اگرچه، میتوانیم در پلتفرمهایی چون Quora و Reddit هم از تجربیات کاربران صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنیم.
صرافی غیرمتمرکز چیست ؟
زمانی که صحبت از مبادله رمزارزها میشود، ذهنها به سمت صرافیهای متمرکزی مانند بایننس، کوکوین، هات بیت ، ال بانک و… معطوف میشود. استقبال از این صرافیها به دلیل سهولت در استفاده و خدمات سفارشی صرافی غیر متمرکز (DEX) آن ها است. اما همواره مبادلات متمرکز، خطرات ذاتی خود را دارند و صرافیهای متمرکز میتوانند به راحتی در مبادلات دخالت کنند. همچنین هکهای انجامشده در صرافیهای برجسته را میتوان جزو مخاطرات و معایب صرافیهای متمرکز دانست که تأثیرات منفی فراوانی در بازار رمزارزها داشته است؛ مانند آنچه در سالهای 2014 و 2018 مشاهده شد. با وجود این معایب است که بسیاری از معاملهگران ارزش راهحلهای غیرحضوری ارائهشده توسط صرافی های غیر متمرکز را به خوبی درک میکنند.
آشنایی با صرافی غیرمتمرکز
سرقت اموال، هک حساب کاربری در صرافی ارز دیجیتال و بسیاری دیگر از موارد مشابه که بارها در اخبار مربوط به بازار ارزهای دیجیتال شنیده و یا خوانده ایم، به سبب نا اطمینانی و مدیریت متمرکز نهادهای مالی بر روی دارایی ها، اتفاق می افتند. صرافی غیرمتمرکز با ارائه شفافیت و امکان دسترسی بیشتر کاربران به دارایی های خود در هر ساعتی از شبانه روز، به برگ برنده تازه ای برای سرمایه گذاران و معامله گران حوزه ارز دیجیتال تبدیل شده است.
همگی ما با صرافی هایی نظیر binance ، کوکوین و یا کوینکس آشنا هستیم و می دانیم که این صرافی های متمرکز حجم بالایی از معاملات رمز ارزی را به خود اختصاص داده اند. اما در سال های اخیر، پیشرفت خارق العاده صرافی های DEX یا غیرمتمرکز، کم کم این صرافی های متمرکز را به حاشیه برده و خود در متن اصلی معاملات رمز ارزی کاربران قرار گرفته اند.
استفاده از قراردادهای هوشمند بلاکچینی ، به عنوان مهم ترین جز رابط و هماهنگ کننده معاملات رمز ارزی، ویژگی مهم صرافی غیرمتمرکز است که آن را از انواع متمرکز صرافی ها جدا کرده است. علاوه بر این، در هنگام انجام معاملات، دیگر نیازی به انجام اقداماتی نظیر، درون سپاری دارایی افراد نزد صرافی ها و نیز احراز هویت های چند مرحله ای کاربران نیست و تنها کافی است با داشتن یک کیف پول مطمئن ارز دیجیتال و متصل کردن آن به صرافی غیرمتمرکز، معاملات امنی را در بستر شبکه بلاکچین تجربه کرد.
در ادامه این مقاله ضمن مقایسه صرافی های DEX با انواع متمرکز، به معرفی بهترین صرافی های غیرمتمرکز نیز پرداخته و در نهایت امنیت این صرافی ها را بررسی خواهیم نمود.
15. صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟
صرافی رمزارز پلتفرمی است که به کاربران امکان میدهد ارز فیات را به رمزارز تبدیل کنند و بلعکس. صرافیها همچنین تبدیل بین توکنهای مختلف رمزارز را مجاز میکنند. آنها نقش مهمی در صنعت رمزارز ایفاء میکنند زیرا معامله و استفاده از توکنها بدون آنها تقریبا غیرممکن است.
صرافیهای غیرمتمرکز که به DEXها نیز موسومند، در حال حاضر در مرحلهی رشد سریع قرار دارند. آنها برای کاربرانی که نمیخواهند با سرمایههایشان به شخص ثالث اعتماد کنند، جایگزینی را ارائه میدهند.
در این مقاله، رهنمون کاملی در مورد صرافیهای غیرمتمرکز ارائه، و جنبههای کلی آن را بررسی خواهیم کرد. حال بگذارید به طور مفصل به این بررسی بپردازیم.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز پلتفرمی است که واسطه را حذف میکند و به کاربران امکان میدهد مستقیماً با فرد دیگری معامله کنند. این موضوع تضمین میکند که کاربران در کل زمان تراکنش کنترل کامل وجوه را در اختیار بگیرند.
صرافیهای غیرمتمرکز به خاطر شبکه توزیعشده نودها، خطر هک را برطرف میسازند. آنها همچنین بر مشکل ازکارافتادگی سرور که کاربران طی معامله با آن مواجه هستند غلبه میکنند.
آنها شبکهای باز و شفاف را عرضه میکنند که تجارت کریپتو را برای همه قابل دسترس میکند. صرفیهای غیرمتمرکز متعددی وجود دارند که در حال حاضر فعال هستند و تجارت همتا به همتا را در طیف وسیعی از رمزارزها عرضه میکنند.
DEX با صرافی متمرکز چه تفاوتی دارد؟
در مورد صرافیهای متمرکز، زمانی که یک تراکنش انجام میشود، وجوه و دفاتر سفارش به وسیله سرور نگهداری میشوند. اما، در مورد صرافی غیرمتمرکز هیچگونه دخالت سرور مرکزی وجود ندارد. بدین دلیل است که شرکتکنندگان تراکنش وجوه کاربران را کنترل میکنند.
در صرافیهای متمرکز، ناشناس نگهداشتن کاربران کار دشواری است. اما، در مورد صرافیهای غیرمتمرکز، همه تراکنشها ناشناس هستند. این موضوع کاربران را قادر میسازد بدون افشای همهی جزئیات شخصیشان، از این حریم خصوصی لذت ببرند.
