناگهانی استقبال از ارزهای دیجیتال، این سوال را برای بسیاری ایجاد کرده که آیا ارزهای فیات همچنان رایجترین ارز برای مبادلات خواهند بود؟
با تولد بیت کوین در سال 2009، مفهوم رمز ارزها هم خلق شد. رمز ارزها، ارزهای مجازی هستند؛ یعنی وجود فیزیکی ندارند و با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد میشوند. بلاکچین یک بستر برای ذخیره و تایید تراکنشها است. بلاکچین که بستری برای مبادلات با استفاده از رمز ارزهاست، توسط همه اعضای آن کنترل و مدیریت میشود. یعنی خبری از یک نهاد مرکزی مثل بانک نیست.
بسیاری از کارشناسان باور دارند که ارزهای دیجیتال بهزودی جایگزین ارزهای فیات می شوند. به این دلیل که با استفاده از ارزهای دیجیتال میتوانیم تراکنشهای فوری را انجام دهیم. در واقع، اگر مردم قرار باشد برای استفاده از ارزهای فیات به دولتها اعتماد کنند، با استفاده از رمز ارزها به فناوری بلاکچین اعتماد میکنند.
این روزها، بسیاری از فروشندگان آنلاین، رمز ارزها را بهعنوان روش پرداخت میپذیرند. با این حال، مقیاس استفاده از بیت کوین، خیلی محدودتر از ارزهای فیات است. پس بیت کوین و سایر رمز ارزها، مسیر درازی را برای رسیدن به ارزهای فیات پیش رو دارند.
البته، رمز ارزها منتقدانی هم دارند. این عده میگویند که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، نوسان بالایی دارند. نوسان بالا باعث شده تا این ارزها برای استفاده روزمره مناسب نباشند. تصور کنید که یک چک را از محل کارتان را به شکل بیت کوین میگیرید. ممکن است صبح که از خواب بلند میشوید، ارزش بیت کوین افزایش یا کاهش یافته باشد!
مقایسه بیت کوین و ارز فیات
در واقع، رایجترین کاربرد بیت کوین، ذخیره ارزش دارایی افراد است. بیت کوین به دلیل موجودی محدودی که دارد، ارز فیات ( Fiat Currency) نقشی شبیه به طلا را پیدا کرده است. بیشتر افراد بیت کوین میخرند تا یک سرمایهگذاری بلندمدت را انجام دهند.
بیت کوین هم مثل فلزات گرانبها، استخراج میشود، اما نه توسط کارگران در دل کوه. در استخراج بیت کوین بهجای کارگران معدن، از کامپیوترهای استخراج (ماینینگ) استفاده میشود. بهعلاوه، خبری از معدنهای زیر زمینی هم نیست و بلاکچین، جایی است که بیت کوین از آن استخراج میشود. تعداد کل بیت کوینهایی که وجود دارد، 21 میلیون بوده و تاکنون حدود 5/18 میلیون بیت کوین استخراج شده است.
در مقابل، موجودی ارزهای فیات مثل دلار، نامحدود است و بانک مرکزی میتواند بینهایت از آن را چاپ و توزیع کند.
سخن آخر
ارز فیات، همان اسکناسی است که در دست دارید. ارزهای فیات مثل دلار و یورو، توسط بانکهای مرکزی چاپ و توزیع میشوند. در قرنهای گذشته، به ازای هر اسکناس، مقداری طلا یا نقره در بانک نگهداری میشد که پشتوانه آن بود.
اما حالا خبری از پشتوانه طلا یا نقره نیست و ارزهای فیات امروز، هیچ پشتوانهای ندارند. در واقع، اعتبار ارزهای فیات، دولتهایی هستند که آنها را چاپ میکنند و مردم هم به همین دولتها اعتماد میکنند.
