سفته بازی در سهام

سفته بازی در سهام

یک کارشناس بازار سرمایه یکی از دلایل نگاه کوتاه مدت سهام داران به بازار سرمایه را عدم ثبات در سیاست های تقسیم سود و عدم اطمینان در خصوص میزان و زمان دریافت سود تقسیمی شرکتها و همچنین عدم شفافیت در نحوه نگهداشت سود در شرکت ها عنوان کرد و گفت: شرکت های بورسی می توانند به عنوان مثال با اعلام سیاست تقسیم سود پنج ساله آتی خود علاوه بر ایجاد ثبات و اطمینان در میزان سود تقسیمی، امکان انتخاب استراتژی سرمایه گذاری با نگاه بلند مدت را برای سرمایه گذاران فراهم کنند.

به گزارش وقایع نیوز به نقل از خبرگزاری ایسنا، مجید امروی با بیان اینکه بسیاری از سرمایه گذاران به دلایل متعددی خرید و نگهداری (به عنوان منبع سود) دارایی های فیزیکی را به دارایی های مالی ترجیح می دهند، اظهار کرد: این امر منجر سفته بازی در سهام به ایجاد نگاه کوتاه مدت به بازار سرمایه و تمرکز بر سود سرمایه ای (capital gain) به جای تحلیل و خرید سهام دارای جریان نقدی شده است. سرمایه گذاران بورسی با نگاه سفته بازی

وی ادامه داد: از جمله دلایل این موضوع می توان به عدم ثبات در سیاست های تقسیم سود و عدم شفافیت در نحوه نگهداشت سود در شرکت اشاره کرد. از این رو سهامدار در روز مجمع با یک جعبه سیاه مواجه می شود. به نحوی که اطلاعی در خصوص میزان سود تقسیمی شرکت و بازه زمانی پرداخت آن ندارد.

به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، شرکت ها می توانند با اعلام سیاست تقسیم سود پنج ساله آتی خود امکان انتخاب استراتژی سرمایه گذاری با نگاه بلند مدت را برای سرمایه گذاران فراهم کنند.

امروی در ادامه با تاکید بر اینکه یکی دیگر از عواملی که منجر به کاهش تمایل سرمایه گذاران به خرید و نگهداری سهام با دید بلند مدت شده، پرداخت سود سهام به صورت سالانه و با تاخیر پرداخت فرسایشی و زمان بر است، گفت: در صورتی که سایر دارایی ها غالبا دارای جریانات نقدی ملموس و کوتاه مدت (مانند اجاره املاک) هستند. این در حالی است که در بسیاری از بورس ها، سود سهام به صورت مقاطع فصلی و پرداخت ماهانه تنظیم شده است.

وی افزود: از سوی دیگر، علاوه بر سالانه بودن سود تقسیمی، پرداخت آن در بازه زمانی هشت ماه و بعضا بسیار بیشتر پس از روز مجمع است. در این حالت سرمایه گذار تمایل خود را برای خرید و نگهداری سهام و استفاده از سود سالانه از دست می دهد. همچنین عدم کنترل و نظارت بر نحوه پرداخت سود تقسیمی موجب شده است پیگیری و دریافت سود سهام به خصوص برای سهامداران حقیقی کاری دشوار تلقی شده و بسیاری حضور و دریافت سود تقسیمی در مجامع را مطلوب ندانند.

مکانیزم های نوین علیه سفته بازی

بررسی ها نشان می دهد که مقررات و ابزارهای نظارتی برای کنترل سفته بازی در بازارهای دارایی در یک دهه اخیر تغییر کرده است و برای کنترل این سیاست ها، مکانیزم های نوین ابداع شده است.