صرافیهای غیرمتمرکز همچنین به خاطر ماهیت توزیعشده شبکه، خطرات هک و ازکارافتادگی سرور را به حداقل میرسانند. در مقایسه با صرافیهای متمرکز هزینههای ارائهشده نیز، مقدار حداقلی هستند.
مزایای DEX
1) تراکنشهای سریعتر و ارزانتر: صرافیهای غیرمتمرکز قادر به اجرای تراکنشهای سریعتری هستند، چرا که دخالت شخص ثالث را از بین میبرند و همچنین به کاهش هزینههای کلی مربوطه کمک میکنند.
2) امنیت: صرافیهای غیرمتمرکز به طور مقایسهای از صرافیهای صرافی غیر متمرکز (DEX) متمرکز امنتر هستند، چرا که اطلاعات کاربر در یک سرور مرکزی ذخیره میشود. حتی اگر هکر به جای کل شبکه به اطلاعات کاربر دسترسی پیدا کند، حمله به صورت متمرکز در یک نقطه باقی میماند.
3) ادغام با کیف پولهای سختافزاری: صرافی غیرمتمرکز، توانایی ادغام مستقیم با کیف پول سخت افزاری مانند Trezor و Ledger صرافی غیر متمرکز (DEX) Nano S را فراهم میکند. کاربران میتوانند مستقیماً از کیفهای پول خود به قراردادهای هوشمند عرضهشده توسط صرافیهای غیرمتمرکز انتقال دهند.
4) کاربران وجوه را کنترل میکنند: وجوه به جای کنترل توسط یک مرجع مرکزی در صرافیهای غیرمتمرکز، در کنترل کاربران است. از آنجا که از معماری شبکه همتا به همتا استفاده میشود، کنترل وجوه همیشه در دست کاربران است. کلیدهای خصوصی در کنترل کاربر باقی میماند و با صرافی به اشتراک گذاشته نمیشوند.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
تمامی صرافیهای غیرمتمرکز به یک شیوه مشابه کار میکنند. نحوهی کارشان به طور خلاصه به شرح زیر است:
مرحله 1: کاربر وجوهی مانند ETH را به همراه میآورد که سپس به شکل توکنهای پراکسی در شبکه صرافی ذخیره میشود.
مرحله 2: سپس این سکهها به عنوان وجه ضمانت برای سکههای واقعی ذخیرهشده در صرافی عمل میکنند..
مرحله 3: برای انجام یک معامله، سفارشی جهت فروش توکنها در صرافی توسط مشتری ارسال میشود.
مرحله 4: سپس، توکنهای پراکسی بین دو طرف مبادله میشوند.
مرحله 5: بعد از دریافت توکنها، هر دو طرف میتوانند با استفاده از یک کانال معاملاتی یکسان یا متفاوت، آنها را به ارز واقعی تبدیل کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز معاملاتی برتر
1) IDEX
IDEX یکی از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز است. تمرکز آن بر معامله توکنهای ERC-20 مبتنی بر اتریوم است. به طور کلی، صرافی فضای واسط خوبی داشته و همچنین در بین صرافیهای غیرمتمرکز برتر، حجم خوبی از معاملات را ارائه می دهد.
2) ETherDelta
اتردلتا صرافی غیرمتمرکز دیگری است که به طور اخص برای معامله توکنهای ERC-20 و جفتهای اتریوم ساخته شده است. کل صرافی با قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم قدرت گرفته است. اینها مسئول مدیریت، واریزها، برداشتها و یکپارچگی کیف پول هستند. اتردلتا همچنین فضای واسط کاربرپسندی را ارائه میدهد.
3) شبکه Kyber
شبکه Kyber یکی از صرافیهای غیرمتمرکز معروف مبتنی بر اتریوم مایع برای ارزهای دیجیتال است. این صرافی مبتنی بر پروتکل همتا به همتاست. کاربران میتوانند از طریق کیف پول انتخابیشان مستقیماُ ورود، و معامله را آغاز کنند.
4) Bisq (BitSguare)
Bisq برخلاف صرافیهای سنتی، به اطلاعات گستردهای برای ثبتنام و تائید از مرجع مرکزی ندارد. معاملهگران میتوانند فقط برنامه را دانلود کرده و فوراً داراییها را معامله کنند. سیستم آن همتا به همتا بوده و عاری از یک نقطه شکست است. مزیت اصلی Bisq احتمالاً پشتیبانی آن برای ارزهای فیات است
5) شبکه بانکور (Bancor)
شبکه بانکور صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر قرارداد هوشمند است. این شبکه مشکل نقدینگی را که بسیاری از صرافیهای غیرمتمرکز با آن مواجه هستند حل میکند. بانکور یک شبکه بسیار پایدار دارد و پلتفرم آن از نوسان کمی برخوردار است. بانکور عملکرد وب عالی یا فضای واسط بزرگ دارد که میتواند جهت اجرای کارکردهای ساده خرید و فروش ارزهای صرافی غیر متمرکز (DEX) دیجیتال، مورداستفاده کاربران قرار گیرد.
مزایا و معایب
- کنترل وجوهتان را در دست دارید
- مجبور نیستید برای مدیریت امن سکهها و توکنهایتان به شخص ثالثی اعتماد کنید
- حریم خصوصی بیشتری برای معاملهگران فراهم میکنند
- خطر ازکارافتادگی سرور وجود ندارد
- هزینههای معامله کمتری از صرافیهای متمرکز دارد
- ماهیت غیرمتمرکز آنها، خطر مقررات یا سختگیریهای دولتی را کاهش میدهد
- مانند صرافیهای قراردادی، استفاده آسانی ندارند
- برای کاربران جدید میتواند گیجکننده باشد
- مانند صرافیهای متمرکز ابزارهای پیشرفته معاملاتی را ارائه نمیکنند
- مانند صرافیهای متمرکز، نقدینگی زیادی عرضه نمیکنند
- برخی پلتفرمها پشتیبانی محدود مشتری را عرضه میکنند
- فقدان مقررات ممکن است برخی از کاربران را نگران کند
محدودیتها
برخی عملکردها مانند معاملات مارجین، حد ضرر(stop loss) و موارد دیگری وجود دارند که صرافیهای غیرمتمرکز از آنها بی بهرهاند. این مولفهها میتوانند منجر به برخی محدودیتها در عملکرد معاملهگر شوند.