پول یا ارز فیات چیست؟ مزایا، معایب و تفاوت Fiat Currency با سایر ارزهای دیجیتال
زمان مطالعه: ۶ دقیقه اگر شما هم در مقام مدیر یا فردی که وظیفه کنترل و انجام تراکنشهای شرکت، دفتر و یا کسب و کار خود را دارد فعالیت میکنید، ممکن است در چندین سال اخیر با بزرگتر شدن جریان رمزارزها به فکر تغییر روش انجام تراکنشهای خود با استفاده از رمزارزها افتاده باشید. اولین قدم برای این کار […]
اگر شما هم در مقام مدیر یا فردی که وظیفه کنترل و انجام تراکنشهای شرکت، دفتر و یا کسب و کار خود را دارد فعالیت میکنید، ممکن است در چندین سال اخیر با بزرگتر شدن جریان رمزارزها به فکر تغییر روش انجام تراکنشهای خود با استفاده از رمزارزها افتاده باشید. اولین قدم برای این کار شناخت تاریخچه، وضعیت فعلی و نکات مثبت و منفی این سیستمهای تراکنش مالی است. یکی از ارزهایی که امروزه در خصوص آن زیاد صحبت میشود، ارز فیات میباشد. در این مقاله در خصوص ارز فیات و نقش آن در سیستمهای مختلف تراکنشی صحبت میکنیم.
ارز فیات چیست؟ و از چه زمانی ابداً شد و با ارزهای دیجیتال چه تفاوتیهایی دارد؟
فیات کارنسی (Fiat Currency) به هر نوع پول بیپشتوانه یا حکمی (توسط دولتها) گفته میشود. به طور سادهتر میتوان گفت ارز فیات پولی است که هیچ ارزش ذاتی و پشتوانهای ندارد. همچنین چاپ، تکثیر و استفاده از آن به وسیله دولتها انجام میگیرد. با توجه به همین تعریف بزرگترین نقطه ضعف آن نیز همین نظارت دولت بر آن است.
ممکن است فیات کارنسی در زمانهای متفاوت بسته به نوع تصمیمگیری و سیاستهای اقتصادی بهطور غیرقابل اندازهای تکثیر گردد. این تکثیر میتواند موجب بیارزش شدن آن شود. جالب است بدانیم دلار آمریکا، ریال ایران و پوند انگلیس و یورو همگی به نوعی ارز فیات محسوب میشوند.
تاریخچه پیدایش
قرنها پیش سیستمی مشابه ارزهای فیات برای اولین بار در چین ابداع شد. این سیستم برای مبادله کالاهای تجاری مهمی مانند طلا، نقره و ابریشم مورد استفاده قرار گرفت. اما همانطور که اشاره کردیم، تکثیر بیاندازه و عدم حفظ ارزش آن طی سالیان توسط دولت، مشکلساز شد.
این تکثیر بیش از حد دیگر باعث ایجاد ابر تورم شد و نابودی حکومتهای مهمی در تاریخ را رقم زد. اما از طرفی این سیستم به دولتها و حکومتها این اجازه ایجاد ارز بدون پشتوانه را میداد. آنها میتوانستند برای ادامه فعالیت، بدون نگاه به پشتوانه طلای خود، یک ارز را به وجود بیاورند. با استفاده از این ارز میتوانستند بسیاری از نیازهای اقتصادی موجود را تأمین کنند. حتی می توانستند در برهههای مهمی از سقوط و تورمهای کوتاه مدت نجات یابند.
مثال برای ارز فیات
در این بخش با یک مثال سعی میکنیم مفهوم ارز فیات را قابل فهمتر کنیم.
تصور کنید شما برای خرید کالایی مانند ماشین یا خانه نیازمند این هستید تا مقداری طلا بسته به ارزش آن به فروشنده پرداخت کنید. برای انجام این کار لازم است تا تمام سرمایه خود (مثلاً سکه نقره) را در ازای مقداری طلا به کسی بدهید (صرافی) و از او طلا دریافت کنید. بعد از خرید کالای مورد نظر، فرد فروشنده هم نیازمند پرداخت حقوق کارمندان است اما نمیتواند به میزان دقیقی این طلا را بین آنها تقسیم کند. حالا او نیز مجبور است طلای خود را به شخص واسطهای بدهد و در ازای آن واحدهای کوچکتر طلا (یا سکههای کم ارزشتر) دریافت نماید. شاید این برای کسب و کارهای کوچک مشکلی نباشد اما در دولتها برای پرداخت حقوق به صدها نفر این سیستم بسیار وقت ارز فیات ( Fiat Currency) گیر و پرهزینه است. از طرفی ما با ذخایر بسیار محدود طلا در جهان در طرف هستیم. از این رو این ایده که به جای طلا از چیزی به عنوان واسط (پول اسکناس و نه سکه طلا) استفاده شود بسیار منطقیتر و از لحاظ اقتصادی سودمندتر است.