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن، با توجه به تواتر فرضیه اثر فعالیت‌های سفته‌ بازی بر بحران مالی دهه گذشته، کاهش نقش بانک‌ها به‌ عنوان واسطه مالی در سفته بازی در سهام فعالیت‌های سفته‌ بازی مورد توجه قانون‌گذاران قرار گرفته‌ است. در سال 2013 تصویب قانون «متمم لینکلن» در آمریکا فعالیت بانک‌ها را در معاملات مشتق و به‌ طور خاص مشارکت بانک‌ ها در فعالیت سفته‌ بازی، انتقال ریسک و نوسان نرخ بهره محدود می‌کرد. همچنین بر مبنای قانون «Push Out» فعالیت محدود شده خود را به شرکت‌ های غیر فدرال بیمه‌ شده تابعه می‌سپردند. یکی دیگر از قوانینی که در آمریکا در مقابله با سفته‌ بازی به ثبت رسیده‌ است محدودیت و جرم اعلام کردن نقش نهادهای دولتی در عملیات سفته‌ بازی است. پیش‌ شرط اجرایی شدن چنین قوانینی در هر کشور، وجود نظام مالی شفاف و تحت نظارت نهاد ناظر بر بازار پول است. به همین دلیل می‌‌توان گفت بستر سازی برای قرار دادن معاملات بانکی در اتاق شیشه‌ای، نخستین گام و پیش‌ شرط معماری چارچوب قانونی برای مهار سفته‌ بازی است. افزون‌ براین یکی از متغیرهای مورد نیاز در قانون‌گذاری علیه فعالیت‌های سوداگرایانه، تعریف دقیق قانونی از فعالیت سفته‌ بازی، سفته‌ باز و حجم فعالیت‌های سوداگرایانه‌ است. قانون بانکی آمریکا که در سال 1933 به تصویب رسیده‌ است، تمامی بانک‌های تجاری آمریکا را از ورود به بازار دارایی، اوراق و استفاده از اعتبارات بانکی در جهت فعالیت‌های سوداگرایانه منع کرده‌ و فدرال رزرو را مامور نظارت بر عدم تخلف بانک‌ ها از این قوانین کرده‌ است .

یکی دیگر از راه‌ هایی که برای محدود کردن سفته‌ بازی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، قرار دادن مالیات بر تراکنش‌های بانکی است. بر مبنای نتایج حاصل‌ شده از پژوهش‌ های علمی، وضع مالیات بر تراکنش‌های مالی اثر به مراتب بیشتری بر مهار فعالیت‌های سوداگرایانه در مقایسه با مالیات بر سود دارد. به همین دلیل مالیات بر تراکنش‌های مالی به‌ عنوان یکی از کارا ترین ابزارهای تحدید سفته‌ بازی در کشورهایی نظیر آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا مورد استفاده قرار گرفته‌ است. به عقیده برخی از اقتصاددانان وضع مالیات بر تراکنش‌ها نه‌ تنها در نظام بانکی، بلکه در کلیه فعالیت‌ های انجام شده در نظام مالی، می‌تواند آثار سوء سفته‌ بازی را به میزان چشمگیری کاهش دهد. نرخ مالیات بر نقل و انتقالات مالی در بازار سهام و بازار اوراق بهادار کشورهای اروپایی معادل 1/ 0 درصد و نرخ مالیات وضع شده بر معاملات مشتق در این کشورها معادل حدود 01/ 0 درصد تعیین شده‌ است. این مالیات بر تمام نقل و انتقالاتی که یکی از طرفین انتقال در کشورهای عضو اروپا ساکن شده باشد، اعمال می‌شود. این قانون تنها 15 درصد از مجموع نقل و انتقالات مالی در اروپا را شامل نمی‌شود. تسهیلات مسکن، تسهیلات به کسب و کارهای کوچک، برخی از نقل و انتقالات ارزی و مبادله مالی با هدف افزایش سرمایه به‌ صورت فروش اوراق در بازار اولیه مشمول این مالیات نمی‌شوند. این قانون تمامی نظام مالی اروپا را صرف نظر از محل انجام مبادلات بانکی شامل می‌شود و در سال 2012 بالغ بر 40 میلیارد دلار درآمد برای دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به همراه داشته‌ است. اگر چه برخی از کارشناسان وضع مالیات بر تراکنش‌های مالی را به منزله یک اقدام در جهت کاهش انگیزه فعالیت اقتصادی ارزیابی می‌کنند، اما بررسی‌های کمیسیون اقتصادی و پولی اتحادیه اروپا حکایت از تاثیر فزاینده 25/ 0 درصدی وضع این مالیات‌ ها بر رشد اقتصادی کشورهای اروپایی دارد. بر مبنای گزارش کارشناسان کمیسیون اقتصادی و پولی اتحادیه اروپا مالیات‌ بر تراکنش ( FTT ) نقش مهمی در کاهش ریسک سیستمی در نظام مالی اروپا ایفا می‌کند.