استفاده از صرافیهای متمرکز نسبتاً آسان است. اما، در مورد صرافیهای غیرمتمرکز، کاربران مجبورند از قراردادهای هوشمند مختلف عبور کنند. از این رو، در مقایسه با صرافیهای متمرکز، چندان کاربرپسند نیستند
یکی از فاکتورهای قابل توجه صرافی غیرمتمرکز، امنیت است. از آنجایی که وجوه کاربران در یک خزانه مرکزی نگهداری نمیشود، آن وجوه در برابر هر نوع هک یا سرقت آسیبپذیر نیستند. در عین حال، آنها به منظور حفظ حریم خصوصی کاربران، نیازی به اطلاعات شخصی آنها ندارند.
صرافیهای غیرمتمرکز همچنین به کاهش کارمزدهای معاملاتی کمک میکنند، زیرا کار واسطه را از بین میبرند. بنابراین، برای معاملهگرانی که دوست دارند با روندهای بازار کریپتو همگام باشند، استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز، قابل تامل است.
کدام صرافیهای غیرمتمرکز بیشتر از همه مورد استفاده قرار میگیرند؟
صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) بهسرعت در حال رشد هستند، بهطوری که برخی از کارشناسان انتظار دارند بهزودی این پلتفرمها، صرافیهای متمرکز را کنار بزنند؛ اما ماه گذاشته کدامیک از این پلتفرمهای معاملاتی غیرمتمرکز بیشترین کاربران را به خود جذب کرده است.
به گزارش کریپتو اسلیت، کریپتو دیفر (CryptoDiffer)، شرکت رسانهای فعال در حوزه بلاک چین، اخیراً فهرستی از ۱۵ صرافی غیرمتمرکز برتر بر اساس تعداد کاربران در ۳۰ روز گذشته، منتشر کرده است.
در صدر این فهرست، پنکیک سواپ (PancakeSwap) از شبکه بایننس اسمارت چین با حدود ۲.۶ میلیون کاربر قرار گرفته است. صرافی غیرمتمرکز بعدی اورکا (Orca) از بلاک چین سولاناست که در ۳۰ روز گذشته ۵۲۸٬۰۰۰ کاربر داشته است. همچنین کوییک سواپ (Quickswap) از شبکه پالیگان نیز با ۱۹۶٬۱۰۰ کاربر در ۳۰ روز گذشته توانسته است جایگاه سوم را به خود اختصاص دهد.
۱۵ صرافی برتر بر اساس تعداد کاربران در ۳۰ روز گذشته.
با این حال، یونی سواپ (Uniswap) در کمال تعجب با تنها معادل ۶ درصد از تعداد کل کاربران پنکیک سواپ در جایگاه چهارم قرار گرفته است. هرچند، زمانی که حجم معاملات را بررسی کنیم، آمارها کاملاً متفاوت خواهند بود.
حجم معاملات DEXها رتبهبندی دیگری را مطرح میکند
دادههای کوینگکو (CoinGecko) نشان میدهند که یونی سواپ (نسخه ۳) با ۱.۰۳ میلیارد دلار حجم معاملات در ۲۴ ساعت گذشته در رتبه اول قرار دارد. این رقم بیش از یکسوم کل حجم روزانه صرافیهای غیرمتمرکز را تشکیل میدهد. در همین حال، پنکیک سواپ با بیش از ۴۹۷ میلیون دلار حجم معاملات در رتبه دوم این فهرست قرار دارد. با اینکه دفعات بازدید از این صرافی تقریباً سه برابر یونی سواپ (نسخه ۳) است، توانسته تنها ۱۷ درصد از حجم معاملات بازار صرافیهای غیرمتمرکز را به خود اختصاص دهد.
صرافیهای غیرمتمرکز برتر از نظر حجم معاملات.
تعداد بالای کاربران در حالی که حجم معاملات پایین است، نشان میدهد که کاربران پنکیک سواپ معمولاً با مبالغ کمتری معامله میکنند. در مقابل، یک کاربر معمولی یونی سواپ در مقایسه با کاربران پنکیک سواپ، بهخاطر حجم معاملات بالایی که دارد، میتواند بهعنوان یک نهنگ در نظر گرفته شود.
رشد صرافیهای غیرمتمرکز
صرافیهای متمرکز در حال حاضر حجم معاملات بسیار بیشتری نسبت به صرافیهای غیرمتمرکز دارند. با توجه به آمار وبسایت استاکاَپس (stockapps.com)، نسبت حجم معاملات آنی صرافیهای غیرمتمرکز به صرافیهای متمرکز، تقریباً معادل ۱۲ درصد است.
مهمتر از همه، با اینکه نسبت حجم معاملات نسبت به ۱۸.۵ درصد در سپتامبر ۲۰۲۰ (شهریور ۱۳۹۹) کاهش یافته است، این رقم همچنان نشاندهنده افزایش کلی در مقایسه با ژانویه ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۸) است که در حدود ۰.۵ درصد بود.
ادیث ریدز (Edith Reads)، کارشناس امور مالی در شرکت استاکاَپس، با اشاره به کمی و کاستیهای صرافیهای متمرکز گفته که تنها نکته مبهم درباره تسلط کامل DEXها بر بازار ارزهای دیجیتال، زمان وقوع این اتفاق است.
صرافیهای غیرمتمرکز بهطور فزایندهای بین جوامع ارزهای دیجیتال در حال محبوبشدن هستند. این صرافی غیر متمرکز (DEX) صرافیها در حال توسعه با تمرکز روی رفع کاستیهای پلتفرمهای متمرکز هستند و فقط زمان تسلط کامل آنها بر بازار مشخص نیست.
ریدز افزود با توجه به اهمیت روزافزون وب ۳.۰ و اینکه «نهادهای متمرکز بهتدریج کنار گذاشته میشوند»، این احتمال وجود دارد که صرافیهای غیرمتمرکز نقش مهمتری در آینده ایفا کنند.