این مثال میتوانید اولین جرقههای ایجاد ارز فیات را نشان دهد.
نمونههای خصوصی و موفق ارز فیات
از نمونههای مهم ارز فیات که تا کنون با موفقیت به راه خود ادامه دادند میتوان به شبکه پلی استیشن اشاره کرد. در این شرکت شما به ازای پرداخت مستقیم پول در ابتدا باید کارتهای مخصوص این شرکت را خریداری کنید (نوعی از ارز مخصوص) و با وارد کردن آن به حساب کاربری، مبلغ دلاری آن را دریافت کنید. باید به این نکته دقت داشت این امر موجب آن میشود که اولاً ارزش این کارتها در مقابله با کاهش ارزش دلاری تغییر نکند (یا حداقل کمتر تغییر کند) و ثانیا باعث میشود که شرکت فوق در صورت نیاز، دلار را با ارز دیگری جایگزین کند.
ارز فیات در مقابل ارزهای دیجیتال
همانطور که گفتیم ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی ساخته و مورد استفاده قرار میگیرد و کنترل میشود. همچنین اشاره کردیم که ارز فیات بدون نگاه به پشتوانه طلا یا همان کالای فیزیکی به وجود میآید. شاید این تنها نقطه مشترک اینگونه ارزها با ارزهای دیجیتال باشد. در مبحث ارزهای دیجیتال کنترل آنها به دلیل استفاده از بلاک چین غیر متمرکز است و نهاد خاصی نمیتواند بر آن نظارت کند و از طرفی برخلاف ارز فیات عرضه محدودتر و کنترل شدهتری دارند. از طرفی باید به این نکته نیز توجه داشت که این عدم نظارت مستقیم در تراکنشهای بینالمللی جذابیت بیشتری را برای کاربران فراهم میآورد و مشخصاً برخلاف سیستم کلاسیک فیاتی پیگیریها را نیز مشکل میکند. نکته قابل ملاحظه دیگر در این بحث توجه به تازگی ارزهای مجازی، بی ثباتی بازارهای آن نسبت به بازار فیات و در نتیجه عدم استقبال از آنهاست.
یکی از نمونههایی که در آن از ارز دیجیتال به جای ارز فیات استفاده شده است، فروش آلبوم موسیقی یکی از خوانندگان رپ آمریکا اشاره کرد. در حالی که هنوز چند سالی از معرفی رمزارزهای معروف مانند بیت کوین نگذشته بود، ۵۰ سنت، یک خواننده رپ مشهود، آلبوم خود را با استفاده از بیت کویت به فروش رساند. البته این نکته را هم باید بگوییم که زمانی که این آلبوم فروخته میشد قیمت بیت کوین هنوز به بالای ۱۰۰ دلار هم نرسیده بود!
مزایا و معایب فیات کارنسی (ارز فیات)
در طول تاریخ بشر و تمدنها هرگونه تلاشی برای تغییر و استفاده از شیوه جدید و حتی بیان نقطه نظرات علمی و استدلالی همیشه با ترسی از قضاوت شدن و حتی محکومیت همراه بوده است. امروزه نیز با توجه به توسعه و پیشرفت علم و سطح آگاهی جوامع، ما نیز باید با بررسی تخصصی و ریز به ریز نکات اقدام به برداشتن گامهایی برای تغییر خود یا کسب و کارمان کنیم. البته نا آگاهی از شرایط موجود و عوامل تأثیرگذار بر اقتصاد و شرایط حاکم نیز نباید باعث اتخاذ تصمیمات احساسی شود. برای هموار ساختن این راه باید همیشه نکات مثبت و منفی را در کنار کمک گرفتن از نمودارها و تجربیات گذشته در نظر داشته باشیم.
ارز فیات هم به مانند هر موضوعی که به تازگی ابدأ میشود، نکات مثبت و مفنی همراه خود داشته و خواهد داشت.
– هزینه: طبیعتاً فیات مقرون به صرفهتر از پول متکی بر کالا یا طلاست.
– پاسخگویی: ارز بیپشتوانه طبیعتاً از لحاظ انعطافپذیری برای دولتها جایگاه ارزشمندی دارد.