با توجه به ماهیت فعالیت سفته‌ بازی عمده روش‌های محدود کننده این فعالیت عموما بر تغییر رفتار سرمایه‌گذاران سفته‌گر متمرکز شده است. یکی از مهم‌ ترین ابزارهای مورد استفاده در این زمینه را می‌توان ابزار مالیاتی دانست. مالیات‌ها را زمانی می‌توان در دسته ابزارهای ضد سفته‌ بازی دانست که هدف آنها تغییر رفتار سرمایه‌گذاری سفته‌ بازان باشد. بنابراین این هدف به‌ عنوان خط مرز بین ابزارهای مالیاتی محدود کننده بین سایر مالیات‌ها و مالیات ضد سفته‌ بازی ترسیم شده است. به بیان دیگر مالیات‌هایی مانند مالیات‌های سالانه که به جای تغییر در رفتار سرمایه‌گذار، از سرمایه‌گذاری این افراد مالیات کسب می‌کنند در دسته مالیات‌های ضد سفته بازی (Antispeculation) قرار نمی‌گیرند. مالیات بر سفته‌ بازی دارایی (PST) می‌توان رایج‌ ترین ابزار در این زمینه دانست. بر اساس این قانون مالیاتی که در کشورهایی نظیر چین، سنگاپور، مالزی، آمریکا، انگلیس و آلمان به تصویب رسیده است، خرید و فروش برخی از دارایی‌ها برای یک بازه زمانی شامل یک نرخ سود تصاعدی مالیات می‌شود. برای مثال در سنگاپور برای نگهداری و فروش خانه‌های دوم، مالیاتی به این شرح تعیین شده است؛ فروشندگان املاک تا چهار سال پس از اتمام ساخت املاک در قبال فروش مسکن مالیاتی بین 12 تا 22 درصد پرداخت می‌کنند که این نرخ مالیاتی به‌ صورت تصاعدی و متناسب با دوره نگهداری کالا کاهش می‌یابد. این قانون در چین نیز به‌ صورت الزام به پرداخت مالیات معادل 20 درصد سود واحدهای مسکونی اجرا می‌شود. شکست روند اجرایی قوانین مالیاتی مشابه در کشورهای نیوزیلند و استرالیا در دهه‌های پیشین گواه این مدعا است که موفقیت‌ آمیز بودن اجرای قوانین مالیاتی ضد سفته‌ بازی، مانند بقیه قوانین مالیاتی وابستگی زیادی به شرایط و ظرف مکانی و زمانی دارد. بررسی‌های پژوهشگران نشان می‌دهد که استفاده از چنین قوانینی در بازارهای پر نوسان املاک و مستغلات می‌تواند ضریب موفقیت این سیاست‌ مالیاتی را افزایش دهد .

سفته بازی در سهام

به تازگی کتاب «بورس‌بازی در نگاه شریعت» به قلم محمد توحیدی و مرحوم حجت‌الاسلام سید عباس موسویان روانه بازار نشر شده است.

به گزارش انجمن مالی اسلامی به نقل از پورتال بانکداری اسلامی، به تازگی کتاب « بورس‌بازی در نگاه شریعت » به قلم محمد توحیدی و مرحوم حجت‌الاسلام سید عباس موسویان روانه بازار نشر شده است.

در معرفی این کتاب می‌خوانیم:

«بورس بازی (سفته بازی) در سهام همواره یکی از موضوعات قابل سفته بازی در سهام توجه در بازار سرمایه بوده است. گاهی اوقات از واژه های نوسان‌گیری و سوداگری نیز برای معاملات بورس بازانه استفاده می شود. این واژه معمولا در برابر سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد. بورس بازی به معنای وارد شدن به تعاملات مالی پرریسک به منظور سود بردن از نوسانات ارزش دارایی در کوتاه مدت است. در طول تاریخ بازارهای مالی همیشه سردرگمی و دوگانگی در برخورد با مفهوم بورس بازی وجود داشته است.

در این کتاب با ارائه موضوع شناسی دقیقی از بورس بازی، تحلیل فقهی جامعی از شقوق مختلف بورس‌بازی ارائه شده است. این شقوق شامل بورس بازی با فرض عدم استفاده از رفتارهای مخربی چون دستکاری بازار و استفاده از اطلاعات نهانی، بورس بازی با فرض دستکاری بازار و بورس بازی با فرض استفاده از اطلاعات نهانی است.

پژوهش پیش رو از حیث ساماندهی شکلی مشتمل بر دو بخش و هفت فصل است. بخش اول به موضوع‌شناسی بورس ‌بازی اختصاص یافته که خود دارای سه فصل است. فصل اول به کلیاتی از بورس بازی و تعاریف متداول آن اشاره دارد. فصل دوم سعی شده به موضوع دستکاری بازار و معامله با اطلاعات نهانی و استفاده گسترده بورس بازان از این رفتارهای مخرب برای کسب سود به تفصیل پرداخته شود. فصل سوم نیز نقش بورس بازی بر بروز حباب‌های بورس بازانه و نوسانات شدید در پارادایم مالی کلاسیک و مالی رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است. بخش دوم کتاب به فقه بورس بازی اختصاص دارد که خود شامل چهار فصل است که در آن ها به مباحث فقهی شقوق مختلف بورس بازی پرداخته شده است.