صرافی غیرمتمرکز چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
از زمان ظهور بیت کوین تا کنون، پروژههای کریپتویی موفق (و البته ناموفق!) بسیاری پا به عرصه نهادهاند. برخی مقیاس پذیری را بهبود بخشیدند و برخی هم روش جدیدی از معاملات را به ما معرفی کردند. یکی از مهمترین مفاهیمی که در چندسال اخیر با آنها سر و کار داشتیم و در مسیر رو به پیشرفتی قرار دارند، DEX یا صرافیهای غیرمتمرکز هستند که شیوه جدیدی از معاملات را به بازار آوردهاند. اما صرافی غیر متمرکز چیست؟
بسیاری از سرمایه گذاران و معامله گران، ترجیح میدهند که داراییهای خود را در زمانی کمتر مبادله کنند و علاقه چندانی به طی کردن مراحل ثبت نام و احراز صرافی غیر متمرکز (DEX) هویت ندارند. در چنین مواقعی، صرافیهای غیر متمرکز از گزینههای روی میز خواهند بود.
همانطور که از نام آنها پیداست، صرافیهای غیرمتمرکز امکان مبادله غیرمتمرکز ارزها را برای ما فراهم میکنند. امّا این پلتفرمها چطور کار میکنند؟ مهم ترین DEXها کداماند و چه مزایا و معایبی دارند؟ در ادامه با ما همراه باشید!
صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟
میدانیم که تکنولوژی بلاک چین، فعالیتهای همتا به همتا (P2P) را برای ما ممکن ساخته است. بدین معنی که هنگام انجام امور مختلف، دیگر خبری از واسطهها یا اشخاص ثالث نخواهد بود. DEXها هم چنین قابلیتهای مختلفی را در اختیار ما قرار میدهند.
DEX مخفف عبارت Decentralized Exchange است.
در صرافیهای غیرمتمرکز، شما این امکان را دارید که ارز دیجیتال خودتان را به سادگی خریداری کنید و اطمینان داشته باشید که از هیچ گونه ارگان، بانک، بروکر و یا دیگر واسطهها استفاده نخواهید کرد.
دکسها مهمترین هدف تکنولوژی بلاک چین را محقق ساختهاند و رویکرد Peer-to-Peer را در امور مالی پیاده سازی کردند. بیدلیل نیست که از آنها به عنوان پرچمداران حوزه DeFi یاد میشود.
در ادامه، کارکرد این صرافیها را به طور موشکافانه تر بررسی کرده و با جادوی قراردادهای هوشمند آشنا خواهیم شد!
DEXها چگونه کار میکنند؟
در صرافیهای متمرکزی چون بایننس و Coinbase، کاربران میتوانند به وسیله فیات ارزهای مورد نظر خود را خریداری کنند و یا در ازای فروش رمزارز، معادل آن را به عنوان فیات دریافت کنند. امّا در پلتفرمهای غیرمتمرکز اوضاع متفاوتی را شاهد هستیم.
برخلاف پلتفرمهای متمرکز، در دکسها خرید و فروش رمزارز با فیات امکان پذیر نبوده و مبادله کریپتو با کریپتو تنها گزینه پیش روی ما خواهد بود.
بسیاری این موضوع را در لیست معایب DEXها قرار میدهند.
علی رغم پذیرش فیات در صرافیهای متمرکز، ما نیاز داریم تا سفارشاتی را تنظیم کنیم و این نوع سفارشات خرید یا فروش در منبعی به نام کتابچه سفارشات (Order Book) ذخیره میشوند و در نهایت، معامله ما نهایی خواهد شد.
به بیانی دیگر، با واسطههایی سر و کار داریم و اشخاص ثالث در معامله دخیل خواهند بود که تا حدودی به معاملاتی در بازارهای بورس آمریکا شباهت دارد.
در سوی دیگر میدان و در صرافیهای غیرمتمرکز، همه چیز توسط قراردادهای هوشمند کنترل میشود و کدها بازیگران اصلی این پلتفرمها هستند. در اینجا به جای دفاتر سفارشات، تمامی فعالیتها در بلاک چین ثبت میشوند.
به طور خلاصه در پروتکلهای غیرمتمرکز مانند صرافی UniSwap، مرکزیتی حاکم نخواهد بود و اختیارات در میان تمام کاربران گسترش یافته است.
نقدینگی مورد نیاز DEXها، توسط سرمایه گذارانی تامین میشود که داراییهای خود را در شبکه قفل کرده و در مقابل، سودی را دریافت میکنند. این کاربران استخر نقدینگی(Liquidity Pool) را تشکیل میدهند که به پیشبرد امور پروتکل کمک خواهد کرد.
دکسها همچنین پلتفرمهایی متن باز (Open Source) محسوب میشوند. این یعنی در صورت تمایل، توسعه دهندگان این قابلیت را دارند که به قراردادهای هوشمند و زیرساخت شبکه دسترسی پیدا کنند. اگرچه، شاید این موضوع همیشه هم به سود ما نباشد!
مزایا و معایب DEXها
با این برنامههای جذاب و غیرمتمرکز آشنا شدیم و تفاوت آنها با همتایان متمرکز خود را شناختیم. امّا میدانیم که هیچ چیز بی نقص نبوده و طبیعتا DEXها هم معایبی را دارند.
در جدول زیر، برخی از نقاط قوت و نقاط ضعف این صرافیها را مورد بررسی قرار دادهایم تا به طور کامل بر آنها اشراف پیدا کنیم.
مزایای صرافیهای غیرمتمرکز | معایب صرافیهای غیرمتمرکز |
---|---|
سرعت بالاتر در مقایسه با صرافیهای متمرکز | نقدینگی پایین(در اکثریت DEXها) |
عدم نیاز به احراز هویت | عدم وجود پشتیبانی در صورت بروز مشکل |
Open Source(متن باز) بودن | Open Source(متن باز) بودن! |
کم هزینه بودن تراکنشها | محدودیت ارزهای قابل مبادله |
غیرمتمرکز بودن | نیاز دائمی به کیف پول |
همانطور که در جدول خاطرنشان کردیم، دکسها نقاط قوت و ضعف خود را دارا هستتند. به عنوان مثال عدم نیاز به احراز هویت(KYC)، موجب شده تا بتوانیم به سادگی و در کمترین زمان ممکن، معاملات خود را مدیریت کنیم. ولی این تمام ماجرا نیست.