– آسودگی: محافظت و نظارت بر ارز فیات برخلاف طلا و دیگر کالاها راحتتر و کم هزینه است.
– ریسک پذیری: از نظر بعد تاریخی سیستم ارز فیاتی همواره خطرات جدی را متوجه دولتها کرده است.
چالشهای ارز فیات
– آیا تمامی رمز ارزها بدون پشتوانه هستند؟
برای جواب به این سؤال باید کمی بیشتر تحقیق کنید. اگر تا کنون فقط اسم بیت کوین را شنیدهاید، حتماً میدانید که مانند انواع ارز فیات بدون پشتوانه فیزیکی تولید میشود اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید ارز دیجیتال تتر برخلاف این رویه یک استیبل کوین است و کوینی با مقدار ثابت است و هر تتر با یک دلار آمریکا پشتیبانی میشود. امروزه تتر به تأمین نقدینگی و کم شدن ضرر کاربران در برابر نوسانات بازار کمک میکند. از این رو رمزارز بسیار مهمی است و از محبوبیت بالایی برخوردار است.
– آیا سرمایه گذاری روی ارزهای بدون پشتوانه راه حلی منطقی است؟
پاسخ به وضعیت مالی و هدفهای آتی که برای کسب و کار خود برنامهریزی کردهاید همگی به اندازهای تأثیرگذار هستند. مطمئناً شناخت کافی و مطالعه و پیگیری این بازارها به شما کمک میکند تا حد زیادی از خطرات احتمالی در امان باشید.
– آیا سرمایهگذاری یا روی آوردن به بازار شت کوینها میتواند گره گشای مشکلات اقتصادی باشد؟
بازار شتکوین که در بین محبوبیت ارزهای کوینی جای خود را در سبد خرید مشتریان باز کرده است، بازاری به شدت محبوب و مورد توجه سرمایه گذاران جسور و حتی در مواقعی سودجویان و کلاه برداران میباشد. باید بسیار با احتیاط به رسد این کوینها پرداخت. در این بازار ارزهایی هستند که با افزایش ارزش ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ درصدی توانستهاند سرمایه گذاران خود را به سودهای هنگفتی برسانند و مطمئناً به علت عدم نظارت در بسیاری از نمونهها به ضررهای میلیونی هم رسیدهاند.
– آیا ارز فیاتی محبوبیت بالاتری دارد؟
جواب این سؤال بستگی به منطقه جغرافیای شما دارد. برای مثال در ایران استفاده از بازار ارز فیاتی سالیان درازی است که هم مورد توجه شرکتها و ارگانها بوده و هم مورد استقبال کارکنان. در این روش استفاده از کوپن خرید، کوپن تخفیف و حتی کوپن پرداخت قسطی سالیان درازی است که مورد قبول واقع شده است و هم اکنون نیز طرفداران زیادی دارد.
سخن آخر
در حال حاضر کسب اطمینان از آینده ارزهای دیجیتال به علت تازگی و وجود چالشهای مختلف امکانپذیر نیست. در کنار این برای مثال قیمت بیت کوین در یکی دو سال اخیر افت و خیزهای فراوانی را همراه داشته اما هنوز در ابتدای راه قرار دارد و استقبال از آن به حد کافی و مطمئنی انجام نگرفته است. در بحث انواع ارز فیات هم با توجه به سابقه آن و خطرات تورمی که همراه خود دارد باید با درایت تصمیم به انتخاب یکی از این دو راه یا استفاده از آنها به شکل منطقی و اشتراکی گرفت.
پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟
پول فیات یک ارز بدون ارزش ذاتی است که اغلب با مقررات دولتی به عنوان پول ملی در نظر گرفته می شود. این نوع ارز، ارزش دولت را حفظ می کند و احزاب درگیر در مبادله با ارزش آن توافق می کنند. پول فیات به بانک های مرکزی دولت کنترل بیشتری بر اقتصاد می دهد؛ چرا که قدرت میزان چاپ ارز را در اختیار دارند. اما یکی از خطرهای مالی فیات این است که دولت ها بیش از حد آن را چاپ کنند و منجر به افزایش تورم شود. در ادامه با ارزنگار همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد ارز فیات کسب نمایید.