مخاطبان این کتاب اساتید دانشگاه، دانشجویان رشته های مالی، اقتصاد و حسابداری، مسئولان، فعالان و خبرگان بازار سرمایه می باشند.»

یادآور می‌شود این کتاب در هزار نسخه، با قیمت سفته بازی در سهام روی جلد ۴۸۰ هزار ریال و در ۳۲۴ صفحه، توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) و شرکت اطلاع‌‌رسانی و خدمات بورس به بازار عرضه شده است.

علاقمندان می‌توانند جهت دریافت ۳۵ صفحه ابتدایی کتاب به این نشانی و جهت خرید کتاب به این نشانی مراجعه نمایند.

چرا برخی سرمایه گذاران بورسی نگاه سفته بازی دارند؟

حزب الله:یک کارشناس بازار سرمایه یکی از دلایل نگاه کوتاه مدت سهام داران به بازار سرمایه را عدم ثبات در سیاست های تقسیم سود و عدم اطمینان در خصوص سفته بازی در سهام میزان و زمان دریافت سود تقسیمی شرکتها و همچنین عدم شفافیت در نحوه نگهداشت سود در شرکت ها عنوان کرد.

به گزارش شبکه خبری تحلیلی حزب الله ،مجید امروی با بیان اینکه بسیاری از سرمایه گذاران به دلایل متعددی خرید و نگهداری (به عنوان منبع سود) دارایی های فیزیکی را به دارایی های مالی ترجیح می سفته بازی در سهام دهند، اظهار کرد: این امر منجر به ایجاد نگاه کوتاه مدت به بازار سرمایه و تمرکز بر سود سرمایه ای (capital gain) به جای تحلیل و خرید سهام دارای جریان نقدی شده است.
وی ادامه داد: از جمله دلایل این موضوع می توان به عدم ثبات در سیاست های تقسیم سود و عدم شفافیت در نحوه نگهداشت سود در شرکت اشاره کرد. از این رو سهامدار در روز مجمع با یک جعبه سیاه مواجه می شود. به نحوی که اطلاعی در خصوص میزان سود تقسیمی سفته بازی در سهام شرکت و بازه زمانی پرداخت آن ندارد.
به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، شرکت ها می توانند با اعلام سیاست تقسیم سود پنج ساله آتی خود امکان انتخاب استراتژی سرمایه گذاری با نگاه بلند مدت را برای سرمایه گذاران فراهم کنند.
امروی در ادامه با تاکید بر اینکه یکی دیگر از عواملی که منجر به کاهش تمایل سرمایه گذاران به خرید و نگهداری سهام با دید بلند مدت شده، پرداخت سود سهام به صورت سالانه و با تاخیر پرداخت فرسایشی و زمان بر است، گفت: در صورتی که سایر دارایی ها غالبا دارای جریانات نقدی ملموس و کوتاه مدت (مانند اجاره املاک) هستند. این در حالی است که در بسیاری از بورس ها، سود سهام به صورت مقاطع فصلی و پرداخت ماهانه تنظیم شده است.
وی افزود: از سوی دیگر، علاوه بر سالانه بودن سود تقسیمی، پرداخت آن در بازه زمانی هشت ماه و بعضا بسیار بیشتر پس از روز مجمع است. در این حالت سرمایه گذار تمایل خود را برای خرید و نگهداری سهام و استفاده از سود سالانه از دست می دهد. همچنین عدم کنترل و نظارت بر نحوه پرداخت سود تقسیمی موجب شده است پیگیری و دریافت سود سهام به خصوص برای سهامداران حقیقی کاری دشوار تلقی شده و بسیاری حضور و دریافت سود تقسیمی در مجامع را مطلوب ندانند.

عقب‌گرد ۱۰۵واحدی شاخص کل بورس/ بازار سهام روی موج سفته‌بازی

معامله‌گران بورس تهران امروز در حالی معاملات کم‌حجم را شاهد بودند که تک‌ سهم‌‌ها میزبان سفته‌بازارن بودند، با نوسانی شدن دوباره بازار جهانی قیمت سهام در گروه فلزات اساسی و معدنی‌ها عمدتاً در محدوده صفر تابلو نوسان کرد.

شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات امروز دوشنبه 12 خرداد ماه 96 با کاهش 106 واحدی روی رقم 78 هزار و 765 واحد ایستاد.