تصور کنید که در مراحل پایانی تراکنش خود قرار دارید و ناگهان متوجه میشوید که تراکنش شما در وضعیت Pending متوقف شده و دلیلش هم نمیدانیم! چه کاری باید انجام دهیم؟
اگر در صرافیهای متمرکز با موقعیتی مشابه مواجه شویم، میتوانیم با پشتیبانی ارتباط گرفته و در نهایت از راهنماییهای لازم بهره مند شویم.
امّا در DEXها چنین قابلیتی وجود نداشته و در صورت بروز مشکل، بسترهای مخصوص تبادل نظر (Forum) اختصاصی دکسها تنها گزینه در دسترس ما خواهند بود.
اگرچه، میتوانیم در پلتفرمهایی چون Quora و Reddit هم از تجربیات کاربران صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنیم.
پروژه Open Source؛ شمشیری دو لبه!
احتمالا کمی عجیب به نظر برسد که متن باز بودن صرافیها را در هر دو ستون جدول قرار دادیم. این موضوع کاملا طبیعی است و در ادامه دلیل این کار را بیان خواهیم کرد.
گفتیم که DEXها ساز و کاری Open Source دارند و این بدین معناست که توسعه دهندگان و هر فردی میتواند به زیرساختهای شبکه و قراردادهای هوشمند دسترسی پیدا کند. امّا نباید فراموش کنیم که هکرها هم این امکان را خواهند داشت!
از سال گذشته تا کنون، دنیای DeFi با حملات متعددی روبرو شده است. صرافیهای غیرمتمرکزی از جمله Osmosis، BurgerSwap و Saddle، از مواردی بودند که هکرها داراییهای به ارزش میلیونها دلار را از آنها به سرقت بردهاند.
نگاهی اجمالی بر ستونهای جدول
در قسمت قبلی مقاله به ساز و کار این نوع صرافیها پرداختیم و بسیاری از نقاط قوت این برنامههای جذاب را یادآور شدیم. اکنون هم میخواهیم برخی مطالب گفته شده را کمی بیشتر توضیح دهیم.
از اطلاعات جدول دریافتیم که DEXها همواره به کیف پولهای نرم افزاری نیاز خواهند داشت. احتمالا برای شما هم پیش آمده که به صرافیهایی چون PancakeSwap وارد شوید و نیاز داشته باشید تا کیف پول متامسک خود را به سایت متصل کنید.
شاید گاهی اوقات به هر دلیلی امکان دسترسی به کیف پول برای ما فراهم نباشد. به همین خاطر، تصمیم میگیریم که ارزهای خودمان را به کیف پول داخلی صرافیها انتقال دهیم.
بنابراین عدم وجود کیف پول داخلی در DEXها، در برخی مواقع به عنوان نقطه ضعف این صرافیها تلقی خواهد شد.
البته، نباید سرعت بالا و کم هزینه بودن تراکنشها غافل شویم. چرا که در مواردی ما نیاز داریم تا سریعا ارزهای خود را مبادله کنیم و هزینه صرافی غیر متمرکز (DEX) صرافی غیر متمرکز (DEX) کمتری را بابت کارمزد بپردازیم. در این موقعیتها، DEXها به سود ما کار خواهند کرد!
اکثریت DEXها نقدینگی بالایی ندارند و در صورت تراکنشهای عظیم مانند معاملات نهنگها، احتمالا سیستم صرافی با مشکلاتی جدی مواجه شود.
حال که با مزایا و معایب دکسها آشنا شدیم، نوبت آن رسیده تا برخی از مهم ترین نامهای این حوزه را بشناسیم و یک گزینه را برای انجام معاملات خود انتخاب کنیم.
مهم ترین صرافیهای غیرمتمرکز کداماند؟
پس از شناخت DEXها و بررسی مزایا و معایب این صرافیها، اکنون میتوانیم با پلتفرمهای شاخص در این زمینه آشنا شویم و در نهایت، دکس مورد نظر خود را انتخاب کنیم. برخی از مهمترین صرافیهای غیر متمرکز عبارتند از: یونی سواپ، پنکیک سواپ، کرو فایننس و …
یونی سواپ – بیشترین حجم معاملات
احتمالا به دفعات نام صرافی UniSwap را شنیدهاید. این پروتکل از بیش از ۴۰۰ رمزارز مختلف پشتیبانی به عمل میآورد. علاوه بر این، UniSwap DAO به کاربران این امکان را میدهد که در تصمیم گیریها و نظرخواهیهای پلتفرم شرکت کنند.
به منظور مشارکت در تصمیم گیریها، کاربران نیاز دارند تا توکن حاکمیتی یونی سواپ (UNI) را در اختیار داشته باشند.
میزان کل دارایی قفل شده (TVL) این صرافی هم به بیش از ۴.۷ میلیارد دلار میرسد و با استخر نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند، یونی سواپ از بحران کمبود نقدینگی در امان مانده است.
ناگفته نماند که تا ماه صرافی غیر متمرکز (DEX) آگوست، حجم معاملات روزانه این پلتفرم به طور میانگین از ۹۶۰ میلیون دلار فراتر رفته و از این حیث، در جایگاه نخست صرافیهای غیرمتمرکز با بیشترین نقدینگی قرار دارد. راهنمای فعالیت در صرافی UniSwap
پنکیک سواپ – کیکهای سودده!
همانند یونی سواپ، این صرافی محبوب هم برروی قراردادهای هوشمند بنا شده است. با این تفاوت که به جای اتریوم، توسط صرافی شبکه بایننس اسمارت چین اجرا میشود.