پول فیات
پول فیات یک ارز دولتی است که با کالایی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی شود بلکه توسط دولت صادر کننده آن پشتیبانی می شود. ارزش پول فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده ناشی می شود، نه ارزش کالایی که از آن حمایت کند. بیشتر ارز فیات ( Fiat Currency) ارزهای مدرن کاغذی فیات می باشند و از جمله آنها می توان به دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای مهم جهانی اشاره کرد. بنابراین پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد، که دولت آن ارزش را حفظ می کند یا به این دلیل که دو طرف در یک معامله درمورد ارزش آن توافق دارند. از نظر تاریخی، دولت ها ارزهای خود را با پشتوانه کالاهای فیزیکی با ارزش، مانند طلا و نقره چاپ می کردند که می توانست برای مقدار مشخصی از کالای فیزیکی بازخرید شود. اما در حال حاضر پول فیات غیرقابل برگشت است و قابل بازپرداخت نیست.
از آنجا که پول فیات با ذخایر فیزیکی مانند ذخایر ملی طلا یا نقره ارتباطی ندارد، در صورت عدم کنترل در چاپ با مشکلاتی نظیر تورم یا حتی بی ارزش شدن، مواجه خواهد شد. در صورتیکه مردم اعتماد به پول فیات یک کشور را از دست دهند، این پول دیگر ارزش نخواهد داشت.
ظهور ارز فیات
پول فیات قرن ها پیش در چین ایجاد شد. استان سیچوان از قرن ۱۱ صدور پول کاغذی را آغاز کرد. در ابتدا از این پول کاغذی برای مبادله ابریشم، طلا یا نقره استفاده می شد، اما پس از به قدرت رسیدن كوبلای خان در قرن سیزدهم یك سیستم ارزی فیات تأسیس شد. مورخان ادعا می کنند که این پول در سقوط امپراطوری مغول نقش مهمی داشته است زیرا منجر به هزینه های زیاد و بیش از حد شده است.
پول فیات در قرن ۱۷ نیز در اروپا مورد استفاده قرار گرفت و توسط اسپانیا، سوئد و هلند تصویب شد. این سیستم در سوئد یک شکست بود و دولت سرانجام آن را برای استاندارد نقره کنار گذاشت. تا قرن بیستم نیز ایالات متحده به استفاده از ارز مبتنی بر کالاها با مبنای کمی محدود ادامه داد. اما در سال ۱۹۳۳، دولت به عمل مبادله پول كاغذی برای طلا پایان داد. در سال ۱۹۷۲ ایالات متحده آمریکا استاندارد طلا را به کلی کنار گذاشت و این منجر به استفاده از ارز فیات در سراسر جهان شد.
برخی از جوانب مثبت و منفی استفاده از ارز فیات
اقتصاددانان و دیگر کارشناسان مالی در حمایت از ارز فیات به اتفاق آرا نرسیده اند. مدافعان و مخالفان با شور و شوق درباره جوانب مثبت و منفی این سیستم ارزی استدلال می کنند. در ادامه به برخی از این جوانب مختلف اشاره شده است:
کمبود: پول فیات با کمبود کالای جسمی مانند طلا تحت تأثیر قرار نمی گیرد و محدود نمی شود.
هزینه: پول فیات نسبت به پول مبتنی بر کالاها برای تولید مقرون به صرفه تر است.
پاسخگویی: پول فیات انعطاف پذیری دولت ها و بانک های مرکزی آنها را برای مقابله با بحران های اقتصادی فراهم می کند.
تجارت بین الملل: ارز فیات در بیشتر کشورها در سراسر جهان استفاده می شود و این یک ارز قابل قبول برای تجارت بین المللی است.
راحتی: بر خلاف طلا، پول فیات وابسته به ذخایر فیزیکی نیست و نیازی به ذخیره، محافظت، نظارت و سایر مطالبات گران قیمت ندارد.
بدون ارزش ذاتی: ارز فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد. این امر به دولت ها این امکان را می دهد تا بدون داشتن هیچ پشتوانه فیزیکی، ارز ایجاد كنند. اما این روند می تواند منجر به افزایش تورم و سقوط سیستم اقتصادی آنها شود.
ریسک تاریخی: از نظر تاریخی، اجرای سیستم های ارزی فیات به طور معمول به سقوط مالی منجر شده است که نشان می دهد این سیستم ها خطرات خاصی را به همراه دارند.
دیدگاه شما