شاخص کل هم ‌وزن اما با افزایش 2 واحدی عدد 17 هزار و 163 واحد را به نمایش گذاشت.

شاخص سهام آزاد شناور نیز با کاهش 93 واحدی به رقم 85 هزار و 786 واحد دست یافت.

شاخص بازار اول اما در حالی با کاهش 39 واحدی به رقم 54 هزار و 283 واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با کاهش 427 واحدی عدد 176 هزار و 66 واحد را به نمایش گذاشت.

امروز همچنین شاخص کل فرابورس (آیفکس) با کاهش 2 واحدی به 897 واحد رضایت داد.

براساس این گزارش، امروز معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های گروه مپنا با 20 واحد ،گروه ملی صنایع مس ایران با 13 واحد و خدمات انفورماتیک با 8 واحد افزایش بیشترین تاثیر مثبت را بر محاسبه شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند.

در مقابل، معاملات سهام در نماد معاملاتی سه شرکت هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با 48 واحد، پتروشیمی شیراز با 13 واحد و فولاد مبارکه با 12 واحد کاهش بیشترین تاثیر منفی را در برآورد این نماگر به دوش کشیدند.

ارزش کل معاملات امروز بورس تهران به بیش از 121 میلیارد تومان نمایش داده شد که ناشی از دست به دست شدن بیش از 496 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 35 هزار و 356 نوبت داد و ستد بود.

طی معاملات امروز نماد معاملات شرکت‌های مهندسی فیروزان، تجارت الکترونیک پارسیان، حق تقدم خرید سهام سیمان شاهرود، سرمایه‌گذاری ساختمانی اعتمادگستر، سولیران، مجتمع معادن مس تکنار، سرمایه‌گذاری تدبیرگران فارس خوزستان، اوراق مشارکت شهرداری قم از سوی ناظر بازار سهام متوقف و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های بهمن دیزل، کارتن ایران، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو، واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه آینده روشن، ملی صنایع مس ایران، لیزینگ رایان سایپا بازگشایی شدند.

امروز در بازار دوم بورس تهران که به معاملات درون‌گروهی سهامداران عمده اختصاص دارد 81 میلیون سهم ملی صنایع سفته بازی در سهام مس ایران به ارزش کمتر از 15 میلیارد تومان در محدوده صفر تابلو با معاملات انتقالی از سوی سهامدار عمده مواجه بود.

در بانک تجارت اما کمتر از سفته بازی در سهام 25 میلیون سهم به ارزش حدود 1.5 میلیارد تومان کد به کد شد همچنین امروز 20 میلیون سهم صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس به ارزش کمتر از 9 میلیارد تومان به کدهای درون گروهی سهامدار عمده انتقال یافت.

امروز 15 میلیون سهم پالایش نفت بندرعباس به ارزش بیش از 7 میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده کد به کد شد و در فولاد آلیاژی ایران نیز 15 میلیون سهم به ارزش کمتر از 3 میلیارد تومان به کدهای درون‌گروهی سهامدار عمده انتقال یافت.

در عین سفته بازی در سهام حال امروز اندکی بیش از 6 میلیون سهم پتروشیمی مبین به ارزش بیش از 2 میلیارد تومان کد به کد شد. در سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران نیز اندکی بیش از 5 میلیون سهم به ارزش کمتر از 2 میلیارد تومان کد به کد شد و در پالایش نفت اصفهان نیز تعداد 5 میلیون سهم به ارزش کمتر از 1.5 میلیارد تومان میان سهامداران عمده با معاملات انتقالی روبه‌رو شد.

امروز بازار سهام در حالی معاملاتی کم‌حجم و بی‌رمق را به نظاره نشست که تک‌سهم‌های بازار میزبان ورود و خروج بورس‌بازهای تالار شیشه‌ای هستند. بازاری که هنوز برای فردای خود هم اطمینان چندانی ندارد، اما همچنان به اندک بازدهی‌های سهم‌های کوچک بازار دلخوش کرده است.

امروز در بازارهای جهانی نیز با وجود افزایش قیمت جهانی نفت خام و نوسانی شدن بازارهای جهانی کالاهای اساسی اغلب نمادهای معاملاتی گروه فلزات اساسی و معدنی‌های بورس در محدوده صفر تابلو به کار خود پایان دادند.

امروز بازار سهام بازاری کم‌حجم و کم‌فروغ بود که تحرک بورس‌بازها در تک‌سهم‌ها تنها ویژگی‌ این بازار بود.