در پنکیک سواپ، کاربران این امکان را دارند که با استفاده از ارز BNB و کیف پولهایی چون Trustwallet و متامسک، به معامله بیش از ۵۰ رمزارز حوزه DeFi بپردازند.
توکن اختصاصی این پروتکل هم CAKE نام دارد که برای مشارکت در رای گیریها، استیکینگ و ییلد فارمینگ مورد استفاده قرار خواهد گرفت. خرید CAKE در پول نو
در ازای تامین نقدینگی به وسیله CAKE، سپرده گذاران سهمی از هزینه تراکنشهای شبکه را دریافت خواهند کرد. در حال حاضر، فی هر تراکنش در پنکیک سواپ، به ۰.۲۵ درصد ارزش تراکنش انجام شده میرسد.
علی رغم سوددهی این قابلیت، کاربران باید به خاطر داشته باشند که با نوسانات رمزارزها، سود و سپرده آنها هم دستخوش نواساناتی خواهد شد. بنابراین بهتر است که پیش از سرمایه گذاری، از شرایط بازار مطلع شوند.
Curve Finance – مبادلاتی کم خطر
همانند بیش از ۳ هزار اپلیکیشن غیرمتمرکز (dAPP) دیگر، این دکس هم از محصولات بلاک چین اتریوم محسوب میشود. بنابراین داراییهای ERC-20 مانند استیبل کوینها و نوع Wrapped ارزها از جمله wBTC، در لیست ارزهای تحت پشتیبانی این پلتفرم قرار دارند.
با در اختیار داشتن توکن حاکمیتی Curve یعنی CRV، کاربران پروتکل اجازه ورود به DAO و رای گیریهای اکوسیستم را خواهند داشت. خرید CRV در پول نو
کرو فایننس امکان مبادله ارزها با استخرهای نقدینگی را فراهم کرده و به دلیل پشتیبانی ویژه از استیل کوینها، تامین نقدینگی و مبادلات با ریسک حداقلی انجام خواهد شد.
علاوه بر کم ریسک بودن ارزهای باثبات، کارمزد تراکنشهای Curve هم از ۰.۰۴درصد ارزش هر تراکنش فراتر نمیرود. روی هم رفته، تعداد داراییهای تحت پشتیبانی این دکس هم به حدود ۵۰ رمزارز میرسد.
صرافی dydx – پلتفرم همه فن حریف
پروتکل dydx، قابلیتهای گستردهای را در اختیار معامله گران قرار میدهد. به عبارتی، برای دسترسی به ابزارهایی چون معاملات Perpetual، اسپات، مارجین و مشتقه، دیگر ضرورتی به ثبت نام در صرافیهای متمرکز چون بایننس و Huobi نخواهد بود.
dydx از قابلیتهای منحصر به فرد صرافیهای متمرکز هم پشتیبانی کرده و تا حد زیادی، بسیاری صرافی غیر متمرکز (DEX) صرافی غیر متمرکز (DEX) را از این صرافیها بی نیاز ساخته است. علاوه بر پشتیبانی از معاملات مارجین و لحظهای، وامدهی و وامگیری هم از امکاناتی هستند که این صرافی در اخیار ما قرار میدهد.
برای آشنایی با انواع اسخرهای سپرده گذاری و تامین نقدینگی صرافی dydx، به مقاله صرافی dydx رجوع کنید.
یکی از ویژگیهایی که این صرافی را نسبت به برخی از همتایان خود متمایز کرده، به سیستم برداشت داراییها مرتبط میشود. بدین گونه که سپرده گذاران میتوانند بدون محدودیت زمانی، سود و اصل سرمایه خود را از صرافی خارج کنند.
همانند مواردی که قبل تر به آنها پرداختیم، دارندگان توکن حاکمیتی dydx میتوانند برروی امور اکوسیستم نظارت داشته باشند. علاوه بر این، امکان استیکینگ و دریافت پاداش هم فراهم خواهد بود.
صرافیهای غیرمتمرکز، آری یا خیر؟
در بلاگ امروز پول نو تلاش کردیم تا با ویژگیها، مزایا و معایب، مکانیزم حاکم و شاخص ترین DEXها آشنا شویم.
دیدیم که بلاک چین و قراردادهای هوشمند، چگونه امکان معاملات Peer-to-Peer را برای ما فراهم ساخته و ما را از بانکها و اشخاص ثالث بی نیاز ساختهاند. به طوری که به وسیله گوشی هوشمند و اینترنت، میتوانیم تنها در چند دقیقه معاملات خود را انجام دهیم.
با وجود کارایی بالای DEXها، نباید از نقاط ضعف آنها چشم پوشی کنیم. چرا که عدم وجود پشتیبانی و برخی موضوعات امنیتی، میتوانند برای ما دردسر ساز شوند.
در هر صورت، نهایتا سرمایه گذاران و معامله گران هستند که نیاز دارند تا درباره معامله در صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز تصمیم گیری کنند. شما کدام یک را انتخاب خواهید کرد؟
صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟
صرافیهای غیرمتمرکز یا DEX ،صرافیهای ارز دیجیتال هستند که اصول اصلی فضای کریپتو را کاملاً رعایت میکنند.
عملکرد آنها متکی به قراردادهای هوشمند و مدلهای مبتنی بر بلاکچین است که به کاربران امکان میدهد از ناشناس بودن، فراگیری مالی و طیف گستردهای از پروژههای کریپتو بهره ببرند.
اما کاربرانی که میخواهند این ابزارهای سیستم مالی توزیعشده را کشف کنند، باید از خطرات احتمالی آگاه باشند. در این مقاله، ویژگیهای اصلی صرافیهای غیرمتمرکز، نحوه عملکرد آنها و تفاوتهای اصلی آن با پلتفرمهای متمرکز را پوشش میدهیم.
ویژگیهای DEX
صرافیهای غیرمتمرکز کریپتو، پلتفرمهایی هستند که راهی را برای معاملهگران فراهم میکنند تا ارزهای دیجیتال را بهصورت همتا به همتا مبادله کنند و دیگر نیازی بهواسطه برای مبادله ارزهای دیجیتال ندارند.
استفاده از قراردادهای هوشمند امکان انجام معاملات مستقیم را فراهم میکند. این صرافیها مبتنی بر بلاکچین هستند و شامل الزامات از پیش تعیین شدهای میباشند که برای انجام صحیح تراکنش باید برآورده شوند.
برای استفاده از DEX، نیازی به ثبتنام یا ایمیل نیست. در عوض شما به یک کیف پول سازگار با قراردادهای هوشمند روی شبکه صرافی نیاز دارید. هرکسی که یک گوشی هوشمند متصل به اینترنت دارد میتواند از خدمات مالی ارائه شده توسط DEX استفاده کند. این ابزارها به شما امکان میدهند از بسیاری از خدمات ارائه شده توسط فضای DeFi، همراه با قابلیت مدیریت معاملات خود در حریم خصوصی کامل بهرهمند شوید.
حفظ حریم خصوصی در واقع یکی از تفاوتهای اصلی بین DEXها و صرافیهای متمرکز (CEX) میباشد.
تفاوت بین صرافیهای غیرمتمرکز و صرافیهای متمرکز چیست؟
حریم خصوصی که یکی از ارزشهای اصلی بازار ارز دیجیتال میباشد، در صرافیهای غیرمتمرکز رعایت میشود. کاربران میتوانند از یک سیستم مالی که به جزئیات شخصی آنها نیاز ندارد، استفاده کنند و بهخاطر حذف واسطه، هزینههای کمتری را بابت تراکنش پرداخت کنند.
بااینحال، بسیاری از کاربران CEX را که شبیه به مؤسسات مالی سنتی است، ترجیح میدهند.
برای درک بهتر هر دو پروتکل، در اینجا تفاوتهای اصلی بین DEX و CEX بیان شده است:
- ارزهای دیجیتال و فیات: CEXها به کاربران اجازه میدهند که هم از ارزهای دیجیتال و هم از فیات استفاده کنند، درحالیکه DEXها فقط اجازه معامله ارزهای دیجیتال را میدهند. این میتواند نقطهضعف DEXها برای آن دسته از معامله گران و سرمایهگذارانی باشد که میخواهند از ارزهای سنتی استفاده کنند یا دانش کافی برای کار با جفت ارزهای دیجیتال را ندارند.
- پایگاهداده مرکزی: CEXها مسئولیت معاملات و سپردههای کاربران را بر عهده میگیرند، درحالیکه هر معامله DeFi مستقیماً در بلاکچین ثبت میشود. همانطور که اشاره کردیم، صرافیهای DeFi با فراهمکردن تراکنشهای همتا به همتا، هیچ پایگاهداده متمرکزی برای مدیریت تراکنشها ندارد.
- نقدینگی: CEXها از دفتر سفارش استفاده میکنند تا این امکان را برای خریداران و فروشندگان فراهم کنند که همتای خود را هنگام معامله پیدا کنند. صرافیهای متمرکز میتوانند سطوح بالایی از نقدینگی را حفظ کنند، زیرا میتوانند هر عملیاتی را که برای حفظ چنین نقدینگی لازم است متمرکز کنند. علاوه بر این، آنها از کمک معامله گران نهادی برخوردار هستند و به آنها اجازه میدهد در مقایسه با صرافیهای غیرمتمرکز سطوح لغزش کمتری را داشته باشند. لغزش یکی از ریسکهای اصلی استفاده از DEX است و زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در زمان تکمیل معامله با قیمتی که در زمان شروع معامله داشت متفاوت باشد که نتیجه مستقیم نوسانات زیاد است.
- اعتماد: وقتی از CEX استفاده میکنید، کلیدهای خصوصی خود را به صرافی میسپارید. کلیدهای خصوصی مانند گذرواژههای حسابهای مالی شما هستند که برای اثبات مالکیت داراییهای خود، امضای تراکنشها، اجازه نقلوانتقال و مدیریت وجوه به آنها نیاز دارید.
- تأیید حساب: CEXها مانند مؤسسات مالی سنتی کار میکنند و به اطلاعات شخصی شما نیاز دارند و باید حساب خود را مطابق رویههای KYC (مشتری خود را بشناسید) که توسط پلتفرمهای CeFi در نظر گرفته شده است تأیید کنید. ساختار DEX ریسک طرف مقابل را کاهش میدهد، یعنی این خطر که یکی از طرفهای درگیر در تجارت یا هر قرارداد دیگری به تعهدات خود عمل نکند. به همین دلیل، آنها نیازی به ثبتنام یا تأیید حساب شما ندارند، زیرا مجبور نیستند هرگونه اختلاف احتمالی را مدیریت کنند.
- مقررات: اقدامات نظارتی CEX ، سرمایهگذاران نهادی بیشتری را جذب میکند و این یکی از دلایلی است که CEXها عموماً نقدینگی بیشتری دارند.
بنابراین، هر دو DEX و CEX دارای مزایا و معایب هستند. DEXها فراگیر هستند، اما میتوانند مشکلات نقدینگی را تجربه کنند. CEXها متمرکز هستند، اما به افراد اجازه میدهند فیات را به ارز دیجیتال تبدیل کنند.
چگونه از DEX استفاده کنیم؟
همانطور که اشاره کردیم، صرافیهای ارز دیجیتال در DeFi بهصورت همتا به همتا کار میکنند، یعنی هیچ مرجع مرکزی تراکنشها را مدیریت نمیکند و به خریداران و فروشندگان اجازه میدهد معاملات و حسابهای خود را به طور مستقل و ناشناس مدیریت کنند.
برای استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز، فقط کافی است که کیف پول DeFi خود را متصل کنید. به دلایلی که قبلاً ذکر کردیم، صرافیهای DeFi موفق شدند ریسک طرف مقابل را کاهش دهند، بنابراین برای شناسایی نیازی به ثبتنام و اشتراکگذاری اطلاعات شخصی خود در پلتفرم نخواهید داشت .
کیف پولهای دیفای
استفاده از کیف پولهای DeFi به این معنی است که شما تنها مسئول کلیدهای خصوصی خود هستید و آنها را به پلتفرم نمیسپارید. این به شما امکان میدهد تا به طور کامل داراییهای خود را کنترل کنید. اما این یک جنبه منفی دارد و آن این است که اگر کلیدهای خصوصی خود را گم کنید، هیچکس نمیتواند به شما کمک کند تا دوباره به وجوه خود دسترسی پیدا کنید، بنابراین همیشه باید آنها را به روشی امن ذخیره کنید.
بازارسازان خودکار (AMM)
اگر صرافیهای DeFi تنها با اتصال خریداران و فروشندگان کار میکرد، قیمت داراییها در پلتفرمهای معاملاتی غیرمتمرکز کریپتو تا حد زیادی با قیمتی که در سایر صرافیها یافت میشود متفاوت بود؛ بنابراین، نمیتواند کاربران را جذب کند و تمام مزایای ارائه شده توسط صرافیهای غیرمتمرکز بیفایده خواهد بود. DEXها سیستمی را توسعه دادند تا قیمتها را منصفانه نگه دارد و سطح نقدینگی خوبی داشته باشد.صرافی غیر متمرکز (DEX)
این سیستم از بازارسازان خودکار (AMMs) تشکیل شده است: آنها برای جمعآوری اطلاعات در مورد قیمتها در صرافیهای مختلف به اوراکلهای بلاکچین متکی هستند و استخرهای نقدینگی را کنترل میکنند. این سیستم نقدینگی ارائه شده توسط کاربران را جمعآوری میکند و بازارهایی را نشان میدهد که مردم میتوانند از آنها برای تجارت استفاده کنند.
نقدینگی بیشتر به ثبات بیشتر مربوط میشود، بنابراین DEXها سیستمهایی را برای پاداش دادن به ارائهدهندگان نقدینگی توسعه دادند. اما معمولاً این پاداشها شامل هزینههای ثابت LP است. این ممکن است منعکسکننده نوسانات بازار نباشد، زیرا LPهایی که نقدینگی را برای بازارهای بیثبات فراهم میکنند، میتوانند زیان بیشتری را تجربه کنند و با مشکلاتی مانند زیان دائمی مواجه شوند.
برای یافتن راهحلهای جدید برای معایب اصلی DEX، برخی از صرافیهای غیرمتمرکز از سیستمهای مختلفی برای پاداش دادن به LP استفاده میکنند.
بهعنوانمثال، KyberSwap از پروتکل Dynamic Market Maker (DMM) برای انعکاس بهتر نوسانات بازار و به حداکثر رساندن پاداش برای ارائهدهندگان نقدینگی خود استفاده میکند. در این مدل، کارمزد LP ثابت نیست، بلکه باتوجهبه نوسانات تنظیم میشود: اگر بازاری نوسان داشته باشد، هزینههای LP بالاتری دریافت میشود. اگر بازار ثبات بیشتری داشته باشد، هزینهها کاهش مییابد.
Uniswap از سیستم متفاوتی استفاده میکند: به ارائهدهندگان نقدینگی بر اساس سطوح مختلف پاداش میدهد، تا ریسکهای موجود در مجموعه را بهتر منعکس کند. لایه ۰.۰۵٪ با توکنهای پایدار بهتر عمل میکند، درحالیکه ردیفهای ۰.۳٪ و ۱٪ برای استخرهای پرخطرتر مناسب هستند.
مثال دیگر Bancor است که به ارائهدهندگان نقدینگی اجازه میدهد تا بر روی داراییهای منفرد، تمرکز کنند تا بدون نیاز به تأمین نقدینگی برای جفتهای کریپتو، بازدهی کسب کنند.
مزایای استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز
با یک صرافی غیرمتمرکز، تجارت کریپتو را میتوان به طور مستقل و بدون نیاز به هیچ مرجع مرکزی مدیریت کرد و این امکان را برای کاربران فراهم میکند تا داراییها و کلیدهای خصوصی خود را به همراه تعدادی مزیت دیگر داشته باشند:
- طیف گستردهای از پروژههای کریپتو: در DEXها میتوانید هم پروژههای محبوب ارز دیجیتال و هم پروژههایی را که در مراحل ابتدایی خود هستند پیدا کنید.
•DEXبه طورکلی ایمنتر از CEX است: یک صرافی DeFi از قراردادهای هوشمند استفاده میکند تا بهدرستی کار کند و امکان تراکنشهای همتا به همتا را فراهم کند؛ بنابراین، اگر شرایط تعیین شده در قرارداد برآورده نشود، آن قرارداد اجرا نمیشود. علاوه بر این، هر کاربر یک کیف پول متفاوت برای مدیریت وجوه دارد و تنها یک مرجع همه تراکنشها را مدیریت نمیکند که این امر حمله هکرها به کاربران را دشوارتر میکند.
- میتوانید بدون به اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی خود از DEX استفاده کنید: این یک مزیت بزرگ برای همه کسانی است که در کشورهای درحالتوسعه زندگی میکنند و همچنین برای کسانی که میخواهند کنترل کاملی بر امور مالی خود در اقتصادهای توسعهیافته داشته باشند.
نتیجه نهایی
صرافیهای غیرمتمرکز امکان انجام تراکنشهای همتا به همتا را مهیا میکند که بر اساس قراردادهای هوشمند، مستقیماً روی بلاکچینها ثبت میشوند.
برخی از مزایای آنها شامل فراگیری مالی، کارایی سرمایه و کاهش هزینه است، زیرا یک کیف پول DeFi تمام چیزی است که برای حضور در بازار نیاز دارید و مجبور نیستید برای خدمات ارائه شده توسط پلتفرمهای متمرکز هزینه بیشتری بپردازید. اما درعینحال، آنها دارای معایبی هستند که به طور عمده مربوط به سطوح پایینتر نقدینگی در مقایسه با مبادلات متمرکز است.
بنابراین بهعنوان یک معاملهگر در بازار ارز دیجیتال باید از مزایا و معایب صرافیهای غیرمتمرکز و عملکرد مالی آن بهخوبی آگاه باشید.
دیدگاه شما